Jaka jest definicja stresu pourazowego?
Zespół stresu pourazowego (z ang. posttraumatic stress disorder) jest zaburzeniem lękowym, występującym w wyniku jakiegoś traumatycznego wydarzenia, np. gwałtu, wojny, poważnej choroby, porwania lub śmierci bliskiej osoby. Może również wystąpić u osób, które przeżyły wypadek drogowy lub były jego świadkiem, są ofiarami molestowania seksualnego lub znęcania się psychicznego bądź fizycznego.
Po silnym stresie wielu ludzi z trudem dochodzi do siebie. Odczuwają silny lęk i niepokój; te emocje mogą trwać nawet kilka tygodni. Jeśli jednak utrzymują się dłużej (miesiące, a nawet lata), wtedy mowa o zespole stresu pourazowego. Nie bez znaczenia jest tu też osobowość człowieka. Zespół stresu pourazowego częściej pojawia się u osób o osobowości anankastycznej (obsesyjno-kompulsywnej); takie osoby cechuje perfekcjonizm, dbałość o porządek, sztywność i upór. Może również wystąpić u osób o osobowości astenicznej (unikająca, lękliwa) charakteryzującej się trudnościami w kontaktach społecznych.
Jak objawia się stres pourazowy?
Do objawów zespołu stresu pourazowego możemy zaliczyć, m.in.:
- izolowanie się od innych ludzi i /lub miejsc kojarzących się z urazem,
- nieumiejętność przeżywania przyjemności,
- ciągłe odtwarzanie w pamięci traumatycznego zdarzenia,
- natrętne i nieustające wspomnienia,
- koszmary senne,
- myśli samobójcze,
- lęk,
- depresję,
- drętwotę i niemożność przeżywania uczuć,
- unikanie sytuacji, które mogą się kojarzyć z urazem,
- uzależnienie się od środków przeciwbólowych, alkoholu, narkotyków itp.,
- objawy fizyczne, takie jak: arytmia serca, duszności, biegunka, ból żołądka.
Warto wiedzieć: Zespół stresu pourazowego reakcją na gwałt
Ciągłe przetwarzanie w pamięci przeżytej traumy powoduje, że nasz organizm wytwarza zwiększoną ilość adrenaliny oraz hormonu stresu (kortyzol), osoba taka odczuwa nieustające napięcie i niepokój, „trzyma się ciągle na baczności” w razie, gdyby sytuacja miała się powtórzyć.
Jak sobie pomóc?
Osoby, które mają zespół stresu pourazowego powinny pamiętać, że najważniejsze jest, by nie zamykać się w sobie i nie izolować się od innych. To co przeżywamy w żadnym wypadku nie jest oznaką słabości, a jedynie naturalną obroną organizmu na traumatyczne przeżycie. Warto o swoim problemie z kimś porozmawiać i jak najczęściej przebywać w gronie przyjaciół czy rodziny.
Gdzie szukać pomocy?
W przypadku zespołu stresu pourazowego najlepiej skorzystać z psychoterapii. Rozmawiając o tragedii, jaka nas spotkała, próbując ją przeanalizować i zrozumieć, nasz mózg automatycznie dokonuje archiwizacji wspomnień, co pozwala nam zacząć normalnie funkcjonować i żyć. Psychoterapeuta dobierze odpowiedni do pacjenta program, jednak w przypadku zespołu stresu pourazowego najlepiej sprawdza się terapia poznawczo-behawioralna. Jest to rodzaj rozmowy o tym, jak widzimy samych siebie, świat i innych, oraz w jaki sposób nasze zachowanie wpływa na nasze myśli i uczucia. Psychoterapia w połączeniu z lekami antydepresyjnymi oraz różnymi formami terapii fizycznej dają najlepsze efekty w walce z zespołem stresu pourazowego.
Polecamy: Skala stresu - co nas najbardziej stresuje?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!