Jakie są niewerbalne wskaźniki kłamstwa?

Co wpływa na zachowanie oszukującej osoby?

Złożoność poznawcza, czyli stopień skomplikowania wypowiedzi. Jeśli osoba mówi, że spędziła cały dzień w domu, nie wymaga to od niej dużego zaangażowania poznawczego. Jednak gdy skonfrontowana zostanie ze świadkiem, który tego dnia widział ją w innym miejscu, jest prawdopodobne, że zacznie przejawiać np. zaburzenia mowy.
Polecamy: Kilka słów o fobii
Również „wysokość stawki” determinować może ilość niewerbalnych wskaźników kłamstwa. Oszukiwanie by wykręcić się od mandatu za złe parkowanie wywołuje mniejsze zdenerwowanie i „odkrycie się”, niż w sytuacji oskarżenia o poważne przestępstwo.
Osoby, które z różnych powodów są zdeterminowane by ich kłamstwa nie zostały zdemaskowane zachowują się inaczej, niż osoby, którym zależy na tym w mniejszym stopniu. Różnice widoczne są także w sytuacji, gdy możliwe było zaplanowanie kłamstwa, a wypowiedź nie jest spontaniczna.
Również cechy indywidualne, takie jak osobowość mogą determinować zachowanie w sytuacji oszukiwania.

Jakie są niewerbalne wskaźniki kłamstwa?

Wśród niewerbalnych wskaźników, których wystąpienie sugerować może kłamstwo znajdują się:

• zaburzenia mowy: przejęzyczenia, „achy”, powtarzanie słów lub całych zdań,
• zmiany tonu głosu, podniesienie lub obniżenie wysokości głosu,
• szybkie tempo mówienia,
• wydłużony czas upływający między udzieleniem odpowiedzi a zadanym pytaniem,
• automanipulacje: drapanie się w głowę, nadgarstki itp.,
• poruszanie stopami lub całymi nogami,
• częste zmiany pozycji ciała w pozycji siedzącej („wiercenie się”) oraz współtowarzyszące im ruchy tułowia i nóg,
• utrzymywanie kontaktu wzrokowego,
• uśmiechanie się.

Na co zwracać uwagę?

Jeśli analizujemy zachowanie osoby, którą znamy, warto zastanowić się czy sposób, w jaki mówi, gdy podejrzewamy ją o kłamstwo, nie jest spowodowany innymi czynnikami. Warto osobę taką zachęcać do mówienia, by wykluczyć inne, niż chęć oszukania, powody. Ważne jest by pamiętać, że niewerbalne wskaźniki kłamstwa powinny być traktowane jedynie jako poszlaki.

Należy być szczególnie ostrożnym w przypisywaniu komuś zamiaru wprowadzenia nas w błąd, oszukania. Ważne jest, aby koncentracja na niewerbalnych wskaźnikach kłamstwa nie zdominowała naszej uwagi i nie przysłoniła przekazu treściowego.
Polecamy: Co to jest agorafobia?