Wiek i płeć a treść marzeń sennych
Dzieci, w wieku od 3 do 5 lat śnią sny statyczne, nieruchome sceny, jak obrazki w książkach. Między 5. a 6. rokiem życia w snach występuje już ruch i toczą się akcje. Dopiero w wieku 7-8 lat, dzieci zaczynają odgrywać w nich główne role, a po upływie co najmniej 8-9 lat ich sny przebiegają podobnie jak u osób dorosłych. Ta swoista ewolucja marzeń sennych jest związana z dojrzewaniem mózgu, umożliwiającym posługiwanie się symbolami, analizowanie pojęć czy łączenie ich w nowe konfiguracje.
Mężczyźni śnią sny bardziej aktywne, w których pojawiają się w motywy bójek, przeciwników, podróży oraz śmiałego seksu. Sny kobiet są bogatsze w rozmowy, intymne sceny, pełne emocji oraz sytuacji zagrożenia.
Polecamy: Jak poprawić jakość snu?
Freudowska analiza marzeń sennych
Zdaniem Freuda sny stanowią symboliczną ekspresję silnych, nieświadomych, wypartych pragnień. Są one ujawniane jedynie w symbolicznej formie, ponieważ stanowią ekspresję zakazanych żądz (na przykład pożądania seksualnego ukierunkowanego na rodzica przeciwnej płci). Dwie siły działające w marzeniach sennych to pragnienie, którego treść jest pierwotna i utajona oraz cenzor, który zamienia tę treść na możliwą do zaakceptowania i ujawnienia.
Marzenia senne są zawsze interpretowane indywidualnie, w kontekście snu danej osoby, jednak Freud wyodrębnił symbole, głównie o charakterze seksualnym, które uznał za uniwersalne. Na przykład wszystkie wydłużone przedmioty takie jak pnie drzew czy parasole, symbolizować miały narząd męski.
Do dwóch podstawowych funkcji marzeń sennych Freud zaliczył ochronę snu przez rozładowanie napięć powstałych w ciągu dnia oraz możliwość spełnienia, „przepracowania” nieświadomych pragnień.
Warto wiedzieć: Jakie są metody leczenia bezsenności?
Teoria aktywacji i syntezy
Nowoczesne badania, dotyczące biologicznego podłoża marzeń sennych, prowadzone są z wykorzystaniem encefalografu – przyrządu rejestrującego aktywność bioelektryczną mózgu. Teorie, powstałe na tej podstawie, głoszą, iż źródło marzeń sennych stanowią przypadkowe wyładowania elektryczne w głębi mózgu. Nie pozbawiają one marzeń sennych znaczenia, lecz postulują, że ich źródłem jest przypadkowa stymulacja, a nie wyparte i nieuświadomione pragnienia. Mózg nadaje sens przypadkowym sygnałom, czerpiąc z dawnych doświadczeń oraz aktualnych potrzeb i zainteresowań osoby śniącej. „Surowiec” snu stanowi uwalniana przez neurony acetylocholina.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!