Ideał piękna
Promowany przez media obraz piękna definiowanego jako połączenie wysokiego wzrostu i niezwykle szczupłej sylwetki wielokrotnie był krytykowany przez specjalistów z zakresu medycyny i psychologii. Mimo to ideał niemożliwy do osiągnięcia bez poważnych konsekwencji zdrowotnych nadal jest dla wielu nastolatków obojga płci punktem odniesienia istotniejszym i bardziej rozpowszechnionym niż opinie specjalistów z zakresu medycyny i zdrowego żywienia.
Porównując swój wygląd z obowiązującym w mass mediach wzorcem, nastolatki kształtują samoocenę, która w obliczu nieosiągalności ideału - okazuje się negatywna. Przekonanie nastolatków, że są „za grube” jest coraz bardziej powszechne, niezależnie od tego, czy ich wynik BMI wskazuje na rzeczywistą nadwagę.
Negatywny obraz siebie
Negatywny obraz siebie, poczucie niespełniania ważnej normy i niedopasowania może rodzić poczucie gorszości, przygnębienie, a w konsekwencji prowadzić do depresji. Nastolatki, które czują się grube, starają się zmienić swój wygląd tak, aby przynajmniej zbliżyć się do upragnionego wzorca.
Usilne próby sprostania ideałowi mogą spowodować zaburzenia odżywiania jak bulimia czy anoreksja, mogą również mieć swój tragiczny finał w postaci podjęcia próby samobójczej.
Badania przeprowadzone przez Monikę Swahn wskazują na silne powiązanie przekonania o nadwadze z próbami samobójczymi nastolatków obojga płci. Młodzi ludzie próbowali targnąć się na swoje życia zarówno w przypadkach, gdy ich BMI rzeczywiście wskazywał na nadwagę, jak i w przypadkach, gdy BMI mieściło się w granicach wagi normalnej. Kluczowe okazało się przekonanie o byciu „grubasem”, a nie stan rzeczywisty. Być może przekonanie to brało się z niewłaściwego punktu odniesienia i porównań z ideałem, którego nie mogły osiągnąć.
Zmiany w grupach ryzyka
Nowe światło na związki między postrzeganiem wagi ciała i depresją rzucają wyniki badań zespołu socjologów z Penn State. Potwierdzają one, że zasadnicze znaczenie w przypadku depresji i prób samobójczych u nastolatków ma obraz samego siebie. Inaczej niż w przypadku wyników badań Moniki Swahn, grupy ryzyka to według badaczy przede wszystkim dziewczęta o normalnej wadze, które postrzegają się jako grube i chłopcy z niedowagą, którzy postrzegają siebie jako grubych.
Nieadekwatne postrzeganie swojej wagi okazało się silniej związane z depresją u nastolatków niż adekwatne postrzeganie rzeczywistej nadwagi.
Jason N. Houle konkluduje, że być może w praktyce klinicznej problemy emocjonalne nastolatków z nadwagą są zbyt mocno akcentowane. Zdaniem zespołu badaczy z Penn State, należy więcej wagi przykładać do diagnozowania pesymistycznego postrzegania siebie przez nastolatki, których waga ciała mieści się w granicach wagi normalnej, gdyż jest to grupa bardziej podatna na rozwinięcie się depresji.
Zobacz też:
Jak rozpoznać depresję u nastolatka?
Jakie są objawy depresji u dziecka?
Źródło:
- Penn State (2010, July 17). The image in the mirror and the number on the scale both count. ScienceDaily. Retrieved July 28, 2010, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2010/06/100628124607.htm
- Center for Advancing Health (2009, May 21). Teens Who Think They’re Overweight More Likely To Try Suicide. ScienceDaily. Retrieved July 28, 2010, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2009/05/090520064349.htm
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!