Coraz częściej widzimy znajomych, przyjaciół i bliskich, którzy całą swoją życiową energię poświęcają pracy. Funkcjonują zgodnie z zasadą „szybciej, wyżej, dalej”, ignorując płynące z ciała sygnały zmęczenia, nawracające infekcje, bóle głowy czy kręgosłupa. Zmuszają swój organizm do ciągłego wysiłku, bo uważają, że są niezastąpieni, a sprawy, którymi się zajmują, nie mogą czekać.
Często działają pod presją silnego stresu. U niektórych z nich pojawiają się pierwsze oznaki wypalenia zawodowego – kłopoty z koncentracją, snem, nieumiejętność odpoczywania i „wyłączenia się” nawet podczas urlopu. Warto na chwilę zatrzymać się w tym biegu, aby sprawdzić, jak wygląda nasze życie. Czy też, podobnie jak znajomi, lwią część swojej energii poświęcamy pracy, czy w naszym życiu panuje równowaga między sprawami osobistymi a zawodowymi. Proponujemy spojrzenie z dystansu na to, na ile sposób, w jaki funkcjonujemy, i wybory, których codziennie dokonujemy, są zgodne z wyznawanymi przez nas wartościami. Czy to, co dla nas rzeczywiście ważne, mieści się w naszym tygodniowym kalendarzu. Na ile czujemy się szczęśliwi i spełnieni w różnych sferach naszego życia. Przeprowadzenie takiej analizy ułatwia koło życia (opracowane na podstawie materiałów Lambent do Brasil). Jest to narzędzie wykorzystywane w coachingu i treningach rozwoju osobistego. Zamieszczamy opis, jak można je przeprowadzić w warunkach domowych.
Krok 1: Zadbaj o swój komfort
Ważne, żebyś znalazła odpowiedni moment i warunki sprzyjające refleksji i wyciszeniu. Aby twoje koło życia mogło cię zainspirować do znalezienia równowagi i drogi do szczęścia, potrzebujesz co najmniej 30 minut tylko dla siebie. Zadbaj o spokój, ciche miejsce, w którym czujesz się bezpiecznie i miło. Weź czystą kartkę, coś do pisania i kolorowy mazak.
Krok 2: Namaluj koło
Na kartce narysuj koło i podziel je na osiem części, tak by otrzymać figurę przypominającą wnętrze przekrojonej pomarańczy. Każda część koła ma odpowiadać jednemu ważnemu dla ciebie obszarowi twojego życia. Najczęściej wskazywane są: zdrowie, praca zawodowa, rozwój osobisty, relacje z innymi, miłość, rodzina, pieniądze, zabawa i rekreacja, środowisko, w którym żyję. Ważne, żebyś naniosła na koło wszystkie istotne dla ciebie sfery.
Krok 3: Określ poziom satysfakcji
Teraz jest czas na refleksję. Zastanów się przez chwilę i określ, na ile procent w każdym z wyznaczonych przez ciebie obszarów czujesz się szczęśliwa i spełniona. 100 procent nadaj temu obszarowi, w którym w tym momencie jest właściwie idealnie. Ważne jest, abyś zrobiła szczery bilans. Daj sobie czas, aby wartości, które wypisujesz, były zgodne z twoimi odczuciami. Pamiętaj, określasz swój subiektywny poziom zadowolenia. Często jest on powiązany z ilością czasu, który zajmuje ci dany obszar, ale nie jest to reguła. Dla jednej osoby 90 proc. satysfakcji ze sfery „relacje z innymi” może dawać kolacja spędzona raz w miesiącu w towarzystwie najbliższej koleżanki, dla kogoś innego codzienne wyjścia do klubów czy kina przekładają się na 40 proc. zadowolenia z tej sfery. Pamiętaj! Ty sama określasz miarę i jesteś dla siebie jedynym punktem odniesienia.
Krok 4: Zakreśl figurę
Weź mazak i zaznacz w każdej części koła linię obrazującą określony przez ciebie poziom satysfakcji z danej sfery życia. Połącz te linie. Figura, którą masz przed sobą, to „koło”, którym podróżujesz przez życie. To ono jest symbolem jakości twojej drogi. Im bardziej jest zbliżone kształtem do okręgu, tym bardziej harmonijne i zrównoważone jest twoje życie. Jeżeli figura, którą masz przed oczami, przypomina koło zębate, warto sprawdzić, w jakich obszarach masz dzisiaj największe deficyty.
Weź kartkę i zapisz pojawiające się teraz myśli, refleksje i wnioski. Co ważnego wynika dla ciebie z tego koła życia? Jaki jest twój poziom zadowolenia w trzech kluczowych dla ciebie obszarach? Czy rzeczywiście to, czemu poświęcasz najwięcej czasu (np. praca czy rodzina), daje ci także najwięcej satysfakcji? Co szczególnie przykuło twoją uwagę? Co najbardziej cię ucieszyło, a co zmartwiło?
Krok 6: Ustal plan działania
Zastanów i zaplanuj, jakie zmiany wprowadzisz w swoim kole w tym roku. Na które obszary zwrócisz szczególną uwagę? O ile chcesz, aby wzrósł twój poziom zadowolenia w każdym z nich. Być może taka zmiana będzie wymagała odpuszczenia w innym obszarze. Przyjmijmy, że z analizy, którą wykonałaś, wynika, że obecnie na 100 proc. oddajesz się pracy. Czerpiąc głównie z niej satysfakcję, zaniedbałaś jednocześnie obszary rodziny, zdrowia i zabawy. Doszłaś do wniosku, że chcesz zwiększyć swoje zadowolenie ze sfery zabawy, zadbać o rodzinę i swój organizm? Zastanów się, jakie konkretne działania podejmiesz, aby te zmiany nastąpiły. Masz wiele opcji! Zwróć uwagę, że możliwe jest połączenie zmian dokonywanych w kilku obszarach. Cotygodniowe rodzinne wyjście na lodowisko może jednocześnie poprawić twoje relacje z bliskimi, być okazją do dobrej zabawy i wpłynąć na poprawę twojej kondycji.
Eksperci zachęcają, aby w takim planie umieścić działania ważne dla ciebie jako osoby. Spróbuj znaleźć czas na aktywność, która wywołuje ciepłe skojarzenia i powoduje, że się uśmiechasz. Pomyśl chwilę, wróć do swoich najmilszych wspomnień. Jeżeli lubisz śpiewać – zapisz się do chóru lub na lekcje emisji głosu. Czujesz w sobie potencjał twórczy – dobrą propozycją mogą być zajęcia z ceramiki lub kurs fotograficzny. Jeśli masz poczucie, że brakuje ci namacalnych efektów podejmowanych przez ciebie działań – oddaj się pieczeniu ciast, gotowaniu, majsterkowaniu lub robótkom ręcznym (przy okazji twoi bliscy mogą na tym skorzystać). Zwróć szczególną uwagę na to, żeby działania związane z ważnymi dla ciebie obszarami znalazły się w twoim tygodniowym rozkładzie zajęć. I pamiętaj o nich nie tylko teraz, ale przez całe nadchodzące 12 miesięcy. Życzymy, byś w tym roku odnalazła swoją drogę do szczęścia!
Rady, jak odnaleźć i utrzymać równowagę w życiu:
- Bądź dla siebie dobra. Dbaj o siebie samą, o swoje prawa, samopoczucie, jak o inne sprawy, w które się mocno angażujesz.
- Zachowaj równowagę między różnymi sferami swoich aktywności.
- Utrzymuj zdrowy dystans: do siebie, innych i pracy. Nie bierz na siebie zbyt wiele i nie przejmuj odpowiedzialności za sprawy i kłopoty innych osób.
- Co jakiś czas zatrzymaj się i zastanów, co jest dla ciebie ważne. Określaj swoje priorytety. Planując tygodniowe działania, zastanawiaj się, na ile przybliżają cię one do ich realizacji.
- Dbaj o stosunki rodzinne i relacje z przyjaciółmi, bo to one są znaczącym źródłem twojej życiowej satysfakcji i wsparcia w trudnych momentach.
- Bądź w kontakcie ze sobą – reaguj na sygnały płynące z twojego ciała, takie jak zmęczenie, bóle głowy, karku, kręgosłupa, brzucha, brak energii, nadwrażliwość.
- Sprawiaj sobie drobne przyjemności, niekoniecznie materialne. Wystarczy np. godzina (albo cały dzień) z herbatą i książką, taki czas, kiedy jesteś tylko dla siebie. Oddawaj się regularnie ulubionym zajęciom.
Agnieszka Ejme-Michalska, trener biznesu, coach icc
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
