Jak rozpoznać osobowość unikającą?
Z unikającym zaburzeniem osobowości mamy do czynienia, gdy osoba jest społecznie niedostosowana i zahamowana w stosunkach interpersonalnych. Jest przewrażliwiona na punkcie negatywnej oceny własnej osoby, a jej cechami charakterystycznymi są także:
- przejawianie trudności w sferze zawodowej (niepodejmowanie aktywności związanej z relacjami międzyludzkimi z obawy przed krytyką i odrzuceniem),
- nieangażowanie się w nowe znajomości (z obawy przed brakiem sympatii ze strony innych), takowe zawierane są jedynie, gdy osoba czuje się bezpiecznie i jest przekonana o przychylności drugiej strony,
- trudności z otwieraniem się na drugiego człowieka, obawa przed byciem ośmieszonym, gdy ujawnione zostanie własne prawdziwe oblicze, utrzymywanie dystansu interpersonalnego,
- nadmierna koncentracja na nawet najbardziej subtelnej krytyce ze strony otoczenia, woli pozostawać „w cieniu”, by nie narazić się na nieprzychylne oceny i opinie,
- poczucie interpersonalnej nieadekwatności, niedostosowania wynikające w dużej mierze z niskiej samooceny, przekonanie o małej towarzyskiej atrakcyjności.
Polecamy: Po co nam sen?
Co prowadzi do powstania zaburzenia?
Początki zaburzenia zauważalne są już w okresie dzieciństwa. Dzieci takie są bardzo nieśmiałe, wyobcowane i odczuwają silny strach przed obcymi. Trudności te nasilają się wraz z wiekiem, a najwyższe natężenie osiągają w okresie adolescencji. Mają destruktywny wpływ na nawiązywanie relacji rówieśniczych. Co ciekawe, z wiekiem zaburzenie ulega osłabieniu.
Podejście biologiczne podkreśla znaczenie temperamentu w rozwoju zaburzenia osobowości unikającej, a psychospołeczne akcentuje znaczenie postawy bezwarunkowej akceptacji i miłości ze strony rodziców, która pozwala ona na kształtowanie poczucia bezpieczeństwa i prawidłowy rozwój osobowości. Do przyczyn zaliczane jest także odrzucenie ze strony rówieśników, które prowadzi do lękowego nastawienia wobec ludzi z własnego otoczenia.
Polecamy: Trudności w leczeniu depresji wieku podeszłego
Osobowość unikająca czy fobia społeczna?
Często unikające zaburzenie osobowości współwystępuje z fobią społeczną. W przypadku zaburzenia osobowości lęk rodzą wszelkie sytuacje i relacje interpersonalne, które skutkować mogą odrzuceniem i rozczarowaniem. Fobia społeczna jest natomiast zwykle związana z lękiem przed wystąpieniami społecznymi, spożywaniem posiłków w miejscach publicznych itp.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
