Jak rozpoznać objawy fobii społecznej?
Głównym objawem fobii społecznej jest lęk wobec jednej lub większej ilości sytuacji lub zachowań społecznych, w których dana osoba spotyka się z nieznajomymi jej ludźmi lub jest przez innych obserwowana.
Do sytuacji, których najczęściej obawiają się ludzie cierpiący na fobię społeczną, należą publiczne przemówienia, spotkania z obcymi, spotkania w większej ilości osób (takie jak np.: przyjęcia, zebrania), rozmowy z przełożonymi w pracy i sytuacje, które wymagają asertywnego zachowania.
Należy zaznaczyć, że obawy mogą dotyczyć większości sytuacji społecznych (wówczas fobię społeczną nazywamy uogólnioną) lub ograniczać się do tylko jednej lub kilku specyficznych sytuacji (fobia społeczna nieuogólniona).
Jakie są przyczyny?
Podstawowym podłożem odczuwanego lęku jest uporczywy i nieuzasadniony strach przed byciem źle ocenionym lub upokorzonym. Na ogół osoby dotknięte fobią społeczną są zamknięte w sobie i mało towarzyskie. Opisują siebie jako społecznie nieatrakcyjne, nieciekawe dla innych.
Następstwem fobii jest wycofywanie się z życia towarzyskiego i ograniczanie kontaktów do najbliższej rodziny oraz kilku znajomych. Chcąc zniwelować odczuwanie uporczywego lęku w kontaktach z innymi, stosunkowo często pojawia się tendencja do nadużywania alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych.
Polecamy: Po co człowiekowi sen?
Już fobia czy jeszcze zwykły wstyd?
Ważną i zasadniczą różnicą pomiędzy wstydliwością a fobią społeczną jest upośledzenie funkcjonowania społecznego w stopniu znacznym oraz odczuwane przez daną osobę cierpienie spowodowane unikaniem sytuacji społecznych.
Do najbardziej typowych objawów fobii społecznej należą oprócz lęku:
- czerwienienie się;
- drżenie rąk i mięśni;
- przyspieszone bicie serca;
- nadmierne pocenie się;
- duszności;
- drżenie głosu;
- zawroty głowy;
- szum w uszach;
- nudności.
Błędne koło
Charakterystycznym zjawiskiem w fobii społecznej jest tzw. błędne koło. Polega ono na dodatnim sprzężeniu zwrotnym między występującymi objawami. Wyobraźmy sobie sytuację, że student cierpiący na fobię społeczną wygłasza referat przed swoją grupą ćwiczeniową. Jego lęk przed ekspozycją społeczną wyzwala objawy czerwienienia się i zaburzeń mówienia, które z kolei nasilają jego lęk, że zostaną spostrzeżone przez innych a przez nie student zostanie wyśmiany i obrażony. Objawy powodują objawy i zapętlają się w schemat niczym bez wyjścia.
Polecamy: Jak przełamać stres w pracy?
Najbardziej powszechną i efektywną formą terapii fobii społecznej jest terapia poznawczo-behawioralna. W poważniejszych przebiegach zaburzenia, do leczenia włącza się farmakologię, głównie leki przeciwdepresyjne.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
