Perfekcjonizm
Patologiczny perfekcjonizm to wewnętrzny przymus bycia doskonałym. Perfekcjoniści starają się jak najlepiej prezentować, jak najlepiej wypełniać swoje role (role zawodowe, role matek, żon, ojców, itp.), jak najlepiej wypełniać obowiązki, niejednokrotnie nie potrafią ustalić hierarchii spraw – które powinny być zrobione lepiej, a które mogą być zrobione w sposób zadowalający, gdyż jedyny zadowalający poziom wykonania to poziom doskonały.
Perfekcjoniści mogą być cenionymi ze względu na swoją wydajność pracownikami, jednak ta sama cecha działa na ich niekorzyść, gdyż mają trudności z szybkim podejmowaniem decyzji, a raz podjęte – rozpamiętują i z perspektywy czasu mogą traktować jako utracone szanse także w tych przypadkach, nad którymi inni przeszliby do porządku dziennego.
Perfekcjonizm może być uciążliwy dla otoczenia, gdyż perfekcjoniści mają skłonność do stawiania wygórowanych wymagań także swoim współpracownikom, pracownikom, partnerom i dzieciom. Dążenie do doskonałości pod każdym względem bywa zabójcze dla relacji interpersonalnych.
Przeczytaj: Czym jest poczucie własnej wartości?
Wymagania a możliwości
Wygórowane wymagania w przypadku perfekcjonistów (zwłaszcza maksymalistów) częstokroć mają charakter nierealistyczny. Przysłowiowa poprzeczka jest ustawiona na granicy ich możliwości lub już poza nią, jednak nawet w przypadku rzeczywistej osiągalności pojedynczych celów na poziomie zadanej doskonałości – wykonanie wszystkich celów na tym poziomie – nie jest możliwe. Niemożność sprostania własnym oczekiwaniom powoduje napięcie, frustrację, może prowadzić do depresji, a nawet samobójstwa. W USA odnotowano także przypadki wspomagania organizmu narkotykami (np. amfetaminą) przez tzw. perfekcyjne gospodynie domowe.
Perfekcjonizm wewnętrzny i zewnętrzny
Na pytanie o źródła perfekcjonizmu odpowiedzi stara się udzielić prof. Gordon Flett (York University, Toronto). Jego zdaniem perfekcjonizm ma dwa oblicza: jeden typ nazywa perfekcjonizmem wewnętrznym, drugi – perfekcjonizmem zewnętrznym. Perfekcjonizm wewnętrzny może podwyższać ryzyko wystąpienia perfekcjonizmu zewnętrznego, czyli wewnętrznego dążenia do ideału opartego na przekonaniu, że doskonałość jest główną – jeśli nie jedyną – przesłanką wysokiej oceny w oczach otoczenia. Perfekcjoniści zewnętrzni odczuwają presję ze strony otoczenia, a zarazem brak wsparcia społecznego, a jak wiadomo oba te czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia depresji.
Perfekcjonizm może przyczyniać się także do wystąpienia zaburzeń innych typów: nerwic, zaburzeń jedzenia, uzależnień i zaburzeń somatycznych.
Polecamy: Afektywne czyli jakie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
