Reakcja na przeciwności zapisana w genach?

Mniej kalorii = mniej tłuszczu? Niestety to zdanie jest nieprawdziwe... / fot. Shutterstock
Nowe badania zespołu z University of Michigan sugerują, że podatność na depresję jest zapisana w genach. Gen odpowiedzialny za działanie serotoniny może być związany z lepszym lub gorszym radzeniem sobie ze stresem i emocjonalną traumą, a co za tym idzie – z podatnością na depresję.
/ 26.02.2011 05:07
Mniej kalorii = mniej tłuszczu? Niestety to zdanie jest nieprawdziwe... / fot. Shutterstock

Gen serotoniny

Czynnik genetyczny najprawdopodobniej nie jest jedynym czynnikiem odpowiadającym za wystąpienie depresji. Obecny stan wiedzy pozwala nam podejrzewać, że depresja jest wynikiem wystąpienia wielu czynników, począwszy od genetycznych i wrodzonych na niekorzystnych uwarunkowaniach środowiskowych skończywszy. Od pewnego czasu podejrzewa się, że geny mogą odpowiadać nie tyle za wystąpienie depresji, ile za podatność na wystąpienie depresji u danej osoby.

Oznacza to, że osoba posiadająca „gen podatności” w niekorzystnych warunkach zachoruje na depresję, podczas gdy osoba bez „genu podatności” przezwycięży trudności nie zapadając na tę chorobę. Tłumaczyłoby to różnice międzyosobnicze w grupach ludzi przeżywających podobne traumy i stres, a jednak reagujących w różny sposób.

Genem odpowiedzialnym za podatność na depresję jest według badaczy z University of Michigan Health System gen odpowiadający za funkcjonowanie serotoniny

Polecamy: Mediacje - sposób na ograniczenie stresu

Wyniki badań tego zespołu opublikowano już w 2003 roku, jednak w 2009 roku spotkały się one z ostrą krytyką krytyką, ponieważ nie udało się replikować wyników w badaniu przeprowadzonym przez innych badaczy. W 2011 roku, naukowcy z University of Michigan Medical School opublikowali wyniki najnowszej, poszerzonej analizy przypadków. Metaanaliza objęła 54 badania przeprowadzone od 2001 do 2010 roku - łącznie niemal 41 tys. przypadków. Wyniki analizy potwierdziły wyniki badania z roku 2003: istnieje związek krótkiego allelu genu odpowiedzialnego za serotoninę z trudniejszym odzyskiwaniem równowagi emocjonalnej w obliczu trudności.

Choroba, trauma, stres

Ponieważ depresja jest rozpatrywana w kontekście przeżywania stresu, zaburzenia reakcji stresowej i zaburzeń nastroju wywołanych przewlekłym stresem lub traumą, wyniki meta analizy mają ogromne znaczenie dla chorych na depresję. Dr Rudolf Uher, wykładowca w Institute of Psychiatry w Londynie uważa, że wyniki tej nowej, obszernej metaanalizy dają twierdzącą odpowiedź na pytanie, czy krótsza wersja genu czyni ludzi bardziej podatnymi na efekty przeżywania trudności.

W przypadku ofiar znęcania się w dzieciństwie i pacjentów ze specyficznymi schorzeniami związek genu z wrażliwością na stres jest wyraźnie widoczny w wynikach badań zespołu z University of Michigan. Autorzy badania zaznaczają, że różne stresujące doświadczenia życiowe mogą wiązać się z różną reakcją na poziomie biologicznym i stąd dalsze różnice w występowaniu u poszczególnych osób depresji. Mamy zatem do czynienia z nakładaniem się reakcji na określony stresor na poziomie biologicznym oraz podatności wynikającej z czynnika genetycznego już na początku dociekań genezy poszczególnych przypadków depresji.

Czynnik genetyczny w depresji

Mimo ustalenia, że krótki allel genu odpowiadającego za działanie serotoniny wiąże się z podatnością na depresję, daleko jeszcze do ustalenia wpływu czynnika genetycznego na powstawanie depresji. Nie jest powiedziane, że odpowiedzialny za podatność na to zaburzenie jest tylko jeden gen. Należy zbadać, czy inne geny nie wpływają na podatność lub czy nie są wyzwalaczem depresji. Możliwe jest, że konkretny układ lub układy genów mają takie działanie. Należy wziąć pod uwagę, że podatność jest jednym z elementów – najprawdopodobniej ani koniecznym ani wystarczającym – do ujawnienia się depresji. 

Polecamy: Sport w walce ze stresem

O ile na czynnik genetyczny mamy niewielki wpływ, o tyle możemy poznawać i redukować inne czynniki ryzyka, a wzmacniać czynniki chroniące przed depresją. Jeśli w przyszłości uda się stworzyć programy badań przesiewowych opartych na badaniach genetycznych, tym bardziej nie do przecenienia będzie nasza wiedza o profilaktyce opartej na pozostałych czynnikach, by skompensować genetycznie uwarunkowaną podatność.

Źródło:
University of Michigan Health System (2011, January 4). Resurrecting the so-called 'depression gene': new evidence that our genes play a role in our response to adversity. ScienceDaily. Retrieved January 27, 2011, from http://www.sciencedaily.com¬ /releases/2011/01/110103161105.htm

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA