Upośledzenie umysłowe lekkie:
a) 50–69 IQ;
b) dorosłe jednostki nie przekraczają ogólnego poziomu rozwoju umysłowego dziecka 12-letniego, a ich dojrzałość społeczna dziecka w wieku 17 lat;
c) umiejętności językowe, dorośli, nabywają z pewnym opóźnieniem, ale ich poziom posługiwania się mową pozwala zaspokajać codzienne potrzeby, podtrzymywanie rozmowy;
d) niezależność w samoobsłudze (jedzenie, mycie się, wydalanie);
e) czynności domowe;
f) trudności w nauce szkolnej (czytania, pisania);
g) zdolność do pracy;
h) niedokładne spostrzeżenia;
i) trudności w wyodrębnianiu istotnych cech przedmiotów;
j) mniejsza trwałość i podzielność uwagi dowolnej;
k) gorsza pamięć logiczna, ale brak różnic w pamięci mechanicznej;
l) słownik bierny bogatszy od czynnego, ale ogólnie uboższy zasób słów;
m) mniejszy zasięg pojęć liczbowych;
n) gorsza zdolność uogólniania, abstrahowania;
o) definicje zawierają rodzaj nadrzędny i różnicę gatunkową;
p) nie definiują pojęć abstrakcyjnych;
q) zaburzenia motoryki: mniejsza precyzja ruchów, szybkość ruchów, wykonywanie ruchów jednoczesnych.
Upośledzenie umysłowe umiarkowane:
a) 35–49 IQ;
b) dorosłe jednostki nie przekraczają ogólnego poziomu rozwoju umysłowego dziecka 8-letniego, a ich dojrzałość społeczna dziecka w wieku 10 lat;
c) częstsze choroby somatyczne i wady narządów wewnętrznych niż w grupie z upośledzeniem lekkim;
d) powolny rozwój rozumienia i posługiwania się mową;
e) niektórzy wymagają nadzoru przez całe życie, gdy chodzi o zaspokajanie potrzeb;
f) większość nie nauczy się czytać i pisać;
g) zdolność do wykonywania prostych, praktycznych prac pod nadzorem;
h) spostrzeganie przebiega wolniej, zakres spostrzegania jest węższy;
i) trudności w wyodrębnianiu istotnych cech przedmiotów;
j) można rozwinąć uwagę dowolną, ale dominuje uwaga mimowolna;
k) podają podobieństwa i różnice między dwoma pojęciami;
l) definiują pojęcia nie przez „użytek”, ale przez podanie opisu przedmiotu.
Zobacz też: Diagnozowanie osób z głębokim upośledzeniem
Upośledzenie umysłowe znaczne:
a) 20–34 IQ;
b) dorosłe jednostki nie przekraczają ogólnego poziomu rozwoju umysłowego dziecka 5-, 6-letniego, a ich dojrzałość społeczna dziecka w wieku 7–8 lat;
c) częściej niż umiarkowanie upośledzeni mają wady wzroku, słuchu, niedowłady i prężenia kończyn, choroby somatyczne;
d) niedokładne spostrzeżenia;
e) brak uwagi dowolnej, uwaga mimowolna na bodźce żywo je interesujące;
f) proste, 4–5-wyrazowe zdania;
g) potrafią porównać ze sobą 2 przedmioty (mały, duży), podać podobieństwa i różnice, ale nie potrafią porównać ze sobą 2 pojęć;
h) potrafią opanować 4–5 liczb;
i) definiują pojęcia przez „użytek”;
j) rozróżniają kształty geometryczne;
k) samodzielnie zaspokajają swe potrzeby fizjologiczne;
l) potrafią same poruszać się po najbliższej okolicy.
Upośledzenie umysłowe głębokie:
a) IQ < 20;
b) jako dorosłe osoby nie przekraczają poziomu funkcjonowania intelektualnego 3-letniego dziecka, a ich przystosowanie społeczne poziomu funkcjonowania dziecka 4-letniego;
c) wady wzroku, słuchu, niedowłady, porażenie kończyn (częste);
d) znaczne ograniczenie zdolności rozumienia i wykonywania poleceń;
e) brak lub ograniczenie możliwości poruszania się;
f) nie kontrolują swych potrzeb (często);
g) nie poruszają się w większości;
h) nie posługują się mową (często rozwój mowy zatrzymany jest na okresie melodii – typowy dla dziecka rocznego), niektóre budują proste, 2- lub 3-wyrazowe zdania;
i) niektóre wykonują proste polecenia;
j) ograniczone rozumienie słów;
k) wymagają stałej opieki;
l) brak uwagi dowolnej, uwagę mimowolną aktywizują jedynie silne bodźce, uwaga nietrwała, niepodzielna;
m) częste ciężkie wady neurologiczne lub wady fizyczne.
Zobacz też: Wpływ poszczególnych środków przekazu na osobowość człowieka
Źródło: Wydawnictwo Continuo, „Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów medycyny i kierunków medycznych.” Rozdział 10 Wybrane zaburzenia psychiczne/pk/jm
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!