Stopnie upośledzenia umysłowego

Upośledzenie umysłowe/ fot. Fotolia
Wyróżnia się cztery stopnie upośledzenia umysłowego, oceniane na podstawie różnego rodzaju pomiarów poziomu sprawności intelektualnej. Na ich podstawie można rozpoznać upośledzenie umysłowe lekkie, umiarkowane, znaczne i głębokie.
/ 13.09.2012 08:46
Upośledzenie umysłowe/ fot. Fotolia

Upośledzenie umysłowe lekkie:

a) 50–69 IQ;

b) dorosłe jednostki nie przekraczają ogólnego poziomu rozwoju umysłowego dziecka 12-letniego, a ich dojrzałość społeczna dziecka w wieku 17 lat;

c) umiejętności językowe, dorośli, nabywają z pewnym opóźnieniem, ale ich poziom posługiwania się mową pozwala zaspokajać codzienne potrzeby, podtrzymywanie rozmowy;

d) niezależność w samoobsłudze (jedzenie, mycie się, wydalanie);

e) czynności domowe;

f) trudności w nauce szkolnej (czytania, pisania);

g) zdolność do pracy;

h) niedokładne spostrzeżenia;

i) trudności w wyodrębnianiu istotnych cech przedmiotów;

j) mniejsza trwałość i podzielność uwagi dowolnej;

k) gorsza pamięć logiczna, ale brak różnic w pamięci mechanicznej;

l) słownik bierny bogatszy od czynnego, ale ogólnie uboższy zasób słów;

m) mniejszy zasięg pojęć liczbowych;

n) gorsza zdolność uogólniania, abstrahowania;

o) definicje zawierają rodzaj nadrzędny i różnicę gatunkową;

p) nie definiują pojęć abstrakcyjnych;

q) zaburzenia motoryki: mniejsza precyzja ruchów, szybkość ruchów, wykonywanie ruchów jednoczesnych.

Upośledzenie umysłowe umiarkowane:

a) 35–49 IQ;

b) dorosłe jednostki nie przekraczają ogólnego poziomu rozwoju umysłowego dziecka 8-letniego, a ich dojrzałość społeczna dziecka w wieku 10 lat;

c) częstsze choroby somatyczne i wady narządów wewnętrznych niż w grupie z upośledzeniem lekkim;

d) powolny rozwój rozumienia i posługiwania się mową;

e) niektórzy wymagają nadzoru przez całe życie, gdy chodzi o zaspokajanie potrzeb;

f) większość nie nauczy się czytać i pisać;

g) zdolność do wykonywania prostych, praktycznych prac pod nadzorem;

h) spostrzeganie przebiega wolniej, zakres spostrzegania jest węższy;

i) trudności w wyodrębnianiu istotnych cech przedmiotów;

j) można rozwinąć uwagę dowolną, ale dominuje uwaga mimowolna;

k) podają podobieństwa i różnice między dwoma pojęciami;

l) definiują pojęcia nie przez „użytek”, ale przez podanie opisu przedmiotu.

Zobacz też: Diagnozowanie osób z głębokim upośledzeniem

Upośledzenie umysłowe znaczne:

a) 20–34 IQ;

b) dorosłe jednostki nie przekraczają ogólnego poziomu rozwoju umysłowego dziecka 5-, 6-letniego, a ich dojrzałość społeczna dziecka w wieku 7–8 lat;

c) częściej niż umiarkowanie upośledzeni mają wady wzroku, słuchu, niedowłady i prężenia kończyn, choroby somatyczne;

d) niedokładne spostrzeżenia;

e) brak uwagi dowolnej, uwaga mimowolna na bodźce żywo je interesujące;

f) proste, 4–5-wyrazowe zdania;

g) potrafią porównać ze sobą 2 przedmioty (mały, duży), podać podobieństwa i różnice, ale nie potrafią porównać ze sobą 2 pojęć;

h) potrafią opanować 4–5 liczb;

i) definiują pojęcia przez „użytek”;

j) rozróżniają kształty geometryczne;

k) samodzielnie zaspokajają swe potrzeby fizjologiczne;

l) potrafią same poruszać się po najbliższej okolicy.

Upośledzenie umysłowe głębokie:

a) IQ < 20;

b) jako dorosłe osoby nie przekraczają poziomu funkcjonowania intelektualnego 3-letniego dziecka, a ich przystosowanie społeczne poziomu funkcjonowania dziecka 4-letniego;

c) wady wzroku, słuchu, niedowłady, porażenie kończyn (częste);

d) znaczne ograniczenie zdolności rozumienia i wykonywania poleceń;

e) brak lub ograniczenie możliwości poruszania się;

f) nie kontrolują swych potrzeb (często);

g) nie poruszają się w większości;

h) nie posługują się mową (często rozwój mowy zatrzymany jest na okresie melodii – typowy dla dziecka rocznego), niektóre budują proste, 2- lub 3-wyrazowe zdania;

i) niektóre wykonują proste polecenia;

j) ograniczone rozumienie słów;

k) wymagają stałej opieki;

l) brak uwagi dowolnej, uwagę mimowolną aktywizują jedynie silne bodźce, uwaga nietrwała, niepodzielna;

m) częste ciężkie wady neurologiczne lub wady fizyczne.

Zobacz też: Wpływ poszczególnych środków przekazu na osobowość człowieka

Źródło: Wydawnictwo Continuo, „Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów medycyny i kierunków medycznych.” Rozdział 10 Wybrane zaburzenia psychiczne/pk/jm

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA