Twórczość i jej twórcy - portret psychologiczny

Twórczość i jej twórcy - portret psychologiczny
Twórczość może być rozumiana jako proces, w wyniku którego powstają pewne wytwory. Na jakiej podstawie stwierdzić, że są one twórcze? Na czym proces twórczy polega i czy istnieją obiektywne kryteria twórczości? Jakimi cechami charakteryzują się osoby twórcze?
/ 26.11.2010 13:18
Twórczość i jej twórcy - portret psychologiczny

Pojęcie i kryteria twórczości

Twórczość może być rozumiana w dwojaki sposób. Po pierwsze jako twórczość elitarna. Dotyczy wtedy aktywności wybitnych, nielicznych osób, takich jak artyści czy wynalazcy, których dzieła mają doniosłe znaczenie dla ludzkości. Po drugie, twórczość może być rozumiana jako powszechnie występująca aktywność, właściwa każdej osobie, choć w różnym stopniu.

Mówi się także o aktywności potencjalnie twórczej, która choć nie stanowi źródła wybitnych dzieł, to przebiega w sposób podobny do „właściwego” procesu twórczego. Kreatywnością jest natomiast indywidualna zdolność osoby do wytwarzania nowych pomysłów. Za twórcze uznawane są wytwory, które są zarazem nowe i wartościowe. Coś, co jest nowe, ale nie wnosi żadnych innowacji, podobnie jak dzieło wartościowe, ale nie nowe nie spełnia tych kryteriów.

Polecamy: Słuchanie – most łączący ludzi

Proces twórczy

Proces twórczy jest procesem psychicznym, który prowadzi do powstania nowego i wartościowego wytworu. Jego centralny moment stanowi uzyskanie wglądu, określane także jako iluminacja. Terminem tym nazywana jest nagła, nieoczekiwana zmiana spojrzenia na problem, która prowadzi do nowego, głębszego oraz pełniejszego zrozumienia jego istoty. Dzięki iluminacji problem, który początkowo wydawał się trudny okazuje się łatwy i możliwy do rozwiązania.

Twórcy

Od początków badań dotyczących twórczości istnieje pytanie o to, czy istnieje osobowość twórcza, czy należy raczej mówić o osobowości twórców. Zgodnie z drugim podejściem, wyodrębnione zostały cechy osób twórczych. Zaliczane do nich zostały otwartość, niezależność oraz wytrwałość.

  • Otwartość pozwala na wykorzystanie wszystkich źródeł informacji, które potencjalnie przyczyniać się będą do osiągnięcia zamierzonego celu.
  • Niezależność wiąże się z wypracowaniem nowego, oryginalnego rozwiązania.
  • Wytrwałość konieczna jest do przezwyciężania pojawiających się w procesie tworzenia trudności i przeszkód.

Inteligencja, w rozumieniu takim, jak badają ją testy psychologiczne, nie wykazuje wyraźnego związku z twórczością, stwierdzono natomiast, że pewien jej poziom jest warunkiem koniecznym twórczego działania. Dowiedziono także, że osoby twórcze są raczej refleksyjne, niż impulsywne, preferują odroczenie reakcji, niż szybkie, lecz błędne udzielenie odpowiedzi.

Polecamy: Dysonans poznawczy, czyli redukcja dyskomfortu

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA