Pacjentki zgłaszają się do lekarza onkologa coraz częściej, dzięki czemu nowotwór piersi wykrywany jest we wczesnym stadium i możliwe jest jego pełne wyleczenie. Wciąż jednak są i takie, które trafiają do niego za późno, co ma związek np. z uleganiem różnym modom na leczenie nowotworu piersi metodami alternatywnymi. To w efekcie opóźnia wdrożenie skutecznego leczenia i tym samym uniemożliwia osiągnięcie jego zadowalających efektów.
Redakcja Polki.pl: W jaki sposób diagnozuje się raka piersi?
Dr Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld: Aby zdiagnozować ten nowotwór, na początku wykonywane są badania obrazowe. Zaleca się wykonanie mammografii oraz USG piersi, czyli dokładnie tych samych badań, które przeprowadza się także w ramach profilaktyki przeciwnowotworowej. Dzięki mammografii specjalista może ocenić wielkość guza, a także sprawdzić, czy nowotwór jest wieloogniskowy – sprawdzając obie piersi, lekarz zobaczy, czy zmiana jest pojedyncza, czy może zmiany są liczne. Z kolei wykonując USG piersi, lekarz może ocenić, czy u pacjentki występują np. przerzuty do węzłów chłonnych.
Aby rozpoznać raka piersi, oprócz badań obrazowych, specjalista zleca również wykonanie badania histopatologicznego. Konieczne jest zatem wykonanie biopsji gruboigłowej (cienkoigłowa jest niewystarczająca do pełnej oceny diagnostycznej), która umożliwia pobranie tkanki guza (lub guzów) do badania histopatologicznego. Wynik badania zawiera informacje o tym, czy zmiana jest nowotworowa, czy też nie, oraz jeśli okaże się, że jednak jest to nowotwór piersi, to wynik zawiera także informacje takie jak: inwazyjność (czy są przerzuty do innych narządów), podtyp raka piersi, stopień złośliwości oraz stan receptorów. Na taki wynik pacjentka czeka zwykle od 1 do 3 tygodni. Ponadto lekarz może zlecić również dodatkowe badania diagnostyczne, w tym m.in. rezonans magnetyczny piersi, RTG klatki piersiowej, USG jamy brzucha czy tomografię komputerową.
Czy ośrodek Breast Cancer Unit (BCU; Centrum Leczenia Chorób Piersi) to najlepsze miejsce dla pacjentki, aby wykonać badania diagnostyczne, a następnie ustalić ścieżkę leczenia i wdrożyć terapię?
Zdecydowanie tak, gdyż po pierwsze te wszystkie badania wykonywane są w jednym miejscu przez bardzo doświadczonych lekarzy specjalizujących się w diagnostyce i leczeniu nowotworu piersi, dzięki czemu rozpoznanie w większości przypadków postawione jest bardzo szybko – nawet do 2 tygodni od zgłoszenia się pacjentki.
Ponadto BCU, specjalizują się w skoordynowanym leczeniu raka piersi i podobnie jak inne, duże ośrodki np. Centrum Onkologii, gwarantują kompleksową i najwyższą jakość opieki na każdym etapie choroby, co przekłada się również na to, że osiągają najlepsze wyniki leczenia raka piersi. Dlatego też pacjentki powinny pamiętać, że mają prawo wyboru ośrodka, w którym chcą być leczone, a także, by podczas dokonywania wyboru, nie kierowały się np. odległością ośrodka od miejsca zamieszkania, a raczej tym, by opieka była kompleksowa, czyli np. podejmowały się terapii w BCU.
Dlaczego istotne jest, by pacjentka znała podtyp nowotworu?
Oprócz rozmiaru guza i jego umiejscowienia podstawową informacją jest także to, jaki to podtyp biologiczny nowotworu. Jest to konieczne, aby kwalifikować pacjentkę do odpowiedniego leczenia. Dlatego też każda pacjentka musi posiadać wynik badania histopatologicznego, w którym oznaczono receptory hormonalne. Trzeba też podkreślić, że leczenie dopasowane do podtypu nowotworu planowane jest już po jego rozpoznaniu, dlatego że te bardziej agresywne podtypy raka piersi, czyli HER2 dodatni i potrójnie ujemny, leczy się zupełnie inaczej niż raka hormonozależnego (luminalnego), który jest najczęściej diagnozowany (nawet u 70% chorych).
A gdy pacjentka ma już postawioną diagnozę, to czy powinna wziąć udział w konsylium?
Tak, jej obecność jest bardzo istotna. Gdy u chorej postawione jest pełne rozpoznanie, co oznacza komplet wyników badań, pacjentka powinna wziąć udział w konsylium, które w większości ośrodków BCU odbywają się z udziałem chorej oraz jeśli sobie tego życzy, również z bliskimi jej osobami towarzyszącymi. Konsylium to zebranie zespołu specjalistów, którzy dyskutują na temat tego, jakie konkretnie leczenie będzie najbardziej efektywne u chorej.
Co ważne, wśród specjalistów jest nie tylko chirurg onkolog, ale m.in. radioterapeuta, radiolog, psychoonkolog i koordynator. Warto, by pacjentka przed konsylium stworzyła listę pytań, które następnie będzie mogła zadać zespołowi.
Jakie możliwości leczenia ma kobieta, u której wykryto nowotwór we wczesnym stadium? A jeśli rak w momencie diagnozy jest zaawansowany, jakie możliwości terapii ma pacjentka?
Jeśli jest to podtyp luminalny, czyli ten najczęściej występujący, to leczenie rozpoczynamy od chirurgii. W większości przypadków możliwe jest leczenie oszczędzające piersi, jak i węzłów chłonnych, a następnie pacjentce proponuje się leczenie uzupełniające w zależności od wyniku histopatologicznego oraz radioterapię, którą zawsze stosujemy przy leczeniu oszczędzającym. Na koniec większość pacjentek otrzymuje hormonoterapię, która wdrażana jest na okres minimum 5. lat.
Natomiast, jeśli mamy do czynienia z gorzej rokującymi podtypami nowotworu piersi, czyli HER2 dodatnim i potrójnie ujemnym, zaczynamy od systemowego leczenia przedoperacyjnego (nazywane neoadjuwantowym) i dopiero po nim wykonywany jest zabieg operacyjny.
Z kolei jeśli nowotwór piersi zostanie wykryty w zaawansowanym stadium, to staramy się, aby leczenie nie przysparzało dodatkowych problemów. Terapia musi być tak prowadzone, by pacjentka była, jak najmniej narażona na jej skutki uboczne, żeby miała zachowana jak najlepszą jakość życia i oczywiście, żeby to życie można było maksymalnie wydłużyć.
Czy Polki mają dostęp do nowoczesnego leczenia nowotworu piersi?
Trzeba podkreślić, że pacjentki w naszym kraju mają dostęp do wielu innowacyjnych terapii, dzięki czemu większość z nich ma zapewniony dokładnie taki sam standard leczenia jak pacjentki w innych krajach na świecie. Oczywiście ze względu na to, że w leczeniu raka piersi nowe terapie powstają bardzo szybko, chore nie mają dostępu to wszystkich, nowoczesnych terapii (nie są one refundowane, można z nich korzystać odpłatnie). Istnieją w leczeniu też pewne braki, które z pewnością poprawiłyby jego efekty, wśród nich znajduje się np. refundacja immunoterapii we wczesnym, trójnegatywnym raku piersi.
Czy istotna jest inicjatywa pacjentki w poszukiwaniu ośrodka oferującego adekwatny program lekowy?
Oczywiście, pacjentki powinny poszukiwać oraz zgłaszać się do ośrodków, które mają nie tylko duże doświadczenie w leczeniu nowotworów, ale właśnie konkretnie w terapii nowotworów piersi, czyli np. do ośrodków BCU. Trzeba mieć świadomość, że warto zdecydować o tym już na początku ścieżki terapeutycznej, gdyż po rozpoczęciu leczenia zmiana ośrodka może zmniejszać szanse na osiągnięcie oczekiwanych efektów leczenia.
Czy pacjentka, u której wykryto nowotwór na wczesnym etapie ma szanse na całkowite wyleczenie?
Oczywiście, że tak i to jest najważniejsza wiadomość! Ponad 90% chorych, u których wykryto nowotwór piersi we wczesnym stadium, może zostać całkowicie wyleczona. Dlatego, aby zwiększyć swoje szanse na zdrowie i tym samym długie życie, konieczne jest, by pacjentki wykonywały regularnie samobadanie piersi, badania profilaktyczne i w razie wykrycia zmian, natychmiast zgłaszały się do specjalisty. Wczesna interwencja oraz wykrycie raka piersi we wczesnym stadium, naprawdę pomaga osiągnąć zadowalające efekty i wyleczyć nowotwór.
Materiał powstał we współpracy z Roche Polska M-PL-00002705
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
