Jod to pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jego niedobór wiąże się z niedoczynnością tarczycy (jej objawy to: nadmierna senność, zwiększona masa ciała, obniżenie wydolności intelektualnej), opóźnieniem rozwoju psychicznego i fizycznego dzieci i młodzieży oraz zaburzeniami kobiecej płodności. Jak uzupełniać swoją dietę w jod i jakie są objawy tego niedoboru?
Objawy niedoboru jodu
- Brak energii, znużenie, spowolnienie ruchów,
- przyspieszone tętno,
- drżenie kończyn,
- kołatanie serca,
- odczuwanie zimna w ciepłe dni,
- łamliwe, suche włosy,
- pojawienie się woli.
Gdzie znajdziemy jod?
Jeśli chcemy przyjmować jod, mamy do wyboru dwie drogi: dietę albo… powietrze. Jod bowiem można uzyskiwać przez błony śluzowe i skórę.
Dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na jod wynosi 150 µg. Trudno jest jednak w Polsce – tylko poprzez dietę – zapewnić odpowiednią podaż tego składnika. Większość produktów spożywczych zawiera bowiem niewystarczającą ilość tego pierwiastka – eksperci zalecają więc pobyty nad morzem i uzupełnianie w ten sposób niedoborów jodu.
Polska jest krajem, w którym zasoby jodu w środowisku naturalnym są ograniczone. Na obszarach, gdzie występują niedobory tego pierwiastka, pojawia się konieczność uzupełnienia diety w jod – mówi dr inż. Katarzyna Stoś, prof. nadzw. Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ).
Najwięcej jodu znajdziemy w:
- morskich rybach (100 g dorsza dostarcza 110 µg jodu, mintaja – ok. 100 µg, a łososia lub makreli – ok. 40 µg),
- niektórych serach żółtych i pleśniowych (mogą zawierać 40 µg jodu w 100 g produktu pod warunkiem, że pochodzą z mleka od krów żywionych paszą bogatą w jod),
- wodach mineralnych,
- suplementach diety i lekach.
Warto wiedzieć, że w Polsce – ze względu na niedobory jodu – wprowadzono obowiązek jodowania soli kuchennej. Należy jednak pamiętać, by nie spożywać za dużo soli, gdyż grozi to m.in. nadciśnieniem tętniczym i zaburzeniami pracy serca.
Wobec upowszechniania w Polsce zaleceń do obniżania spożycia soli kuchennej z powodu znacznego zagrożenia populacji chorobą nadciśnieniową i niektórymi nowotworami, przyjęto, iż poziom jodowania soli winien być na tyle wysoki, aby – przy niskim jej spożyciu – zapotrzebowanie na jod mogło być w pełni pokrywane. Przepisy nakazują również, aby preparaty do początkowego i dalszego żywienia niemowląt zawierały odpowiednie ilości jodu – podkreśla dr inż. Katarzyna Stoś, prof. nadzw. IŻŻ.
Chcesz uniknąć niedoborów jodu? Pij wodę!
Jak uchronić się przed niedoborem jodu?
- Jedz owoce morza, w tym ryby morskie, np. 100 g dorsza atlantyckiego dostarcza aż 110 µg jodu (dzienne zapotrzebowanie na jod to 150 µg).
- Biegaj lub spaceruj brzegiem morza. Aktywność fizyczna w połączeniu z wdychaniem powietrza bogatego w jod niosą wiele korzyści dla organizmu.
- Zbadaj poziom hormonów tarczycy, np. TSH, aby sprawdzić, czy twoja tarczyca funkcjonuje prawidłowo. Na wizycie u endokrynologa otrzymasz wszystkie potrzebne informacje.
- W razie potrzeby stosuj suplementy diety, ale pamiętaj o wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
- Czytaj etykiety, by sprawdzić ilość soli w produktach. Pamiętaj, że sól kuchenna jest źródłem jodu, w odróżnieniu od soli stosowanej w przetwórstwie spożywczym.
Na podstawie materiałów Instytutu Żywności i Żywienia.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
