Czy wiesz, ze kobiety aż 10 razy częściej niż mężczyźni mają kłopoty z tarczycą? A o zaburzenia w pracy tego gruczołu szczególnie łatwo podczas innych zawirowań hormonalnych, takich jak dojrzewanie, ciąża i wreszcie przekwitanie. W przypadku tego ostatniego sprawa jest o tyle trudna do stwierdzenia, że większość objawów typowych dla niedoczynności, ale też nadczynności tarczycy, może występować również u kobiety zdrowej w wieku okołomenopauzalnym. Do symptomów takich należą chociażby:
charakterystyczne dla niedoczynności tarczycy (lub przekwitania):
- ciągłe zmęczenie – nieadekwatne do wysiłku;
- senność, która nie ustępuje mimo picia sporej ilości kawy albo napojów energetycznych;
- problemy z koncentracją i zapamiętywaniem;
- zmienność nastrojów – zwłaszcza przygnębienie, obojętność i skłonność do depresji;
- problemy z zajściem w ciążę;
- wypadanie włosów;
- suchość skóry;
- przybieranie na wadze.
typowe dla nadczynności tarczycy (lub przekwitania):
- podwyższone ciśnienie krwi (zwłaszcza skurczowe), kołatanie serca i przyspieszone tętno;
- nieuzasadniona nerwowość, nadpobudliwość i niepokój;
- łatwe męczenie się;
- bezsenność;
- uczucie ciągłego gorąca i pocenie się.
Oczywiście ani w przypadku przekwitania, ani przy zaburzeniach tarczycy nie musisz mieć całego pakietu tych dolegliwości. Żadna z nich nie musi też być nasilona. Ale jeśli poczujesz, że "coś jest z tobą nie tak", nie zrzucaj tego jedynie na upływ lat, lecz na wszelki wypadek zbadaj TSH. Dlaczego?
TSH to hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową, a ma za zadanie kontrolować obroty, na jakich pracuje tarczyca.
- jeżeli poziom TSH jest zbyt wysoki zapewne masz niedoczynność tarczycy, a nadmiar TSH to sygnał, że organizm próbuje skłonić tarczycę do intensywniejszej produkcji hormonów
- jeśli poziom TSH jest podejrzanie niski możesz mieć nadczynność tarczycy.
Poziom TSH, a przekwitanie
Za normalne przyjmuje się TSH w przedziale 0,4 do 4,0 mIU/l (niewielkie odchylenia mogą zależeć od widełek ustawionych prze dane laboratorium). Przy czym u młodych kobiet (zwłaszcza planujących ciążę) optymalne jest TSH w okolicy 1 (maksymalnie 2,5 mIU/l), natomiast w okresie okołomenopauzalnym dobre będą wyniki dobijające do 3 mIU/l.
Norma jest jak wiemy szersza, ale uwzględnia ona także seniorów, którzy z natury mają jeszcze wyższe TSH. Z wiekiem, gdy wydolność tarczycy (jak i innych organów) obniża się, organizm próbuje bowiem nadrobić zaległości, m.in. stymuluje dodatkowo tarczycę – stąd i wzrost TSH.
Z tego też powodu nawet przekroczenie górnej granicy normy (czyli 4,0 mIU/l) u kobiety w wieku okołomenopauzalnym nie musi oznaczać, że konieczne jest leczenie. Z reguły wdraża się je jednak od razu, gdy TSH oscyluje wokół 10 mIU/l.
Przy niższych (choć przekraczających normę) wynikach lekarz bierze najpierw pod uwagę:
- zgłaszane przez pacjentkę objawy;
- stan zdrowia (np. współistniejąca insulinooporność, cukrzyca, otyłość, zaburzenia krążenia czy depresja);
Kieruje też pacjentkę na dodatkowe badania
- sprawdzenie poziomu hormonów tarczycy, zwłaszcza tyroksyny (a konkretniej tzw. jej wolnej frakcji, którą oznacza się jako fT4)
- występowania dużej ilości przeciwciał przeciwtarczycowych (skrót aTPO, anty-TPO) – mogą one bowiem świadczyć o zapaleniu tarczycy.
Plecamy!
4 sposoby na podkręcenie metabolizmu przy niedoczynności tarczycy. Schudniesz i poczujesz się lepiej! Jakie badania zrobić, gdy podejrzewamy chorą tarczycę?Tak się leczy niedoczynność tarczycy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!