Spis treści:
- Scyntygrafia tarczycy – co to za badanie?
- Scyntygrafia tarczycy – wskazania
- Scyntygrafia tarczycy – jak się przygotować?
- Przebieg scyntygrafii tarczycy
- Scyntygrafia tarczycy – interpretacja wyników
- Zalecenia po badaniu
- Scyntygrafia tarczycy – przeciwwskazania
Scyntygrafia tarczycy – co to za badanie?
Scyntygrafia tarczycy (inaczej badanie izotopowe tarczycy) to badanie obrazowe tego gruczołu, polegające na ocenie wychwytywania przez tkankę tarczycy wprowadzonego wcześniej do organizmu pierwiastka promieniotwórczego (doustnie lub dożylnie). W badaniu wykorzystuje się specjalną kamerę gamma. Dzięki temu można zbadać morfologię gruczołu, rozpoznać występowanie tkanki tarczycy poza tym narządem, zbadać wola lub guzy tarczycy.
Najczęściej stosowanym w ramach scyntygrafii tarczycy radioznacznikiem jest technet-99m (99mTc). Rzadziej wykorzystuje się jod-131 (131I). Pierwszy z nich podaje się doustnie lub dożylnie odpowiednio 1 godzinę lub 15 minut przed badaniem, zaś kapsułkę I-131 pacjent musi przyjąć doustnie 24 godziny przed badaniem.
Wraz z scyntygrafią tarczycy często przeprowadza się ocenę jodochwytności tego gruczołu, czyli stopnia wychwytu jodu po podaniu wcześniej do organizmu radioaktywnego jodu.
Scyntygrafia tarczycy – wskazania do badania
Scyntygrafię tarczycy wykonuje się w celu:
- oceny wielkości i umiejscowienia tarczycy,
- oceny wola tarczycy,
- oceny czynności guza tarczycy,
- diagnostyki różnicowej przy nadczynności tarczycy,
- rozpoznania wad wrodzonych i zaburzeń tarczycy,
- ustalenia obecności wola zamostkowego lub ekotopowego,
- kwalifikacji do radiojodoterapii,
- w przypadku podejrzenia raka tarczycy.
Scyntygrafia tarczycy – jak się przygotować?
Scyntygrafia tarczycy wymaga pewnego przygotowania. Jest ono związane głównie z możliwością wpływu różnych czynników na wychwytywanie radiojodu przed tarczycę.
W ramach przygotowania do scyntygrafii tarczycy pacjent:
- nie może przyjmować przez co najmniej 3 tygodnie przed badaniem tyroksyny,
- co najmniej 5 dni wcześniej powinien odstawić leki przeciwtarczycowe,
- do 8 tygodni przed badaniem nie powinien mieć wykonywanego badania z podaniem dożylnego środka kontrastowego z jodem,
- przed badaniem powinien unikać żywności z dużą zawartością jodu (np. ryb morskich, alg, suplementów lub leków),
- pacjentka powinna poinformować lekarza, jeśli przypuszcza, że może być w ciąży, oraz o tym, że karmi piersią.
Przebieg scyntygrafii tarczycy
W zależności od tego, który izotop będzie podawany, procedura wygląda nieco inaczej. W przypadku zastosowania radioizotopu 131I, pacjent musi przyjąć kapsułkę 24 godziny przed badaniem. Jeśli badanie będzie wymagało przyjęcia technetu, co dzieje się częściej, wówczas pacjent otrzyma preparat krótko przed badaniem. Główna procedura obrazowania trwa kilka minut. Pacjent w tym czasie leży nieruchomo. Na badanie nie trzeba przychodzić na czczo.
Scyntygrafia tarczycy – interpretacja wyników
Na podstawie obrazu rozmieszczenia radioizotopu specjalista może rozpoznać przyczynę zaburzeń pracy tarczycy (np. obraz charakterystyczny dla choroby Hashimoto albo choroby Gravesa-Basedowa) oraz ocenić zmiany.
Podczas scyntygrafii tarczycy określa się stopień gromadzenia jodu. Na tej podstawie zmiany ogniskowe (guzki tarczycy) można podzielić na „gorące” oraz „zimne”.
Guzki „gorące” to takie, które silniej niż pozostałe tkanki wychwytują radioizotop. Najczęściej są to zmiany łagodne. Należą do nich głównie gruczolaki.
Należy jednak wiedzieć, że w ok. 5% przypadków zdarza się, że rozpoznane „gorące” guzki okazują się zmianami rakowymi.
Guzki „zimne” słabo wychwytują izotop i mogą nimi być:
- torbiele,
- nowotwory złośliwe,
- ropnie,
- ogniska zapalne,
- krwiak,
- węzeł chłonny.
W przypadku rozpoznania podczas scyntygrafii guzków „zimnych”, zalecane jest przeprowadzenie dodatkowej diagnostyki w postaci USG tarczycy, a także biopsji tarczycy.
Zalecenia po badaniu
Po badaniu scyntygraficznym tarczycy można od razu powrócić do swoich codziennych czynności. Zaleca się jednak bezpośrednio po badaniu wypicie dużych ilości wody (ok. 1,5 litra) w celu wypłukania resztek radioizotopu.
Scyntygrafia tarczycy – przeciwwskazania
Scyntygrafia tarczycy jest badaniem bezpiecznym, lecz nie powinna być stosowana u kobiet w ciąży oraz karmiących. Podczas wykonywania badania scyntygraficznego pacjent jest narażony na niewielkie ilości promieniowania.
Czytaj także:
Nadczynność tarczycy to podstępna i groźna choroba. Oto, co trzeba o niej wiedzieć
Brzuch tarczycowy – jak wygląda (zdjęcia) i jak go zlikwidować?
Zmęczenie, uczucie zimna i sucha skóra to objawy niedoczynności tarczycy. Dowiedz się więcej o tej podstępnej chorobie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!