Pracoholizm – gdy praca jest wszystkim

Czym jest pracoholizm?

Słowo pracoholizm zostało użyte po raz pierwszy 35 lat temu przez Oatisa. Uzależnienie to, analogicznie jak w przypadku innych nałogów, oznacza trudność w kontroli czasu poświęcanego pracy, myślowe i emocjonalne zaabsorbowanie nią, a także niepokój odczuwany w przypadku przymusowej „abstynencji” od obowiązków, np. podczas urlopu.
Czym różni się osoba pracowita od pracoholika? Granica, pozwalająca rozróżnić pracowitość od nałogu, jest bardzo subtelna, łatwo ją przekroczyć nie zdając sobie z tego sprawy.
O zagrożeniu pracoholizmem mówi się w odniesieniu do ludzi, którzy pracują więcej niż 50 godzin w tygodniu. Wynika z tego, że mniej więcej co dwudziesty pracownik jest pracoholikiem. Polacy pracują tygodniowo średnio 41,6 godzin. Jest to najwyższy wskaźnik w Europie.
Praca zaczyna być uzależnieniem, jeśli oprócz niej nie ma czasu na nic więcej. Pracoholizm ma różne oblicza i różne źródła, może być formą ucieczki od otaczającej rzeczywistości, od problemów, z którymi nie możemy lub nie chcemy sobie poradzić. Problem ten dotyka szczególnie osoby prowadzące własną działalność, pracowników wyższych szczebli: kierowników, menedżerów oraz osoby wykonujące wolne zawody. Pracoholikami często stają się perfekcjoniści, osoby które każde zadanie chcą wykonać idealnie, nie znające kompromisów, lubiące rywalizować i wygrywać, za wszelką cenę dążą do osiągnięcia sukcesu i prestiżu społecznego.
Czytaj też: Czy jesteś pracoholikiem?

Objawy pracoholizmu

Objawy pracoholizmu w stadium początkowym:

• Brak kontroli ilości czasu poświęcanego na pracę (nieodczuwalnie upływającego czasu podczas wykonywania obowiązków związanych z pracą, poczucie, że nieustanna obecność w firmie jest wręcz konieczna, poczucie kontroli, praca kosztem snu, brak czasu dla rodziny i przyjaciół);
• Nieumiejętne organizowanie czasu (ciągły pośpiech i bycie stale zajętym, odkładanie urlopu z uwagi na fakt, iż nieobecność mogłaby zaszkodzić firmie, zaniedbywanie siebie, brak czasu na hobby, uprawianie sportu, trudności z relaksowaniem się i zabawą);
• Nagminne niedotrzymywanie terminów (częste odwoływanie prywatnych spotkań, niedotrzymywanie obietnic danych rodzinie i znajomym, ciągłe poczucie winy, wyrzuty sumienia).

W wyniku skrajnego zmęczenia i wyniszczenia organizmu może rozwinąć się wiele groźnych chorób. Pracoholizm może prowadzić nawet do śmierci!

Czym grozi pracoholizm?

Konsekwencje zdrowotne pracoholizmu:

• bóle głowy, kręgosłupa, brzucha,
• wyczerpanie,
• zaburzenia koncentracji,
• wrzody żołądka, dwunastnicy,
• trudności z zasypianiem, bezsenność, koszmary senne,
• nerwobóle,
• zaburzenia nerwicowe, lękowe, seksualne,
• anoreksja, bulimia,
• choroby układu krążenia,
• utrata przytomności,
• zawał.

Warto mieć świadomość, że zaangażowanie w pracę – dobre w intencji i społecznym widzeniu – może w skrajnej postaci powodować niepożądane, szkodliwe i krzywdzące konsekwencje. Pracoholizm można i należy leczyć. Jest to nałóg taki jak wszystkie inne i ciężko z nim walczyć samemu, dlatego też wskazana jest wizyta u terapeuty uzależnień.
Polecamy: Prawa pacjenta: Opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień
Autorem artykułu jest Anna Baran - www.psychoterapeutyczni.pl