Wspóluzależnienie a przystosowanie do stresu

Co charakteryzuje osobę współuzależnioną?

Hanna Szczepańska (1992) dokonując przeglądu badań nad żonami alkoholików opowiada się za interpretacją współuzależnienia jako reakcji na stres życia z alkoholikiem: „Zjawiska, które opisuje termin współuzależnienie występują wyraźnie w związku z sytuacją zewnętrzną, a ich nasilenie zmienia się wraz ze zmianą tej sytuacji”. Nawiązując do własnych badań empirycznych autorka proponuje szereg kryteriów współuzależnienia, będących zasadniczo symetrycznym odbiciem kryteriów choroby alkoholowej. Zalicza do nich:
a) wyraźną koncentrację myśli, uczuć i zachowań żony wokół picia męża;
b) subiektywne poczucie konieczności odciągnięcia męża od alkoholu;
c) usztywnienie i ograniczenie różnorodności zachowań i reakcji związanych z piciem;
d) podejmowanie przez żonę i załamywanie się prób zmiany typowych dla siebie reakcji na picie;
e) nadzieję na uzyskanie kontroli nad piciem męża i sprowadzeniem go do bezpiecznych rozmiarów;
f) wyraźne zmiany intensywności reagowania na picie męża związane z upływem czasu;
g) regulowanie reakcji emocjonalnych żony na zmiany zachowań alkoholowych męża;
Zobacz też: Stres powoduje współuzależnienie
h) poczucie niemożności rozstania się z mężem na zawsze, pomimo okresowych pragnień odejścia od niego.

Żony alkoholików

Zofia Sobolewska (1996) wskazuje, że żony alkoholików to grupa bardzo niejednorodna i być może stworzenie jednej wspólnej definicji współuzależnienia nie jest możliwe. Do rozwoju współuzależnienia może dojść tylko na skutek uczestnictwa w stałym, nierównym, destrukcyjnym związku, w który osoba współuzależniona nie tyle wchodzi, co go współtworzy.
Przeczytaj: Współuzależnienie jako zaburzenie osobowości

Współuzależnienie = przystosowanie

Współuzależnienie jest formą szkodliwego przystosowania się, objawy współuzależnienia są wynikiem określonych reakcji przystosowawczych. „Współuzależnienie – jest to utrwalona forma uczestnictwa w długotrwałej, niszczącej sytuacji życiowej, związanej z patologicznymi zachowaniami partnera, ograniczająca w sposób istotny wybór postępowania, prowadząca do pogorszenia własnego stanu i utrudniająca zmianę położenia na lepsze” (1999).
Fragment pochodzi z książki „Rodzina alkoholowa z uzależnionym w leczeniu” autorstwa Andrzeja Margasińskiego (Wydawnictwo Impuls, 2011). Publikacja za zgodą wydawcy.