CUKRZYCA = Objawy, Typu 2 i 1, Ciążowa, u Dzieci, Dieta, Przyczyny

Cukrzyca to choroba, w której niewystarczająca jest ilość insuliny w stosunku do potrzeb organizmu. Z medycznych statystyk wynika, że choruje na nią blisko 3 mln Polaków. Rozróżniamy jej dwa główne typy: 1 i 2. Poznaj objawy cukrzycy, sposoby jej leczenia i wspomagającą terapię cukrzycy dietę.

Choroba ta przez wiele lat może się rozwijać, nie dając wyraźnych objawów. A sieje w organizmie spustoszenia. Warto więc choć co 3 lata badać poziom glukozy we krwi, by wcześnie wykryć cukrzycę i rozpocząć terapię.

Przyczyny cukrzycy

Cukier to paliwo, które potrzebne jest każdej naszej komórce. By mógł dostać się do wszystkich, potrzebny jest "klucz" w postaci insuliny - hormonu wydzielanego przez trzustkę. Ale bywa, że w organizmie insuliny jest za mało lub nie ma jej wcale. Wtedy "drzwi" komórek nie otwierają się i glukoza krąży we krwi. Dochodzi do zbyt dużego jej stężenia we krwi i jednocześnie do niedożywienia komórek. To właśnie cukrzyca. Jakie są przyczyny cukrzycy? Otóż, cukrzyca typu 1 (nazywana kiedyś cukrzycą insulinozależną) jest chorobą z autoagresji. Nasz układ odpornościowy uznaje komórki beta trzustki (produkujące insulinę) za wroga i je niszczy. Z kolei cukrzyca typu 2 rozwija się, gdy trzustka wytwarza za mało insuliny lub komórki organizmu, z jakiegoś powodu, nie są na nią wrażliwe (to tzw. insulinooporność).

Cukrzyca ciążowa

U 2-4 proc. kobiet oczekujących dziecka pojawia się tzw. cukrzyca ciążowa. Daje o sobie znać zwykle między 24. a 28. tygodniem ciąży i najczęściej zanika po porodzie. Spowodowana jest zmianami hormonalnymi powodującymi insulinooporność. Ponieważ jej objawy mogą maskować zmiany zachodzące w organizmie z powodu ciąży – każdej ciężarnej wykonuje się badania w kierunku cukrzycy. Gdy wyniki ją potwierdzą, przyszła mama musi przejść na odpowiednią dietę. Jeśli to nie wystarczy – powinna przyjmować insulinę. Po porodzie pozostaje pod kontrolą poradni diabetologicznej przez 2-3 miesiące. Niestety, kobiety po cukrzycy ciążowej mają w późniejszym wieku tendencję do rozwoju cukrzycy typu 2.

Jak wpływa cukrzyca na rozwój noworodka?

Objawy cukrzycy

Na początku cukrzyca może nie dawać żadnych objawów. Czasem pojawiają się one dopiero po latach. Co może ją zwiastować?

Cukrzyca typu 2 – objawy:

• duże pragnienie i częste oddawanie moczu,
• chudnięcie (mimo niezmieniania diety),
• senność i osłabienie,
• nieostre widzenie,
• wolniejsze gojenie się ran,
• łatwe powstawanie siniaków,
• nawracające zapalenia skóry, dziąseł i pęcherza moczowego, suchość i swędzenie skóry,
• mrowienie stóp (a nawet utrata czucia),
• mężczyźni – kłopoty z erekcją,
• kobiety zapalenia pochwy.

Cukrzyca typy 1 – objawy:

• duże pragnienie,
• spory apetyt,
• utrata masy ciała,
• częste oddawanie moczu,
• senność,
• zmęczenie,
• rozdrażnienie.

Cukrzyca normy

Na badanie poziomu glukozy w osoczu krwi żylnej trzeba się zgłosić na czczo (co najmniej 8 godzin po ostatnim posiłku). Norma dla cukru to 70-99 mg/dl.

Jak rozpoznać cukrzycę?

U dorosłego można podejrzewać cukrzycę, gdy poziom glukozy we krwi na czczo jest równy bądź wyższy niż 126 mg/dl. Taki wynik obliguje do ponownej analizy. Jeśli znowu cukier będzie za wysoki – świadczy to o cukrzycy. Gdy wyniki nie są jednoznaczne, lekarz może zlecić dodatkowe badania. Może to być tzw. test tolerancji glukozy. Polega on na ocenie poziomu cukru we krwi na czczo i 2 godziny po wypiciu wodnego roztworu glukozy. Jeśli po 2 godzinach poziom glukozy wynosi 200 mg/dl lub więcej – potwierdza to wstępną diagnozę.

Leczenie cukrzycy

Przy rozpoznaniu cukrzycy typu 2 terapię rozpoczyna się od leków przeciwcukrzycowych w tabletkach. Z czasem konieczne bywa dołączenie insuliny w zastrzykach.
Leczenie cukrzycy typu 1 polega na codziennym wstrzykiwaniu sobie odpowiednich dawek insuliny do końca życia. W obu typach cukrzycy uzupełnieniem terapii jest odpowiednia dieta i spora dawka ruchu na co dzień.

Dieta przy cukrzycy – co jeść?

Jednym z filarów leczenia cukrzycy jest dieta cukrzycowa. Komponując posiłki należy posługiwać się tzw. indeksem glikemicznym (IG). Odnosi się on tylko do węglowodanów – prostych (np. cukier) oraz złożonych (np. pieczywo). Produkty spożywcze – w zależności od wysokości IG - podzielono na 3 grupy. Diabetycy powinni wybierać głównie produkty niskoglikemiczne (IG od 0 do 50), nie za często sięgać po te o średnim indeksie (IG od 51 do 70) i tylko okazjonalnie po te o wysokim indeksie (IG od 71 do 100). Te ostatnie gwałtownie podnoszą poziom glukozy we krwi.

Zobacz, dlaczego przy cukrzycy warto jadać grejpfruty

Powikłania cukrzycy

W porę nierozpoznana cukrzyca lub nieprawidłowo leczona może prowadzić m.in. do niewydolności nerek, zaburzeń czucia, zaburzeń widzenia, rozwoju tzw. stopy cukrzycowej (niewielki uraz może zamienić się w niegojącą się miesiącami ranę; może to skutkować nawet koniecznością amputacji stopy) oraz chorób przyzębia (np. paradontozy).

Jak może objawiać się cukrzyca u dziecka?