Prawa pacjenta - kompendium

Jaki jest zakres ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta?
Poza określeniem praw pacjenta, ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta obejmuje również regulacje związane:

• z zasadami udostępniania dokumentacji medycznej,
• z obowiązkami podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych związanych z prawami pacjenta,
• z trybem powoływania, odwoływania i kompetencjami Rzecznika Praw Pacjenta,
• z postępowaniem w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów.

Prawo do świadczeń zdrowotnych
Przepisy dotyczące prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych znajdują się w rozdziale 2. wskazanej ustawy. Na ich podstawie pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej.
Natomiast w sytuacji, gdy udzielenie odpowiednich świadczeń zdrowotnych jest ograniczone, pacjent ma prawo do przejrzystej, obiektywnej oraz opartej na kryteriach medycznych procedury, ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.
Przeczytaj: Rezygnacja ze świadczenia
Możliwość odwołania się do innej opinii
Dodatkowo prawem pacjenta jest możliwość żądania aby udzielający mu świadczeń zdrowotnych:

• jeżeli jest to lekarz: zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie,
• jeżeli jest to pielęgniarka lub położna: zasięgnęła opinii innej pielęgniarki lub położnej.

Powyższe żądanie pacjenta zostają odnotowane w dokumentacji medycznej, przy czym lekarz ma prawo odmówić zwołania konsylium lekarskiego lub zasięgnięcia opinii innego lekarza, jeżeli uzna żądanie pacjenta za bezzasadne. Taka odmowa również powinna zostać odnotowana w dokumentacji medycznej.
Prawo do natychmiastowej pomocy
Przy zagrożeniu życia lub zdrowia pacjenta ma on prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych, a w przypadku porodu, pacjentka ma prawo do uzyskania tych świadczeń w związku z porodem.
Prawo do fachowej opieki
Prawa pacjenta zakładają, że powyższe świadczenia zdrowotne powinny być udzielane pacjentowi z należytą starannością oraz w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach wymaganiom fachowym i sanitarnym. Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, osoby wykonujące zawód medyczny mają kierować się zasadami etyki zawodowej określonymi przez właściwe samorządy zawodów medycznych.
Zobacz także: Jakie obowiązki wobec pacjentów ma lekarz rodzinny?
Prawo do informacji, tajemnicy lekarskiej i inne
W ramach ustawy określono, poza prawem pacjenta do świadczeń zdrowotnych, także inne prawa mu przysługujące, takie jak m.in.:

• prawo pacjenta do informacji i tajemnicy informacji o pacjencie,
• prawo do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych,
• prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta,
• prawo pacjenta do dokumentacji medycznej,
• prawo do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza,
• prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego pacjenta,
• prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej.