Przez wiele lat, także i teraz, na terenie Polski, szczególnie na obszarach województw na północnym wschodzie, wiele osób w mniejszym lub większym stopniu zajmowało się rolnictwem. Rolnicy są szczególnie narażeni na stały kontakt z różnymi alergenami pochodzenia roślinnego.
Na co chorują rolnicy?
W latach 90. ubiegłego wieku w Finlandii przeprowadzono badania dotyczące alergii kontaktowej u rolników. Wyniki tej analizy stwierdzały, że pokrzywka kontaktowa jest drugą co do częstości chorobą zawodową wśród osób trudniących się rolnictwem. Na pierwszym miejscu znajdował się wyprysk kontaktowy (70% chorujących). W Polsce brak jest danych na ten temat.
Spośród 25 tys. gatunków roślin złożonych, ponad 200 gatunków ma właściwości uczulające. Za reakcje alergiczne odpowiedzialne są substancje o nazwie seskwiterpeny laktonowe. Skóra jest najbardziej narażona na działanie tych alergenów. Substancje roślinne mogą wywierać zarówno działanie toksyczne, jak i alergizujące, a granica pomiędzy tymi działaniami uzależniona jest od stężenia i długości działania.
Jakie alergeny występują najczęściej?
Wśród czynników mających szczególne działanie alergizujące na rolników znajduje się pył drzewny. Wpływa on niekorzystnie na układ oddechowy. Kwas pikantowy, znajdujący się w drewnie cedru, może powodować niealergiczną astmę zawodową. Oprócz pyłu, także olejki eteryczne i pyłki kwiatowe mogą powodować dolegliwości układu oddechowego.
Polecamy też: Jak wygląda sezonowość pylenia roślin?
Czynniki roślinne mogą także powodować choroby skóry, określane jako fitodermatozy. Największe zagrożenie tymi chorobami występuje wśród rolników, leśników i ogrodników. Źródłem alergenów powodujących te schorzenia są m.in. słonecznik, nawłoć, jesion, sałata, cykoria i czosnek.
Rodzaje wykwitów skórnych
Fitodermatozy alergiczne powstają z udziałem uczulonych komórek i przeciwciał. Charakterystyczną jednostką z tego kręgu jest fitodermatoza o obrazie wyprysku okołopaznokciowego. Często występuje wśród osób zajmujących się zawodowo zbieraniem tulipanów czy też sortujących cebulki kwiatów.
Ciekawe jest również zjawisko związane z wypryskiem powietrznopochodnym. Powstaje ono w miejscach wyeksponowanych na działanie rozpuszczonych w powietrzu substancji.
Kontakt z wydzielinami roślin baldaszkowatych jest z kolei przyczyną pokrzywki kontaktowej. Wykwity przypominają rumień wielopostaciowy o charakterystycznych wykwitach bąblowych.
Kiedy mówimy o chorobie zawodowej?
Stany chorobowe wspomniane powyżej, po spełnieniu określonych kryteriów, mogą być uznane za choroby zawodowe. Podstawowym kryterium jest wykazanie związku przyczynowo-skutkowego, co obejmuje długie i żmudne zbieranie wywiadu, stwierdzenie etiologii oraz często specjalnej metodyki badawczej.
Przeczytaj: Pokrzywka - czy jest się czego bać?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
