Aspiryna a organizm człowieka

Znamy ją od pokoleń. To lekarstwo legenda... Jest z nami od lat, a nadal naukowcy doszukują się w niej innych niż zalecane we wskazaniach właściwości. Zza Oceanu docierają do nas coraz to nowsze wieści o jej nowych zastosowaniach, zakrawających o cuda...
/ 10.03.2010 07:36
Znamy ją od pokoleń. To lekarstwo legenda... Jest z nami od lat, a nadal naukowcy doszukują się w niej innych niż zalecane we wskazaniach właściwości. Zza Oceanu docierają do nas coraz to nowsze wieści o jej nowych zastosowaniach, zakrawających o cuda...

Kiedy stosujemy aspirynę?
Kwas acetylosalicylowy, czyli popularnie zwana aspiryna, to substancja należąca do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Powszechnie jest używana w celu obniżenia gorączki w chorobach infekcyjnych. Jest też środkiem przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwreumatcznym. Kardiolodzy docenili jej właściwości antyagregacyjne, czyli zmniejszające krzepliwość krwi. Jest wykorzystywana m.in. w prewencji zawałów serca i udarów mózgu.

Aspiryna a organizm człowieka

Co oprócz znanych właściwości przypisuje się aspirynie?
Amerykańscy i angielscy badacze, zasypują nas na bieżąco, jakimiś spostrzeżeniami. Wszystko to jest jeszcze w fazie badań. Do tych „odkryć” naukowcy dochodzą zwykle przez przypadek.
Nie było prowadzonych specjalnych badań, które byłyby ukierunkowane na związek aspiryny z jakąś specyficzną chorobą np. nowotworową.
Jeżeli badania zostaną wszczęte i dokończone, a wnioski będą obiecujące, wtedy kwas acetylosalicylowy może mieć istotny wpływ na profilaktykę, jak i przebieg następujących chorób:
  • rak i polipy jelita grubego
  • rak piersi
  • nowotwory jamy ustnej
  • nowotwory krtani
  • nowotwory przełyku
Przeciwnowotworowe działanie kwasu acetylosalicylowego, najprawdopodobniej wynika z działania przeciwzapalnego. Inne NLPZ też mogą wykazywać podobne właściwości.

Jeżeli chodzi o organizm kobiet, powinno się zwrócić uwagę na fakt, że aspiryna nie działa tak efektywnie antyagregacyjnie jak w przypadku mężczyzn. Kobiety powinny mieć przepisywane inne środki podobnie działające, jak np. Acenokumarol.
Inna ciekawa sprawa, to badania wykazujące, że zarówno aspiryna jak i inne NLPZ, mogą zapobiegać powikłaniom ciążowym, takim jak rzucawka czy śmierć noworodka.

Kwas acetylosalicylowy jest niebezpieczny
Trzeba pamiętać o działaniach ubocznych aspiryny. To przede wszystkim reakcje uczuleniowe, astma aspirynowa, zwiększone ryzyko krwawień, pojawienie się polipów w nosie, drażnienie śluzówki żołądka i krawienia z przewodu pokarmowego. Leki te uszkadzają również wątrobę.
Aspiryny nie można podawać dzieciom do 16 roku życia. Wiąże się to z dużym ryzykiem wystąpienia zespołu Reya. Więcej o tym zespole w artykule „Czy wolno stosować aspirynę u dzieci?”: tutaj.
Bardzo rzadko dochodzi do bardzo ciężkich reakcji alergicznych na NLPZ. Przykładem jest zespół Lyella (toksyczna nekroliza naskórka), który objawia się reakcją skóry, podobną do oparzenia. Skóra sprawia wrażenie jakby odpadała, pozostawiając po sobie żywą, czerwono-różową powierzchnię. Reakcje obejmują też narządy wewnętrzne.

Aspirynę należy stosować profilaktycznie, wówczas gdy jest ona wskazana np. choroby układu sercowo-naczyniowego, jako zapobieganie zakrzepom. Nie wolno jednak samodzielnie podejmować decyzji o przyjmowaniu tego leku codziennie. Osoby m.in. z alergią na aspirynę i inne NLPZ, upośledzonym krzepnięciem, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, nie mogą przyjmować kwasu acetylosalicylowego – dlatego tak ważna jest uprzednia konsultacja lekarska.

Katarzyna Ziaja

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA