Zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych u noworodków i dzieci może być wywoływane przez bakterie i wirusy, rzadziej przez parazyty. Jest ono szczególnie niebezpieczna dla zdrowia i życia małych dzieci i niemowląt. Bakteryjne zapalenie opon mózgowo–rdzeniowych jest zwane ropnym, wirusowe natomiast aseptycznym.
Jakie patogeny niebezpieczne dla dzieci?
W zakażeniach bakteryjnych u niemowląt do 2 miesiąca życia dominuje infekcja Escherichia coli, często zdarza się też zakażenie przez Listeria monocytogenes. U dzieci do 5 roku życia przeważa Haemophilus influenzae typ b (pałeczki grypy typu b), u starszych dzieci i młodzieży natomiast Neisseria meningitidis (meningokoki) i Streptococcus pneumoniae (pneumokoki). Wirusowe zapalenie opon mózgowych u dzieci jest zazwyczaj powodowane przez enterowirusy.
Jak dochodzi do infekcji?
U noworodków zakażenia bakteryjne mają bardzo często związek z zakażeniami występującymi u matki lub urazami okołoporodowymi. U starszych dzieci zapalenie opon mózgowo–rdzeniowych jest wynikiem rozsiania bakteryjnego procesu chorobowego toczącego się w innym miejscu (zapalenie ucha środkowego, gardła, zatok przynosowych, korzeni zębów itp.) Wirusy natomiast dostają się do organizmu dziecka w wyniku zarażenia od osoby chorej drogą kropelkową lub pokarmową.
Sprawdź: Czy jest możliwe zakażenie krwi poprzez ranę?
Kto narażony?
Na zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych mogą zachorować dzieci w każdym wieku. Na zapalenie bakteryjne częściej chorują noworodki i niemowlęta. Starsze dzieci częściej przechodzą zapalenie o etiologii wirusowej.
Niepokojące sygnały
Ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych może mieć przebieg osty lub podostry. W pierwszym przypadku szybko pojawiają się objawy oponowe, którym towarzyszą zaburzenia świadomości. Przebieg podostry charakteryzuje się rozwojem objawów w ciągu kilku dni, zwykle są one poprzedzone infekcją górnych dróg oddechowych. U większości dzieci z zapaleniem opon o etiologii bakteryjnej występują: gorączka, nudności i wymioty, słaby krzyk, pobudzenie, światłowstręt, skóra o odcieniu sinobladym, porażenie nerwów czaszkowych, zaburzenia źrenicze, drgawki (źle rokują). Objawy aseptycznego zapalenia wyglądają podobnie, mają jednak mniej nasilony charakter.
Czym grozi?
Występowanie powikłań zależy od wieku dziecka oraz czasu rozpoznania i wdrożenia leczenia. Do najczęstszych należą: zakrzepy naczyń żylnych opony twardej, ropniak mózgu, wodniaki podtwardówkowe, zarostowe zapalenie pajęczynówki, zapalenie wyściółki komór mózgowych. Powikłania są poważne, dlatego w sytuacji rozpoznania objawów zapalenia opon, trzeba jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Leczenie
W przypadku zapaleń o etiologii bakteryjnej wdraża się odpowiednią antybiotykoterapię. Jeśli wirus był przyczyną zakażenia stosuje się leczenie przeciwwirusowe. Niezależnie od tego, jaki patogen doprowadził do infekcji ważne jest leczenie objawowe (przeciwgorączkowe, przeciwdrgawkowe itp.).
Sprawdź: Jak antybiotyki wpływają na alergie?
Profilaktyka
W celu uniknięcia zapalenia można wdrożyć odpowiednią profilaktykę. Obejmuje ona szczepienia przeciw meningokokom oraz szczepienie przeciw Haemophilus influenzae typ b. Aby uchronić dziecko przed innymi czynnikami, należy przestrzegać zasad higieny, nie zwlekać z leczeniem infekcji, a także unikać kontaktu z osobami chorymi. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci i niemowląt jest poważna chorobą. Dlatego w sytuacji zauważenia niepokojących symptomów, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!