Pomimo coraz nowocześniejszych metod leczenia i kolejnych generacji antybiotyków, nadal występują zgony dzieci i dorosłych z powodu zakażeń pneumokokami. Zakażeniom tym sprzyja: duża częstość występowania pneumokoków w drogach oddechowych ludzi, łatwość przenoszenia się ich drogą kropelkową, uszkodzenia nabłonka dróg oddechowych w przebiegu przewlekłego zapalenia oskrzeli, infekcji wirusowych albo grypy.
Kto jest narażony?
Pneumokoki zwykle atakują osoby z nieprawidłowym lub nie rozwiniętym układem odpornościowym. Dlatego zachorowania dotyczą: dzieci w wieku do lat 2, z uwagi na niedojrzały układ odpornościowy, osób przebywających w zbiorowych placówkach, osoby palące również bierne osłabiające mechanizmy obronne nabłonka dróg oddechowych. Do zakażenia usposabiają również wcześniejsze infekcje dróg oddechowych, osłabiająca odporność błony śluzowej, przewlekłe choroby dolnych dróg oddechowych, układu krążenia i nerek, przewlekłe niedobory odporności, wrodzone lub nabyte leczenie immunosupresyjne nowotworów lub po przeszczepie narządu, cukrzyca.
Polecamy: Czy cukrzyca jest groźna?
Jakie choroby wywołują pneumokoki?
Do chorób wywoływanych przez pneumokoki należy m.in. zapalenie płuc. Często poprzedzone jest infekcją górnych dróg oddechowych i zaczyna się atakiem dreszczy, a potem gorączką z bólem w klatce piersiowej, dusznością i kaszlem z odkrztuszaniem. Powikłaniem zapalenia płuc może być ropniak opłucnej, który objawia się: gorączką, kaszlem, dusznością i przyspieszeniem oddechu. Pneumokok może również atakować zatoki przynosowe, jak i ucho środkowe. Obie te choroby mogą być powikłaniem zapalenia gardła lub też występują jako samodzielne jednostki chorobowe. Powikłaniami ostrego zapalenia ucha jest przewlekłe wysiękowe zapalenie ucha prowadzące do osłabienia słuchu, zapalenia wyrostka sutkowatego oraz zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jest jednym z najcięższych zakażeń pneumokokowych. Choroba ta może rozwijać się w następstwie innej infekcji pneumokokowej np. zapalenia płuc, ucha środkowego, wyrostka sutkowatego, zatok obocznych nosa. Bakterie szerzą się drogą krwionośną i często wywołują posocznicę. Dominującymi objawami są: gorączka, ból głowy, nudności, wymioty, światłowstręt, niepokój, sztywność karku, czyli niemożność przygięcia brody do klatki piersiowej, uwypuklenie ciemiączka, u niemowląt. Czasem chory może być śpiący, apatyczny. Po przechorowaniu pneumokokowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych mogą pozostać różnorodne defekty neurologiczne: niedosłuch, niedowłady i inne objawy ubytkowe oraz skłonność do drgawek.
Posocznica pneumokokowa
Bakteriemia pneumokokowa rozwija się w sytuacji, kiedy pneumokoki dostają się do krwi, najczęściej w przebiegu pneumokokowego zapalenia płuc, opon mózgowo-rdzeniowych, czy zatok. Może też rozwinąć się u osoby do tej pory zdrowej w przebiegu wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych, czyli przeziębienia. Następstwem bakteriemii może być sepsa (posocznica), która jest bardzo ciężkim zakażeniem uogólnionym. Zwiastunami jej są: szybko narastająca gorączka, dreszcze, przyspieszenie tętna i oddechu. W dalszym etapie choroby może dochodzić do wstrząsu septycznego ze spadkiem ciśnienia, zaburzeniami krzepnięcia i niewydolnością wielonarządową.
Czytaj też: Sepsa i wstrząs septyczny - jak pomóc choremu?
Posocznica pneumokokowa jest obarczona wysoką śmiertelnością, dlatego zakażenie to powinno być szybko wykrywane. Można zapobiegać zachorowaniom poprzez stosowanie szczepień ochronnych w grupach ryzyka – dzieci do lat 2, osób po 65 roku życia, osób chorujących na choroby przewlekłe.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
