Problem diagnostyczny
Podczas szukania przyczyny szumu, ważne jest określenie jego rodzaju. Szumy uszne dzielą się na obiektywne i subiektywne. Jeżeli szum jest słyszalny dla chorego i osób z zewnątrz, jest zwany obiektywnym. Jest on efektem powstawania dźwięków wewnątrz ciała. Natomiast szumy subiektywne mogą być wynikiem zaburzeń w pracy układu słuchowego lub ośrodkowego układu nerwowego. Dźwięk słyszy wówczas tylko chory. Szumy subiektywne występują znacznie częściej.
Przyczyn szumów usznych jest bardzo wiele. Znalezienie tej właściwej jest wielokrotnie trudne. Nie ma obiektywnych metod oceny szumu, co jest szczególnie kłopotliwe w szumach subiektywnych. Często u chorych współistnieją zaburzenia słuchu, jednak nie u wszystkich.
Szum może mieć różne natężenie: od niewielkiego po takie, które w znacznym stopniu utrudnia normalne funkcjonowanie. Warto więc z tą dolegliwością udać się do lekarza.
Obiektywnie winne naczynia
Szumy obiektywne nie występują często. Jeśli mają charakter pulsujący, najczęściej ich przyczyną są choroby naczyniowe. Nie wolno ignorować takich szumów, ponieważ schorzenia będące ich przyczyną mogą zagrażać życiu.
Choroby naczyniowe powodujące szumy uszne to m.in.:
- przetoki tętniczo-żylne, czyli połączenia tętnicy z żyłą. Mogą być wrodzone lub nabyte (uraz, zapalenie);
- wrodzone przetoki tętniczo-tętnicze;
- niedrożność lub zwężenie tętnic szyjnych lub kręgowych – najczęściej w wyniku miażdżycy;
- wrodzone poszerzenie lub wysokie ułożenie opuszki żyły szyjnej.
Inne choroby powodujące szumy pulsujące: oponiaki ucha środkowego, inne bogato unaczynione nowotwory ucha środkowego, choroba Pageta.
Przyczyną szumów obiektywnych mogą być choroby mięśniowe: kloniczne skurcze mięśni podniebienia, skurcze mięśni wewnątrzusznych a także m.in.: choroby stawu żuchwowo-skroniowego i zaburzenia czynność trąbki słuchowej.
Gdy chore jest ucho…
Większość szumów usznych ma charakter subiektywny. Mogą być one spowodowane chorobami samego ucha. Zaburzenia powodujące tę dolegliwość to m.in.:
- przewlekłe zapalenie ucha środkowego,
- głuchota starcza,
- wpływ hałasu o znacznym natężeniu,
- osteoskleroza – choroba układowa uwarunkowana genetycznie,
- nagła głuchota,
- inne choroby ucha wewnętrznego.
Przeczytaj: Co najczęściej powoduje zaburzenia słuchu?
Urazy, infekcje, leki
Takie czynniki jak urazy, infekcje czy leki również mają wpływ na występowanie szumów usznych. Szczególnie niebezpieczne są: uraz głowy, kręgosłupa szyjnego, wstrząśnienie błędnika, czy urazy nerwu słuchowego podczas zabiegów chirurgicznych. Infekcje mogące doprowadzić do dolegliwości to: wysiękowe zapalenie ucha środkowego czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Leki powodujące szumy to np.: salicylany (kwas acetylosalicylowy), leki moczopędne – furosemid, niesteroidowe leki przeciwzapalne, antybiotyki z grupy aminoglikozydów, leki stosowane w chemioterapii.
Inne przyczyny szumów usznych
Szumy uszne mogą mieć również podłoże neurologiczne. Występują jako efekt zmian w różnych strukturach ośrodkowego układu nerwowego, wynik stwardnienia rozsianego czy guza nerwu przedsionkowo-ślimakowego. Miażdżyca jest jedną z najczęstszych przyczyn szumów usznych. Nadciśnienie, niedociśnienie tętnicze, alkohol, niedokrwistość, zaburzenia psychiczne także mają wpływ na występowanie tej dolegliwości.
Leczenie szumów usznych
Leczenie szumów usznych jest zależne od ich przyczyny. Szumy obiektywne, których przyczyną są choroby naczyniowe leczone są często operacyjnie. Terapia szumów subiektywnych jest dość kłopotliwa, często nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Leczenie opiera się głównie na farmakoterapii. Stosowane są leki rozszerzające naczynia, leki przeciwpadaczkowe, (jako stabilizatory błony komórkowej w bardzo uciążliwych szumach), leki wpływające na ukrwienie mózgu. Inne metody lecznicze obejmują psychoterapię, która ma na celu poprawę jakości życia pacjenta i nauczenie się tolerowania szumu tak, aby nie był on uciążliwy.
Polecamy: Czy leki mogą być niebezpieczne dla naszego słuchu?
Podsumowując, mimo że szumy uszne to częsta dolegliwość, szczególnie u osób starszych, nie wolno bagatelizować ich występowania. Ich obecność może być sygnałem bardzo groźnej choroby. Na szczęście jednak większość przyczyn szumów nie stanowi zagrożenia dla życia.
Bibliografia:
Janczewski G: Otorynolaryngologia praktyczna. Via Medica 2005
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
