Budowa serca
Serce składa się z dwóch przedsionków i dwóch komór, oddzielonych odpowiednio przegrodami: międzyprzedsionkową i międzykomorową. Przedsionki są natomiast oddzielone od komór zastawkami przedsionkowo–komorowymi: dwudzielną (z lewej strony) i trójdzielną (ze strony prawej). Do przedsionków uchodzą żyły: do prawego obie żyły główne (czyli niosące krew z całego ciała oprócz płuc), a do lewego żyły płucne (prowadzące bogatą w tlen krew z płuc). Z komór wychodzą natomiast tętnice, które wyprowadzają krew z serca: z lewej komory wychodzi aorta, która prowadzi utlenowaną krew do wszystkich narządów, a z prawej komory pień płucny, który transportuje ubogą w tlen krew do płuc.
Sprawdź: Jak żyć z arytmią?
Jak pracuje serce?
Pełen cykl pracy serca składa się z trzech części:
- Pauza – przedsionki i komory serca są rozkurczone, wpływa do nich krew z żył głównych i żył płucnych. Zastawki przedsionkowo–komorowe są otwarte.
- Skurcz przedsionków – na skutek skurczu przedsionków znajdująca się w nich krew zostaje wtłoczona do komór. Pod wpływem wzrostu ciśnienia w komorach zastawki przedsionkowo–komorowe zamykają się (odgłos ich zamknięcia nazywany jest pierwszym tonem serca).
- Skurcz komór – na skutek skurczu komór znajdująca się w nich krew zostaje wtłoczona do tętnic – aorty i pnia płucnego. Zastawki półksiężycowate, czyli te oddzielające tętnice od komór serca, zamykają się (odgłos ich zamknięcia to tzw. drugi ton serca).
Co wywołuje pracę serca?
Cykl pracy serca jest wywoływany przez tzw. układ bodźcoprzewodzący. Centralnym punktem tego układu jest węzeł zatokowo-przedsionkowy znajdujący się w ścianie prawego przedsionka. Ma on zdolność spontanicznego wytwarzania impulsu elektrycznego, który pobudza serce do pracy. Impuls elektryczny jest następnie przekazywany przez tzw. szlaki międzywęzłowe do węzła przedsionkowo–komorowego, a dalej do pęczka Hisa (pęczka przedsionkowo–komorowego) i jego dwóch odnóg. Opóźnienie w dotarciu impulsu z przedsionków do komór jest niezbędne do zachowania ich naprzemiennych skurczów.
Sprawdź: Czy chore serce boli?
Kiedy dochodzi do arytmii?
W prawidłowych warunkach serce pracuje z częstotliwością 50–100 (zwykle około 72) uderzeń na minutę. W czasie wysiłku (np. ćwiczeń fizycznych) lub podczas przeżywania emocji serce przyspiesza, a w czasie spoczynku (np. podczas snu) zwalnia. O arytmii mówimy wówczas, gdy miarowa praca serca zostanie zakłócona lub serce zacznie bić z częstotliwością mniejszą niż 50 lub większą niż 100 uderzeń na minutę. Najczęściej niemiarowość jest spowodowana przejęciem pracy węzła zatokowego przez inne struktury układu bodźcoprzewodzącego.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
