Co jest przyczyną grypy żołądkowej (jelitowej)?
Przyczyną infekcji są wirusy, znane jako rotawirusy. Są to bardzo zakaźne, mikroskopijne drobnoustroje, których nazwa wywodzi się z łaciny, gdzie rota oznacza koło – a właśnie te wirusy mają zaokrąglony kształt.
Rotawirusy wnikają do przewodu pokarmowego i osiadają na ścianach jelit, by potem w nie penetrować. Niszczą nabłonek jelita i wywołują charakterystyczne objawy.
Rotawirusy są szczególnie niebezpieczne dla niemowląt i małych dzieci, gdyż powodują infekcje z silnymi biegunkami i wymiotami, które prowadzą do zagrażającego życiu odwodnienia. U dorosłych infekcja mija po kilku dniach, ale osłabia funkcjonowanie, nawet na dłuższy okres czasu.
Kiedy najczęściej dochodzi do zakażenia?
Najczęściej dochodzi do zakażenia jesienią i zimą, z uwagi na osłabienie odporności, a w przypadku dzieci – częste przebywanie w większych grupach.
Jaki jest przebieg takiej grypy?
Każdy, kto przeszedł grypę żołądkową (jelitową), wie że to nieprzyjemne doświadczenie. Kilka dni stałych wizyt w toalecie i przy tym podwyższonej temperatury ciała wykańcza fizycznie. Do charakterystycznych objawów grypy przewodu pokarmowego zaliczamy:
- gorączkę, nawet powyżej 38°C, której towarzyszy osłabienie, rozbicie, dreszcze i bóle głowy;
- wodnistą biegunkę (zielonkawa, żółto-zielonkawa), która utrzymuje się od 2 do 9 dni (może dojść do podrażnień i bólu odbytu);
- bardzo nasilone odruchy wymiotne i intensywne wymioty, utrzymujące się przez dzień lub dwa.
Grypa ta mija samoistnie po paru dniach. Jest to czas w którym układ odpornościowy działa na wysokich obrotach, by zwalczyć toczącą się infekcję wirusową. Zabicie wirusa i wydalenie zainfekowanych komórek jelit uwalnia od objawów.
Trzeba mieć na uwadze, że grypa żołądkowa (jelitowa) może pozostawić po sobie czasowe powikłania, np. w postaci nietolerancji laktozy (cukier mleczny), przedłużających się biegunek, odwodnienia, niestrawności i upośledzonego wchłaniania składników pokarmowych.
Leczenie grypy żołądkowej (jelitowej)
Nie ma leczenia przyczynowego grypy żołądkowej (jelitowej). Możemy jedynie łagodzić objawy. Niezbędne okażą się: węgiel aktywowany, loperamid, elektrolity i probiotyki.
- Węgiel aktywowany, carbo medicinalis, to antidotum na wiele zatruć pokarmowych. Neutralizuje też toksyny drobnoustrojów. Przeciwbiegunkowo trzeba przyjąć za jednym razem 4 tabletki węgla (4-5 razy dziennie). Najlepiej rozpuścić je w odrobinie wody. Ma nieprzyjemny wygląd, ale w smaku jest obojętny. Opakowanie węgla aktywowanego z 20 tabletkami, trzeba zapłacić około 8zł.
- Loperamid znajduje się w dosyć popularnych lekach, jakimi są: Stoperan,Imodium, czy Laremid. Powoduje on zatrzymanie ruchów (perystaltyki) jelit, dzięki czemu łagodzi biegunkę. Ponadto zwiększa wchłanianie wody w jelitach, czyli w jakimś stopniu zapobiega odwodnieniu. Jest przeciwwskazanyw biegunkach bakteryjnych. Opakowanie kosztuje około 8-10zł.
- Elektrolity są konieczne w celu zachowania prawidłowej gospodarki płynowej. Zapobiegają odwodnieniu i łagodzą biegunkę poprzez zwiększenie wchłaniania wody w jelitach. Przykładowym preparatem bez recepty są saszetki Orsalit. Dostępny jest w dwóch smakach – bananowym i malinowym – dla niemowląt i dzieci, a także z i bez dodatku smakowego dla dorosłych. Cena za 10 saszetek to około 15-20zł.
- W biegunkach, zalecanym probiotykiem jest Enterol 250, zawierający drożdzaki Saccharomyces boulardii. Posiadają one udowodnioną skuteczność w leczeniu biegunek. U dzieci do 6 r. ż. stosuje się 1 kapsułkę lub saszetkę dziennie, a u dzieci powyżej 6 r. ż. I dorosłych 2. 10 kapsułek Enterolu kosztuje około 16-18zł.
Inne przydatne preparaty to: Smecta lub roztwór mąki ziemniaczanej (1 łyżka na szklankę wody), Nospa – łagodząca skurcze jelit lub zamiennie Buscopan.
Podczas biegunki obowiązuje dieta ubogoresztkowa i niedrażniąca. Podstawowe jej skłądniki to biały chleb, suchary, kleiki grysikowe, gotowane jabłka, marchwianka, banany, gotowany kurczak, ziemniaki, woda przegotowana, słabe napary herbaty. Trzeba też wypijać więcej płynów (małymi porcjami, po pół szklanki), by zapobiec odwodnieniu (około 2-3litry).
Zapobieganie grypie żołądkowej
W celu zapobiegania grypie żołądkowej (jelitowej) należy prowadzić higieniczny tryb życia i dbać o odporność organizmu. Zasadniczym działaniem prewencyjnym jest higiena rąk i unikanie toalet publicznych.
U niemowląt zapobiegawczo stosowane są szczepionki przeciw rotawirusom. Są one bezpieczne. Podaje się je doustnie niemowlętom od 6. tygodnia życia, do 6. miesiąca życia, przy czym najlepiej zaszczepić jak najmłodsze dziecko. Za taką szczepionkę rodzic musi zapłacić z własnej kieszeni, a cena szczepionki nie należy do atrakcyjnych.
Cały cykl szczepienia wynosi od 500 do 800 zł i obejmuje 2 lub 3 dawki, w zależności od preparatu. W Polsce dostępnymi preparatami sa: Rotarix firmy GlaxoSmithKline i RotaTeq Sanofi Pasteur MSD SNC.
Zobacz też:
Skąd się bierze grypa żołądkowa?
Jakie leki zwalczają grypę żołądkową?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
