Wszczepienie implantu jak wycięcie wyrostka – czy tylko chirurg może wykonać zabieg?
Według szacunków producentów i dystrybutorów rozwiązań implantologicznych w Polsce zaledwie 6% stomatologów specjalizuje się w implantologii. W Warszawie zdarza się, że jeden lekarz dokonuje zabiegów w 8 różnych gabinetach. Niektórzy stomatolodzy wkręcają 10 implantów rocznie, zdecydowana większość implantów zakładana jest jednak przez doświadczonych specjalistów, którzy wykonują 200, 300, a nawet 400 takich zabiegów w roku. Ci najlepsi wszczepiają średnio jeden implant dziennie.
Sam zabieg można porównać na przykład do wycięcia wyrostka robaczkowego. To procedura znana medycynie i stosowana od lat. Od chirurga usłyszymy, że jest to standardowy zabieg wykonywany codziennie w szpitalach na całym świecie. Jeśli jednak zapytamy naszego lekarza rodzinnego, czy podejmie się wykonania tego zabiegu, szybko okaże się, że musi on być wykonany przez chirurga z doświadczeniem. Czy podobnie jest z implantami stomatologicznymi? Czy każdy stomatolog może podjąć się implantacji?
Polskie prawo w zakresie usług stomatologicznych nie nakłada na lekarzy obowiązku uzyskania specjalnego certyfikatu czy zdania egzaminu dopuszczającego do praktykowania implantologii. Aby wszczepiać implanty stomatologiczne w naszym kraju, wystarczy być stomatologiem oraz znaleźć pacjenta, który zdecyduje się na zabieg. Niezbędne szkolenia zachęcające do rozpoczęcia wszczepiania zapewniają producenci lub dystrybutorzy rozwiązań implantologicznych. Kursy są jednak odpłatne i wymagają dużego zaangażowania czasu oraz chęci intensywnej nauki ze strony kursantów. Sami pacjenci również stawiają coraz wyższe wymagania i motywują lekarzy do szkoleń, nauki i zwiększania zakresu możliwości leczenia w gabinetach stomatologicznych.
Cechą, która wyróżnia specjalistów implantologów są szkolenia, dyplomy, certyfikaty i udział w seminariach. Czasami wystarczy zerknąć na ścianę w poczekalni, aby wiedzieć, że praca stomatologa to nie tylko studia, a potem praktyka w gabinecie.
Implant jak w banku
Zanim otrzymamy kredyt na wymarzony dom lub mieszkanie, bank sprawdzi naszą sytuację finansową oraz zabezpieczenie. Ta procedura w przypadku kredytów hipotecznych trwa od 2 tygodni do kilku miesięcy. Sam przelew pieniędzy na nasze konto trwa zaledwie chwilę i rzadko wiąże się z niespodziankami. Podobnie procedury implantologiczne zakładają dokładne sprawdzenie sytuacji pacjenta w odniesieniu do jego zdrowia. Implantologia, podobnie jak bank, posiada swoje warunki progowe, które jednych dopuszczają do wszczepiania implantów, a innych nie. Tak samo jak w procedurach bankowych, większość czasu w procesie leczenia zajmuje rzetelna ocena sytuacji. Jeżeli diagnoza wykonana jest skrupulatnie, sam zabieg wszczepienia i gojenia nie stanowi problemu.
Doświadczony implantolog poświęca czas na przygotowanie i zaplanowanie zabiegu. Chce wiedzieć jak najwięcej zanim rozpocznie wszczepianie.
Dobrze wyposażony gabinet posiada możliwości diagnozy chorób, stanów chorobowych, zmian i nieregularności w naszym organizmie, które mogą zaważyć na skuteczności implantacji lub wydłużyć proces gojenia.
Ważny jest też dokładny wywiad, czyli rozmowa z pacjentem pod kątem przebytych chorób, stylu życia, żywienia oraz obecnego stanu zdrowia. Jest to najbardziej niedoceniany element diagnostyki chorób. Dobrze przeprowadzony wywiad może uchronić nas od nieprzyjemności w trakcie zabiegu, a lekarza od niemiłych niespodzianek.
Drugim ważnym elementem są zdjęcia RTG nie tylko wybranego obszaru szczęki, ale panoramiczne zdjęcie cyfrowe, które daje obraz ewentualnych zmian wokół miejsca implantacji, a także obraz całego uzębienia. Jeżeli lekarz, patrząc na zdjęcie, ma jakiekolwiek wątpliwości, jakiś element jest zasłonięty lub niewyraźny, powinien mieć możliwość wykonania dodatkowych zdjęć, również w trakcie zabiegu. Nie powinno to nas ani irytować, ani niepokoić. Skrupulatność stomatologa bierze się z tego, że nasz nowy implant ma stanowić towarzystwo, a czasami również wsparcie dla reszty zębów na długie lata.
Zobacz też: Implanty stomatologiczne - poradnik
Stomatolodzy mówią ludzkim głosem
Otwarta i zrozumiała rozmowa na temat naszej sytuacji, procedury leczenia oraz oczekiwań w gojeniu powie nam również wiele o implantologu. Lekarz posiadający już wiedzę na temat naszej sytuacji może nam sporo powiedzieć o tym, co będzie się działo i jakie są jego oczekiwania. Dobra rozmowa zmarginalizuje strach i stres jaki odczuwamy w związku z leczeniem. Nasze lepsze samopoczucie pomoże w szybszym gojeniu i prawidłowej reakcji organizmu na zabieg.
Umiejętności komunikacyjne, podobnie zresztą jak wygląd, mają olbrzymi wpływ na nasze postrzeganie lekarza. Implantolog powinien znaleźć wspólny język w komunikacji z pacjentem, powinien dostosować rejestr wypowiedzi do sposobu komunikowania pacjenta, wytłumaczyć trudne procedury w prosty sposób. Jak pokazuje doświadczenie, lekarze pediatrzy są w tym mistrzami.
Z rozmów z lekarzami implantologami wynika, że dla ich pacjentów najważniejsze są trzy elementy procesu leczenia: bezpieczeństwo, mała inwazyjność oraz bezbolesność procedury wszczepienia, a dalej gojenia. „Każdy zabieg planujemy szczegółowo przed implantacją. Dzięki możliwościom diagnostycznym (cyfrowa diagnostyka RTG) możemy dokładnie określić ryzyko i trudności oraz dokładnie omówić plan działania z pacjentem, aby niespodzianek było jak najmniej” – mówi Michał Sypień implantolog i współwłaściciel bielskiej Kliniki Implantologii i Stomatologii Estetycznej Stomatologia Sypień.
Czy jednak da się wykluczyć niespodzianki? Czy przed zabiegiem można przewidzieć wszystko? „Na to, co nieprzewidywalne jesteśmy dobrze przygotowani i nie dajemy się zaskoczyć – przekonuje Tomasz Sypień implantolog i współwłaściciel Kliniki Implantologii i Stomatologii Estetycznej z Bielska-Białej. W sytuacji kiedy wyrostek zębodołowy pierwotnie jest zbyt wąski i aby wkręcić implant konieczne jest jego rozszczepienie lub przeszczep kości, natychmiast podejmujemy niezbędną procedurę. Wszystko mamy na miejscu i jesteśmy przygotowani na takie ewentualności”.
Implantologia na pool position
Kliniki stomatologiczne różnią się również specjalizacjami. Wynika to głównie z doświadczenia personelu oraz wyposażenia placówki. „Aby specjalizować się w danej dziedzinie, trzeba mieć dobre podstawy teoretyczne, czyli zdobywać certyfikaty zarówno polskie, jak i międzynarodowe oraz stale szkolić się, pracując na żywym organizmie. Szukając najlepszego miejsca do wykonania zabiegu implantacji, powinniśmy kierować się doświadczeniem lekarza oraz specjalizacją kliniki” – mówi prezydent Polskiego Stowarzyszenia Implantologicznego dr. n. med. Mariusz Duda.
To prawda, że nie mając specjalistycznej wiedzy medycznej, trudno nam ocenić, czy sprzęt posiadany przez dany gabinet lub klinikę jest czymś wyjątkowym i potrzebnym do implantacji. Zawsze możemy jednak zapytać o liczbę wykonywanych zabiegów implantacji (np. w skali miesiąca). Jeżeli w odpowiedzi usłyszymy, że takie zabiegi zdarzają się od czasu do czasu lub wyczujemy niechęć do udzielenia jasnej odpowiedzi, możemy mieć przypuszczenia, że ta placówka nie specjalizuje się w implantach stomatologicznych.
Gabinety, które specjalizują się w implantach, inwestują w dobry sprzęt do prześwietleń. Nowoczesne, cyfrowe RTG do zdjęć panoramicznych to wydatek rzędu 50 do 200 tys. PLN, dlatego też małe gabinety stomatologiczne wysyłają swoich pacjentów na zdjęcia do klinik i wyspecjalizowanych placówek.
Zobacz też: Implanty zębów - galeria
Czy leci z nami pilot?
Kiedy wsiadamy we Frankfurcie do Beinga 747 lecącego do Nowego Jorku mamy pewność, że za sterami zasiada dwóch doświadczonych pilotów, którzy w powietrzu spędzili od kilku do kilkunastu tysięcy godzin. Gdy chwilę później 568 pasażerów znajduje się w powietrzu, ich wartość jest nieoceniona.
Możliwość konsultacji niespodziewanej komplikacji medycznej podczas zabiegu implantologicznego to olbrzymi luksus, który należy do rzadkości w gabinetach stomatologicznych. Jedynie kliniki, które mają kilku specjalistów implantologów w swoim zespole, mają możliwość szybkiej konsultacji w czasie zabiegu na fotelu dentystycznym. Z doświadczenia Michała oraz Tomasza Sypieniów z bielskiej Kliniki Implantologii i Stomatologii Estetycznej wynika, że takie stomatologiczne konsylium lekarskie ad hoc jest bezcenne dla pacjenta. „Dodatkowa konsultacja pomaga w podjęciu najlepszego rozwiązania dla pacjenta, ale jest również kapitalnym sposobem zdobywania doświadczenia w rzadkich przypadkach medycznych” – mówią bracia Sypień. Razem jeżdżą na szkolenia, motywują się i podwyższają umiejętności, a część zabiegów implantacji wykonują wspólnie.
Zarówno w pilotowaniu samolotów pasażerskich, jak i zabiegach implantologicznych liczy się doświadczenie. Wspólne są również technologie, dokładność i materiały. Boeing 747 składa się z 43 ton tytanu, z którego wykonane są również wszystkie implanty stomatologiczne na świecie.
Pasy, poduszki, strefy zgniotu
Implantologia stomatologiczna przeżywa dynamiczny rozwój głównie z tego powodu, że zastosowanie tytanu od lat 60-tych minionego stulecia w produkcji implantów ortopedycznych, a później stomatologicznych, jest bardzo bezpieczne. Organizm człowieka nie postrzega tytanu jako ciała obcego i w związku z tym go akceptuje. Komplikacje leczenia implantologicznego występują rzadko i wiążą się zazwyczaj z ogólnym stanem zdrowia pacjenta lub stanem jego kości. Tzw. success rate, czyli współczynnik udanych wszczepień na całym świecie, kształtuje się na poziomie 95%.
Co ciekawe, nawet osteoporoza nie musi być czynnikiem dyskwalifikującym wykonanie implantacji.
Kiedy nie da się wszczepić implantu?
„Jednym z przeciwskazań jest stwierdzona, leczona osteoporoza, co ciekawe jednak, po zabiegu wszczepienia implantu struktura kości ulega wzmocnieniu, rewitalizacji w związku z naciskiem i pobudzeniem odżywiania oraz przebudowy kości” – tłumaczy lek. stom. Tomasz Sypień..
Zdecydowana większość pacjentów spełnia podstawowe warunki do implantacji, ale wiele osób o tym nie wie. Przez lata narosły pewne mity dotyczące implantów, np. że trzeba być młodym i mieć mocne kości. Tymczasem tzw. „młodzi, zdrowi i piękni” należą do rzadkości, a implanty stomatologiczne, poza walorami estetycznymi, zostały stworzone z myślą o stabilizowaniu struktury zębów u osób z ich brakami.
„Doświadczenie i techniki chirurgiczne stosowane przez nas pozwalają na przeprowadzenie skomplikowanych zabiegów implantologicznych w sposób pewny i bezpieczny, co sprawia, że brak kości nie jest problemem krytycznym, a tylko utrudnieniem, które wymaga zastosowania odpowiedniej techniki zabiegowej” – przekonuje lek. stom. Michał Sypień.
Zanim przekonamy siebie, że implanty faktycznie nie są dla nas rozwiązaniem, powinniśmy porozmawiać o tym ze specjalistą implantologiem. Jego odpowiedź oparta będzie na diagnozie naszego stanu zdrowia i kości.
Gdzie poddać się zabiegowi implantacji – radzą bracia Sypień:
- Doświadczony implantolog – wybierz klinikę lub gabinet, w którym zabiegu dokonuje osoba z doświadczeniem. Nie oznacza to, że lekarz ma mieć co najmniej 50 lat, ale ma to być osoba, która wykonuje takie zabiegi regularnie.
- Specjalizacja implantologiczna – wybierz klinikę lub gabinet, który posiada odpowiedni sprzęt do diagnostyki RTG. Jeżeli lekarz będzie miał wątpliwość nawet tuż przed zabiegiem lub w trakcie, dobrze, aby miał możliwość weryfikacji swoich obaw. Wykonanie skalowanego zdjęcia panoramicznego jest bardzo istotne.
- Całościowe podejście – wybierz klinikę lub gabinet, który patrzy na Ciebie jak na osobę, bierze pod uwagę Twój stan zdrowia i przeżycia, a nie tylko skupia się na bardzo wąskim obszarze Twojej szczęki – zanim wszczepisz implant warto sprawdzić np. czy nie masz bruksizmu i jaka jest przyczyna Twoich braków uzębienia.
- Pytaj, jak najwięcej pytaj. Cechą charakterystyczną wielu świetnych lekarzy jest umiejętność jasnego wytłumaczenia procesu leczenia, implantacji. Prawdziwych pasjonatów i zawodowców poznasz po tym, że mogą na ten temat mówić bez końca.
Zobacz też: Implanty, czyli gdy wypadnie ząb
Źródło: materiały prasowe/mn
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
