fot. Fotolia
Interwencja chirurgiczna jest często niezbędna w przypadku nowotworów ginekologicznych. Rany po tego typu operacjach, z uwagi na ich położenie, wymagają szczególnej higieny. Od tego jak będziemy o nie dbać zależy, jak szybko się zagoją i czy wystąpią powikłania.
Zapytaliśmy Katarzynę Trzpiel, Przewodniczącą Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego, o to, jak dbać o rany po operacjach narządów rodnych, jak długo się goją i czy można ten proces przyspieszyć.
Pani Katarzyno, jak dbać o ranę po operacji narządów rodnych?
O każdą ranę po zabiegu operacyjnym należy dbać podobnie. Ważne jest utrzymanie opatrunku na ranie aż do czasu całkowitego zagojenia się rany. Opatrunek musi być czysty, suchy, koniecznie zmieniany gdy jest wilgotny, zabrudzony, odklejony.
W czasie zmiany opatrunku stosuje się specjalne preparaty do odkażania, dezynfekcji ran – powinny to być preparaty nie zawierające alkoholu, który działa drażniąco na ranę – oraz jałowe opatrunki.
Osoba, która zmienia opatrunek, musi zadbać o higienę rąk – umyć i osuszyć czystym ręcznikiem. Nie wolno dotykać tych części opatrunku, które przylegać będą bezpośrednio do rany.
Czasami pacjenci i ich bliscy są przekonani, że rany nie wolno moczyć. Czy to prawda?
Rany po zabiegach ginekologicznych leżą w takiej okolicy ciała, gdzie są bardzo licznie skolonizowane drobnoustroje – gronkowce, paciorkowce, Escherichia coli i inne pałeczki Gram ujemne, a są to bakterie często wywołujące zakażenia ran. Dlatego rany w tej okolicy muszą być szczególnie zadbane od strony higienicznej.
Istotne znaczenie ma codzienne mycie lub kąpiel. Oczywiście w czasie mycia/kąpieli należy uważać na opatrunek – w miarę możliwości go nie zamoczyć, innym rozwiązaniem jest zabezpieczenie opatrunku specjalnym wodoodpornym opatrunkiem.
W razie zamoczenia opatrunek trzeba zmienić na czysty i suchy. Ważna jest też zmiana bielizny osobistej i w razie potrzeby pościelowej, dbanie o czystość w otoczeniu osoby po zabiegu, a także o świeże powietrze. To nieprawda, że pacjenci po zabiegu nie powinni się myć czy wietrzyć pomieszczeń, bo powinni mieć ciepło.
Jakie mogą wystąpić powikłania w gojeniu się rany i jak sobie z nimi radzić?
Jednym z powikłań po operacji jest zakażenie rany. Objawy zakażenia to zaczerwienienie, obrzęk, podwyższona ciepłota w operowanej okolicy, opóźnione gojenie się rany, wysięk, dyskomfort, ból. Objawy te można dosyć łatwo zaobserwować w czasie zmiany opatrunku, ważne są też odczucia osoby po operacji.
W przypadku stwierdzenia powyższych objawów należy szybko skontaktować się z lekarzem, który zaleci specjalny sposób postępowania i przepisze leki zwalczające zakażenie (antybiotyki). Nie należy stosować antybiotyków czy maści z antybiotykami na własną rękę.
Zobacz też: Cytologia ginekologiczna LBC - jak wygląda badanie?
Jak szybko powinna się zagoić rana po operacji?
Rana po zabiegu powinna się zagoić w ciągu około siedmiu dni. Jednak okres gojenia zależy od wielu czynników, m.in. stanu zdrowia pacjenta, choroby podstawowej i chorób dodatkowych, leczenia – niektóre leki wpływają na stan skóry, a tym samym mogą opóźniać gojenie.
Jeśli rana nie zagoi się w odpowiednim czasie, należy zasięgnąć porady lekarza, jeśli nie ma objawów zakażenia być może opóźnione gojenie jest spowodowane skłonnościami operowanej osoby i dodatkowymi czynnikami.
Czy można przyspieszyć gojenie się ran i czy jest to wskazane? Czy lepiej zostawić ranę, aby zagoiła się w swoim czasie?
Nie da się przyspieszyć procesu gojenia. Dodatkowo warto pamiętać, że siedem dni to czas na zamknięcie się rany, czyli cięcia na skórze. Powrót skóry i okolicznych tkanek do kondycji sprzed zabiegu zajmuje więcej czasu, może potrwać nawet kilka miesięcy. Dlatego w okresie nawet do pół roku po operacji należy unikać wysiłku, dźwigania, cięższych prac.
Warto w tym czasie zadbać o ogólną kondycję całego organizmu i stan skóry – odpoczywać, odpowiednio się odżywiać, nawilżać skórę odpowiednimi kremami czy balsamami, ruszać się, stosować odpowiednią rehabilitację.
Katarzyna Trzpiel, Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie – mgr pielęgniarstwa, specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa epidemiologicznego. Pielęgniarką jest od dwudziestu pięciu lat, w tym czasie pracowała na różnych oddziałach, m.in. urologii, intensywnej terapii. Od 2006 związana z ortopedią i zakażeniami szpitalnymi. Jest autorką wielu publikacji na tematy zawodowe, szczególnie z zakresu zapobiegania zakażeniom szpitalnym.
Zobacz też: Na czym polega zabieg zmniejszania warg sromowych? [grafiki]
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
