Wskazania do wszczepienia stymulatora serca
Układ stymulujący jest wszczepiany w sytuacji zbyt wolnej czynności serca wynikającej z zaburzeń funkcjonowania naturalnego rozrusznika lub upośledzonego rozprzestrzeniania się w sercu własnych pobudzeń i powodującej objawy kliniczne w postaci osłabienia, zawrotów głowy, omdleń i pełnych utrat przytomności.
Do czego służy stymulator serca?
Wszczepienie stymulatora serca jest metodą leczenia, która ma na celu zastąpienie niewydolnego naturalnego systemu pobudzającego serce do skurczów sztucznym układem, który umieszczony wewnątrz organizmu umożliwia skuteczną pracę serca dzięki wytwarzaniu impulsów elektrycznych.
Budowa stymulatora
Układ stymulujący serce składa się ze stymulatora, inaczej: rozrusznika, oraz podłączonych do niego 1 lub 2 elektrod. Istnieją również układy zawierające 3 elektrody, stosowane w leczeniu niewydolności serca.
Ryc. – schemat układu stymulującego.
Główną częścią układu stymulującego serce jest generator impulsów, czyli układ elektroniczny odpowiedzialny za wytwarzanie impulsu elektrycznego oraz bateria, które są zamknięte w wykonanej ze stali medycznej obudowie. Bateria jest ogniwem litowym, które może w sposób nieprzerwany pracować przez ok. 10 lat. Układ elektroniczny stanowi najważniejszą część stymulatora. Odpowiada za analizę rytmu serca i steruje siłą wytwarzanych impulsów elektrycznych.
W obudowie znajduje się specjalne gniazdo, do którego podłącza się elektrody. Elektrody zbudowane są z przewodów, które otacza powłoka wykonana z silikonu lub poliuretanu, stanowiąca materiał praktycznie obojętny dla organizmu i nie powodujący krzepnięcia w kontakcie z krwią. Drogą naczyń krwionośnych elektrody umieszczane są wewnątrz jam serca.
Istnieją dwa sposoby umocowania elektrod wewnątrz serca. Pierwszy, tzw. bierny, polega na zaczepieniu końcówką elektrody o jedno z licznych zagłębień w obrębie mięśniówki serca. Drugi – mocowanie czynne – odbywa się poprzez wykręcenie z końcówki elektrody małej spirali, która zagłębia się w mięśniu. System bierny jest nieco mniej stabilny, w pierwszych dobach po zabiegu istnieje ryzyko przemieszczenia się, czyli dyslokacji elektrody. Jego atutem jest natomiast mniejsze ryzyko zbyt głębokiej penetracji w mięsień sercowy i potencjalnej perforacji. Aktywny system mocowania elektrod jest bardziej stabilny i pozwala na umieszczenie elektrody w miejscu, które zapewnia lepszą, bardziej fizjologiczną stymulację serca.
Ryzyko związane z możliwością powikłań jest tylko nieznacznie wyższe. Ostateczny wybór metody mocowania elektrod zależy od konkretnej sytuacji klinicznej i decyzji lekarza wykonującego zabieg implantacji stymulatora.
Niekiedy stosuje się elektrody naszywane na powierzchnię serca – tzw. elektrody nasierdziowe. Ma to miejsce w czasie operacji kardiochirurgicznych, w trakcie których zachodzi potrzeba jednoczasowego wszczepienia stymulatora lub przy przeciwwskazaniach do użycia elektrod przezżylnych (inaczej: endokawitarnych).
Zobacz też: Tamponada – gdy serce ma za mało miejsca
Jak działa stymulator serca?
Działanie układu stymulującego opiera się na dwóch głównych zasadach: sterowaniu i stymulacji. Sterowanie polega na ciągłym monitorowaniu pracy serca i zastosowaniu stymulacji jedynie wtedy, kiedy własny rytm okazuje się niewystarczający, lub w ogóle go brak. Prawidłowe sterowanie umożliwia unikanie konkurencyjnej wobec własnego systemu bodźcoprzewodzącego pracy stymulatora: jeżeli stymulator odbierze naturalne pobudzenie serca w określonym czasie, nie wyśle kolejnego impulsu stymulującego.
Nowoczesne układy stymulujące automatycznie dopasowują częstość stymulacji do aktualnych potrzeb organizmu – tzw. układy z adaptacją częstotliwości. Przypomina to sytuację w zdrowym sercu, którego węzeł zatokowy zwiększa swoją aktywność w czasie wysiłku tak, aby serce zapewniało wystarczający przepływ krwi. Odwrotnie – przy niewielkiej aktywności serce zwalnia adekwatnie do poziomu zapotrzebowania na krew. Adaptacja częstotliwości odbywa się dzięki odbieraniu przez specjalne czujniki stymulatora sygnałów aktywności fizycznej – np. ruchów mięśni lub przyspieszonego oddechu.
Stymulator nie leczy choroby serca, która doprowadziła do zbyt wolnej jego czynności i nie hamuje jej rozwoju. Znosi jedynie jej objawy i zapewnia pacjentowi normalne funkcjonowanie.
Zobacz też: Gdy serce ma infekcję, czyli o infekcyjnym zapaleniu wsierdzia
Źródło: dobre-serce.pl/mn
Strona www.dobre-serce.pl skierowana jest do pacjentów, którzy zostali lub mają być poddani zabiegowi elektroterapii. Informacje zgromadzone w serwisie są przydatne dla pacjentów, ich rodzin oraz wszystkich zainteresowanych najnowszymi wiadomościami na temat postępów w profilaktyce i leczeniu w zakresie arytmii sercowych, migotania przedsionków, nagłych omdleń o podłożu kardiologicznym.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
