Czy ciąża ciąży?
Etymologia słowa „ciąża”, oznaczająca „ciężar, brzemię, ucisk na duszy czy podatek”, świadczy o dojmującym i uciążliwym charakterze tego doświadczenia w życiu kobiety. Później wprawdzie, coraz powszechniej zaczęto stosować bardziej pozytywne, aczkolwiek metafizyczne określenia jak „stan błogosławiony”, „stan łaski” mające na celu jej uwznioślenie. Sprawia to jednak wrażenie, że ciąża jest czymś nierealnym, niemalże zesłanym, bądź nadanym przez siłę wyższą. Wynika to być może z faktu, iż mimo wzrostu poziomu wiedzy, pozostaje ona nadal czymś nie do końca zrozumiałym. Nie bez powodu przecież, większość przetrwałych do dziś zabobonów i przesądów, dotyczy właśnie ciąży, niepłodności czy ludowych metod antykoncepcji. Najbardziej zapewne wyważonym emocjonalnie, jest określenie używane od XVIII wieku mówiące o „stanie odmiennym”, które najtrafniej chyba opisuje ten szczególny okres życia kobiety.
Co Polki myślą na temat tego „odmiennego stanu”?
Przekonanie o wyjątkowości tego stanu znajduje potwierdzenie w wynikach zrealizowanego przez TNS OBOP badania opinii „Polka w ciąży - jej styl życia, nawyki żywieniowe i zdrowotne”, bowiem podczas ciąży, większość kobiet znacznie większą uwagę przywiązuje do stanu zdrowia.
Aż 92% respondentek stwierdziło, że kobieta w czasie ciąży powinna zmienić swoje decyzje związane z przyjmowaniem lekarstw, podejściem do zdrowia, leczenia oraz badań lekarskich.
Same decydujemy o leczeniu?
Znaczna część kobiet pokłada zaufanie w lekarzu prowadzącym i decyduje się nie brać lekarstw samowolnie lub bez uprzedniej konsultacji lekarskiej (47% wskazanych odpowiedzi) a 23% wskazań kładzie nacisk na regularne badania kontrolne i konsultacje medyczne. Zastanawiająca jednak jest grupa 20% odpowiedzi o unikaniu bądź rezygnacji z leczenia. Świadczy to o wciąż niewystarczających działaniach z zakresu promocji zdrowia oraz sugeruje konieczność poświęcenia szczególnej uwagi tej populacji pacjentek.
Co ciekawe chęć zmiany podejścia do własnego zdrowia koreluje w sposób odwrotny wraz z rosnącą dzietnością. Respondentki posiadające trójkę lub większą ilość potomstwa prawie dwukrotnie częściej (48% vs. 26%) uważają, iż ich decyzje, co do stosowanych leków lub badań lekarskich nie muszą być zmienione. Prawdopodobnie wieloródki częściej polegają na swojej intuicji oraz doświadczeniu.
Chcemy fachowej porady lekarza
Rola lekarza w nadzorowaniu ciąży wydaje się jednak być niezastąpiona. Potwierdzają to odpowiedzi na pytanie, jakiego rodzaju wsparcia od lekarza prowadzącego oczekują kobiety w ciąży.
Aż 54% respondentek wskazało, iż lekarz powinien wysłuchać kobiety z każdym problemem oraz szczegółowo wyjaśnić wszelkie wątpliwości. Tylko w sferze domysłu pozostaje jak szeroki może być to zakres problemów. Prawdopodobnie część spośród tych obaw wykracza również poza sferę ciąży.
Polecamy: Kobiety w ciąży – o co się martwią?
Zdecydowanie większy nacisk (ponad trzykrotny) pytane kobiety kładą jednak na szczegółowe informacje, jakie powinien udzielać lekarz na temat badań kontrolnych, wskazówek dotyczących stylu życia czy odżywiania niż na wsparcie psychiczne. Różnica ta jest zwłaszcza widoczna w grupie kobiet niebędących jeszcze w ciąży.
Natomiast respondentki z doświadczeniem ciąży za dwukrotnie istotniejsze (7% vs 3%) uważały dostępność do lekarza. O zaufaniu do lekarzy świadczy też fakt, że zdecydowana większość pacjentek (86%) w przypadku pojawienia się nawet jakiejś drobnej dolegliwości w ciąży konsultuje je z lekarzem. Znamienny jest mały udział położnych w tych sytuacjach, co wynika najprawdopodobniej z naszego systemu organizacji opieki perinatalnej, która w przeciwieństwie do państw Europy Zachodniej, w niskim stopniu angażuje położne w prowadzenie fizjologicznej ciąży.
Czy kobiety w ciąży są ostrożne?
Badanie uwidacznia również jak duże są obawy kobiet dotyczące bezpieczeństwa stosowania jakichkolwiek leków podczas ciąży.
Zaledwie 10% respondentek przyznało, iż zażywało leki powszechnie dostępne bez recepty bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Podobnie jak wcześniej, pacjentki z wykształceniem podstawowym oraz bardziej doświadczone wieloródki częściej niż kobiety wykształcone oraz pierwiastki, sięgały po leki nie konsultując ich z lekarzem. Aż 96% preferowało środki oparte na naturalnych substancjach, co motywowały przede wszystkim ich większym bezpieczeństwem w kontekście szkodliwości dla dziecka. Tylko 4% wybierało preparat syntetyczny ze względu na jego większą skuteczność i szybkość działania. Również w tym przypadku wieloródki, bazując prawdopodobnie na własnych doświadczeniach, miały mniejsze opory w wyborze leków opartych na substancjach syntetycznych.
Jak leczymy infekcje w ciąży?
Badano również, jaka jest preferowana forma leku w przypadku dolegliwości związanych z układem moczowym bądź drogami rodnymi. Dominującą postawą jest zaufanie do lekarza i zapewnienie bezpieczeństwa dziecku. W sumie 96% respondentek decyzję, co do drogi podania leku pozostawia lekarzowi prowadzącemu lub wybiera taką, która jest jak najmniej szkodliwa. Poza grupą pacjentek z wykształceniem podstawowym (aż 24% preferuje dopochwową formułę terapii), nie zaobserwowano znaczących różnic w wyborze formy leku uwzględniając wiek, wykształcenie, poziom dochodów czy liczbę dzieci.
Zobacz też: Jakie są objawy chorób kobiecych?
Autor: prof. dr hab. n. med. Leszek Pawelczyk, Kierownik Kliniki Niepłodności i Endokrynologii Rozrodu Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Komentarz do III części raportu „Polka w ciąży” – nawyki zdrowotne.
Źródło: materiały prasowe kampanii „Polka w ciąży” /ah
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
