fot. Fotolia
Czym jest ganglion?
Ganglion to torbiel galaretowata. Jest najczęstszą zmianą guzowatą tkanek miękkich ręki i nadgarstka. Nie ma charakteru nowotworowego.
Przyczyną powstawania ganglionu są najprawdopodobniej uszkodzenia torebki stawowej powstałe w wyniku przebytego urazu lub nakładania się wielu mikrourazów. W wyniku zmian w strukturze torebki stawowej dochodzi do formowania się torbieli z płynu stawowego. Zwykle torbiel jest umiejscowiona na grzbietowej stronie nadgarstka. Występować może także po stronie dłoniowej nadgarstka oraz w okolicy stawów międzypaliczkowych palców ręki bliższych i dalszych.
Występowanie ganglionu po stronie dłoniowej może powodować ucisk struktur w kanale nadgarstka, m.in. nerwu pośrodkowego, dając objawy zespołu cieśni nadgarstka.
Jak zdiagnozować ganglion?
W trakcie badania ganglionu wyczuwamy twardy, niebolesny guz uwypuklający się przez skórę. Po stronie dłoniowej nadgarstka nie zawsze jest on widoczny i wyczuwalny.
Badaniem potwierdzającym rozpoznanie oraz pomagającym zaplanować leczenie operacyjne jest USG. Powinno ono być wykonane przez osobę, która ma doświadczenie w badaniu USG ręki i nadgarstka.
W razie dalszych wątpliwości można rozszerzyć diagnostykę o rezonans magnetyczny. Zwykle jednak to badanie nie jest konieczne do rozpoznania i planowania dalszego leczenia.
Zobacz też: Na czym polega nieoperacyjne leczenie przykurczu Dupuytrena?
Jak wyleczyć ganglion?
Najskuteczniejszym leczeniem ganglionu jest leczenie operacyjne. Wskazaniem do leczenia operacyjnego są dolegliwości bólowe oraz dysfunkcja ręki spowodowana masą guza. Dobrze wykonany zabieg (przez doświadczonego chirurga ręki) powoduje, że ryzyko nawrotu jest bardzo niskie.
Coraz większą popularność zyskuje artroskopowe usuwanie ganglionu z grzbietowej części nadgarstka. Znieczulenie w trakcie operacji polega najczęściej na blokadzie splotu ramiennego. Znieczulona jest tylko operowana kończyna górna. Operacja wykonywana jest w trybie jednodniowym. Chory zazwyczaj już tego samego dnia wychodzi do domu.
Często w procesie gojenia wymagane jest czasowe (do 3 tygodni) unieruchomienie ręki w opatrunku gipsowym lub ortezie.
Częstym leczeniem stosowanym przez wielu ortopedów jest aspiracja zawartości torbieli za pomocą igły i podanie sterydu do torbieli. O ile sama aspiracja zawartości torbieli nie jest procedurą niebezpieczną, chociaż mało skuteczną (odsetek wyleczeń to ok. 30%), to dodatkowe podanie sterydu do torbieli nie zwiększa skuteczności procedury, natomiast może powodować powikłania, między innymi rozwój zmian zwyrodnieniowych stawu, uszkodzenie ścięgien ręki.
Aspiracja zawartości ganglionu powinna pozostać procedurą dla osób, które nie godzą się na leczenie operacyjne lub nie mogą być operowane z powodów zdrowotnych. Zdecydowanie natomiast powinno się unikać podawania sterydów do ganglionu!
Zobacz też: Ganglion - bolesny guzek na nadgarstku
Autor: dr Rafał Kania, Klinika Chirurgii Plastycznej i Chirurgii Ręki Model Med.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
