Krótko o bólu głowy
Ból głowy – najczęstsza dolegliwość dokuczająca człowiekowi - szacunkowo dotyka przynajmniej raz w życiu aż 90% mężczyzn i 95% kobiet. Na szczęście ból głowy w większości przypadków jest zjawiskiem niegroźnym, a tylko w bardzo nielicznych sytuacjach świadczy o procesie chorobowym zagrażającym zdrowiu lub życiu, jak np. pęknięcie tętniaka.
Na lekarzu spoczywa nieraz trudny obowiązek prawidłowego zróżnicowania tych niegroźnych, niewymagających pilnego postępowania bólów głowy od świadczących o poważnej patologii.
1. krok – wywiad i badanie przedmiotowe
Podstawą w diagnostyce bólów głowy nie są badania dodatkowe, jak np. drogie i nieraz trudno dostępne badania obrazowe głowy, ale dokładnie i precyzyjnie zebranie wywiadu od chorego.
Lekarz, do którego, jako pierwszego zgłosi się chory z bólem głowy, ma 2 zadania: określić czy jest to stan ostry oraz stwierdzić, chociażby z przybliżeniem, czy ból głowy ma charakter pierwotny, czy też wtórny.
Ból głowy, który jest ostry, przeszywający o znacznym nasileniu i wystąpił pierwszy raz w życiu zazwyczaj jest sprawą pilną i wymaga zgłoszenia się niezwłocznie do szpitala. Natomiast np. nawracające, przewlekłe bóle głowy powinny być diagnozowane w warunkach ambulatoryjnych.
Wśród pierwotnych bólów głowy (niespowodowanych inną chorobą) zdecydowanie najczęściej występuje migrena oraz ból głowy typu napięciowego. Do wtórnych bólów głowy, tzn. takich, gdzie ból głowy jest tylko objawem innego schorzenia, zaliczamy: zatokowy ból głowy, pourazowe bóle głowy, bóle głowy związane z chorobami naczyniowymi, z działaniem substancji chemicznych, z chorobami w obrębie szyi, oczu, uszu, nosa i zębów oraz wiele innych. Na podstawie dokładnego wywiadu i badania przedmiotowego najczęściej można już rozróżnić typ bólu i podać jego przyczynę. W przypadku podejrzenia pierwotnych bólów głowy może być wskazane badanie neurologiczne.
Zobacz też: Czy dziecko może mieć zatokowy ból głowy?
2. krok - proste badania dodatkowe
W uzupełnieniu badania przedmiotowego zawsze należy zmierzyć ciśnienie tętnicze oraz zbadać puls. W razie wskazań powinno się wykonać badania morfologii i biochemiczne krwi.
W przypadku podejrzenia wtórnych bólów głowy istnieje konieczność dalszej diagnostyki internistycznej, laryngologicznej lub okulistycznej. W niektórych przypadkach może być również wskazana konsultacja psychiatryczna, ponieważ ból głowy może np. towarzyszyć depresji.
3. krok – badania obrazowe i inne bardziej specjalistyczne
W przypadku pierwotnych bólów głowy, gdy badanie neurologiczne jest nieprawidłowe, konieczne jest poszerzenie diagnostyki: o badania obrazowe głowy (tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny), ewentualnie badanie elektroencefalograficzne (EEG) i badanie płynu mózgowo-rdzeniowego.
Stany ostre
W przypadku podejrzenia stanu zagrażającego zdrowiu lub życiu, np. zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, krwotoku podpajęczynówkowego, należy zawsze wykonać nakłucie lędźwiowe oraz w razie wskazań badanie tomografię komputerową głowy.
Zobacz też: Czy to zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!