Zaburzenia snu – pod kątem neurologicznym
Zaburzenia snu są zagadnieniem, którym w głównej mierze zajmują się lekarze psychiatrzy, jednakże dla neurologów mogą być ważnym sygnałem o stanie ośrodkowego układu nerwowego (mózgu) oraz układu współczulnego - części niezależnego od woli układu nerwowego, sterującego wieloma reakcjami organizmu i działającego głównie poprzez hormony i neuroprzekaźniki.
Nadmierna senność
Jeśli po przespanej nocy pacjent nadal czuje senność, zmęczenie, „zasypia na stojąco” jest to bardzo ważny objaw. Może świadczyć nie tylko o takich chorobach jak narkolepsja (patologiczna senność, pojawiająca się u pacjentów w różnych, niespodziewanych sytuacjach), ale może być znakiem, że pacjent „nie wysypia” się w ciągu nocy. Tak może być na przykład w zespole bezdechu śródsennego. Podczas głębokiego snu zanika zdolność oddychania, następuje wybudzenie, a potem ponowne zaśnięcie – często ma to wszystko miejsce „przez sen”, bez świadomości pacjenta. Ponadto nadmierną senność wywołują nadużywanie alkoholu i podobnych substancji psychoaktywnych, zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych. Choroby neurologiczne, związane z uszkodzeniem komórek mózgowych, mogą wywoływać senność. Należą do nich: stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona czy inne powodujące brak koordynacji ruchowej.
Zobacz też: Jakie są przyczyny senności w ciągu dnia?
Nadmierne pobudzenie, trudności z zaśnięciem
Występuje w momencie, gdy autonomiczny układ nerwowy wysyła za dużo sygnałów do mózgu, mówiących o pobudzeniu. Następuje zbyt intensywny wyrzut hormonów aktywujących mechanizmy obronne i podtrzymujących organizm w stanie czuwania. Aby sprawić, by rytm snu znowu był prawidłowy, należy przywrócić równowagę pomiędzy dwiema częściami układu autonomicznego – współczulną i przywspółczulną.
Bezsenność
Bezsenność to pojecie związane zarówno z trudnością z zaśnięciem, jak i niemożnością podtrzymania snu (przerywanym snem). Występuje w uszkodzeniach ośrodkowego układu kręgowego (mózgu). Pacjenci z takim uszkodzeniem muszą otrzymywać leki nasenne, które zainicjują u nich sen i podtrzymają go. Bezsenność charakterystyczna jest także w tych chorobach neurologicznych, w których silny ból jest "nie do wytrzymania" i nie ustępuje pod wpływem środków przeciwbólowych. Bezsenność obserwuje się także w neuropatiach. Uczucie dyskomfortu ze strony nerwów obwodowych jest na tyle silne, że chory nie potrafi znaleźć sobie dogodnej pozycji do zaśnięcia. Wydłuża to czas pomiędzy położeniem się do łóżka a faktycznym zaśnięciem, a chory jest bardziej zmęczony w ciągu dnia. Zaburzenia snu ustępują w momencie wyleczenia dolegliwości podstawowych.
Polecamy: Nie możesz spać? Poznaj przyczyny bezsenności!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
