Czynniki ryzyka otępienia poudarowego
Jedynym czynnikiem ryzyka otępienia poudarowego (PSD), co do którego wszyscy badacze są zgodni, jest wiek. Rola innych czynników: demograficznych, radiologicznych, klinicznych lub związanych z udarem, nie jest już tak jednoznaczna.
Czynniki ryzyka otępienia poudarowego:
- rasa czarna,
- niższe wykształcenie,
- cukrzyca,
- zaburzenia rytmu serca,
- padaczka,
- zapalenie płuc,
- przebyty wcześniej udar niedokrwienny mózgu,
- afazja,
- większy deficyt neurologiczny przy przyjęciu,
- obniżenie sprawności intelektualnej przed udarem korowy zanik mózgu,
- zmiany w istocie białej mózgu.
Rola nadciśnienia tętniczego, najważniejszego czynnika ryzyka udaru, nadal pozostaje niejasna. Wśród czynników ryzyka związanych z udarem wymienia się zawały lakunarne (spowodowane niedrożnością małych naczyń lub tętnic przeszywających – przyp. red.) i zawał lewej półkuli mózgu, a także rozległy zawał w zakresie tętnicy środkowej mózgu, większą średnią objętość ogniska naczyniowego mierzonego w obrazie TK (tomografia komputerowa). Krytyczna objętość utraconego mózgu, powyżej której dochodzi do klinicznej manifestacji otępienia, nie jest znana. Nie wykazano wpływu rodzaj udaru (krwotoczny, niedokrwienny) na ryzyko wystąpienia PSD.
Warto wiedzieć: Jak rozróżnić depresję w starszym wieku od otępienia?
Prawdopodobne czynniki ryzyka otępienia poudarowego (PSD)
Czynniki demograficzne:
- starszy wiek,
- niższy poziom wykształcenia,
- zależność od osób drugich.
Naczyniowe czynniki ryzyka:
- nadciśnienie tętnicze,
- cukrzyca,
- migotanie przedsionków,
- zawał serca,
- zaburzenia rytmu serca,
- niewydolność krążenia,
- udar mózgu w wywiadzie.
Dane z badań obrazowych ośrodkowego układu nerwowego (OUN):
- ,,nieme” udary (bezobjawowe),
- zanik mózgu,
- zanik przyśrodkowej części płata skroniowego,
- zmiany w istocie białej mózgu,
- wielkość ogniska udarowego,
- liczba i lokalizacja starych ognisk niedokrwiennych.
Dowiedz się więcej: Do czego może doprowadzić udar mózgu?
Dane związane z udarem:
- większy deficyt neurologiczny przy przyjęciu do szpitala,
- gorszy przebieg udaru,
- nawrót udaru,
- nadnamiotowa lokalizacja udaru,
- udar lewej półkuli mózgu,
- udar w obrębie przedniego i tylnego kręgu unaczynienia,
- rozległy udar w zakresie unaczynienia tętnicy środkowej mózgu,
- udary strategiczne,
- uszkodzenia wieloogniskowe,
- udar w zakresie płata czołowego,
- dysfazja.
Inne:
- obniżenie sprawności intelektualnej nie spełniające kryterium rozpoznania otępienia przed udarem,
- napady padaczkowe,
- sepsa,
- wcześniejsza obecność nefropatii.
W wykonanych badaniach czynnikami ryzyka dla otępienia (3 miesiące po udarze) były: wiek, obniżenie sprawności intelektualnej przed udarem, cukrzyca. Dla otępienia po roku czynnikami ryzyka okazały się: obniżenie sprawności intelektualnej przed udarem, cukrzyca.
Polecamy: Cukrzycy bardziej narażeni na udar mózgu
Źródło: Wydawnictwo Continuo, „Choroby otępienne. Teoria i praktyka” pod redakcją Jerzego Leszka; Otępienie poudarowe.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!