Co się stanie z twoim ciałem, gdy będziesz jeść za dużo pomidorów? Objawy przedawkowania zaczynają się od dłoni

likopenodermia fot. Adobe Stock, Mat Hayward
Likopenemia, czyli efekt przedawkowania pomidorów, objawiają się głównie likopenodemią: charakterystycznym pomarańczowym zabarwieniem skóry, najczęściej dłoni. Przedawkowanie likopenu zdarza się najczęściej przez przyjmowanie suplementów, ale jest też możliwe przy regularnym jedzeniu dużych ilości pomidorów (powyżej 1,5 kg tygodniowo).
/ 16.08.2022 05:51
likopenodermia fot. Adobe Stock, Mat Hayward

Likopenodermia (likopenemia) to przypadłość, która może dotknąć każdego, kto regularnie je bardzo dużo pomidorów. Na szczęście objawy likopenemii to głównie pomarańczowe zabarwienie wewnętrznej skóry dłoni, nie są niebezpieczne, choć mogą być odbierane jako nieestetyczne.

Przypadek kobiety, która przedawkowała pomidory

Lekarze opisali ciekawy przypadek 40-letniej pacjentki, która zgłosiła się do placówki medycznej zaniepokojona pomarańczowym zabarwieniem dłoni, które pojawiło się u niej niedawno. Skóra nie miała nietypowego zabarwienia w żadnym innym miejscu, pomarańczowe były tylko wewnętrzne strony dłoni. Kobieta nie cierpiała na anoreksję, miała prawidłowe wyniki badań moczu i kału. Nie skarżyła się na wymioty i mdłości, które mogłyby sugerować zatrucie toksynami. 40-latka nie przyjmowała żadnych suplementów, unikała też napojów energetycznych.

Po wnikliwym wywiadzie ustalono, że pomarańczowe dłonie pacjentki spowodowane są nadmiarem przyjmowanego likopenu z pomidorów. Zapadła diagnoza: likopenodermia. Likopen to bardzo zdrowy element diety, ale jego nadmiar objawia się właśnie akumulacją w skórze.

Ustalono, że kobieta jadła pomidory regularnie ok. 5 razy w tygodniu, przez przynajmniej 3 lata. Każdego tygodnia spożywała od 1,4 do 1,8 kg pomidorów. To wcale nie tak dużo, a jednak wystarczyło, by organizm wysycił się tym karotenoidem, a nadmiary zaczął magazynować w skórze.

Lekarze sprawdzili wnikliwie inne parametry zdrowotne kobiety. Nie miała ona wykraczającego ponad normę poziomu witaminy A, wszystkie inne wyniki badań wskazały, że jest okazem zdrowia.

Pacjentce polecono obniżenie dawki jedzonych pomidorów do 0,5-0,9 kg tygodniowo. Po dwóch tygodniach kobieta zgłosiła się na lekarską kontrolę. Kolor dłoni był wyraźnie mniej intensywny. 4 tygodnie od wprowadzenia „pomidorowych restrykcji”, skóra wróciła do normalnej barwy.

Likopenodermia - objaw nadmiaru pomidorów

Likopen jest bardzo zdrowym antyoksydantem z grupy karotenoidów, który ma właściwości przeciwnowotworowe. To głównie przez likopen pomidory są zdrowe i wartościowe. Najzdrowsze pomidory to te, które likopenu mają najwięcej. Mimo wszystko też można go przedawkować. Przedawkowanie pomidorów ujawnia się jako likopenodermia.

Likopenemia to łagodna przypadłość. Objawia się żółtopomarańczowym zabarwieniem naskórka spowodowanym odkładaniem się w nim likopenu. Złogi likopenowe występują głównie w rogowej warstwie naskórka, dlatego wewnętrzna część dłoni (ale też stóp) przybiera charakterystyczny kolor. 

Likopenodermia nie jest groźna i leczy się ją po prostu poprzez polecenie odstawienia lub zmniejszenia spożycia pomidorów i produktów, zawierających likopen. To przeciwwskazanie do jedzenia pomidorów. Najczęściej przytrafia się ona osobom, które suplementują likopen w formie tabletek lub koncentratów. Rzadko dotyka osób, które po prostu jedzą bardzo dużo pomidorów, ale jak pokazuje opisany przypadek, to też możliwe.

Objaw „pomarańczowych dłoni” nie powinien być lekceważony i nawet jeśli łączysz go z nadmiarem pomidorów w diecie, wymaga konsultacji lekarskiej. Ten sam objaw może świadczyć o innych, groźnych przypadłościach: niewydolności wątroby, żółtaczce, lub narażeniu na toksyczne poziomy chinakryny, lub fluoresceiny.

Źródła:

Shaw JA, Koti M. Clinical images. CMAJ. 2009 Apr 14;180(8):895. doi: 10.1503/cmaj.071335. PMID: 19364801; PMCID: PMC2665964.
Salehi B, Sharifi-Rad R, Sharopov F, Namiesnik J, Roointan A, Kamle M, Kumar P, Martins N, Sharifi-Rad J. Beneficial effects and potential risks of tomato consumption for human health: An overview. Nutrition. 2019 Jun;62:201-208. doi: 10.1016/j.nut.2019.01.012. Epub 2019 Jan 25. PMID: 30925445.
Imran M, Ghorat F, Ul-Haq I, Ur-Rehman H, Aslam F, Heydari M, Shariati MA, Okuskhanova E, Yessimbekov Z, Thiruvengadam M, Hashempur MH, Rebezov M. Lycopene as a Natural Antioxidant Used to Prevent Human Health Disorders. Antioxidants (Basel). 2020 Aug 4;9(8):706. doi: 10.3390/antiox9080706. PMID: 32759751; PMCID: PMC7464847.

Czytaj także:
Czy można łączyć ogórka z pomidorem? Polscy naukowcy dokładnie przebadali ten temat
Uczulenie na pomidory – jak je rozpoznać i leczyć?
Pomidor: ze skórką czy bez? W jakiej formie jest zdrowszy?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!