Na czym polega choroba Alzheimera?

Choroba Alzheimera – rosnący problem

Ocenia się, ze na całym świecie na Alzheimera choruje ok. 20 mln ludzi. W Polsce otępienie stwierdza się u pół miliona osób. Ponad połowa z nich choruje na chorobę Alzheimera. Na skutek starzenia się społeczeństwa i wraz ze wzrostem oczekiwanej długości życia rośnie również ilość zachorowań. Szacuje się, że do 2050 roku liczba chorych niestety się podwoi.

Kto choruje na Alzheimera?

Nie odkryto do tej pory jednoznacznej przyczyny choroby Alzheimera. U większości chorych do rozwoju choroby przyczynia się kilka czynników działających jednocześnie. Najważniejszym z nich jest wiek. Najwięcej osób zaczyna chorować powyżej 60 roku życia. Zachorowania w młodszym wieku są zazwyczaj związane z rodzinnym występowaniem choroby i stanowią rzadkość (mniej niż 10% wszystkich chorych).
Polecamy: Mam demencję – czy to choroba Alzheimera?

Osoby wykształcone i towarzyskie chorują rzadziej

Zwiększone ryzyko zachorowania mają także osoby niższym poziomem wykształcenia. Dłuższa edukacja szkolna wiąże się z późniejszym zachorowaniem i łagodniejszym przebiegiem choroby. Podobny wpływ mają kontakty międzyludzkie. Rzadziej chorują osoby, które mają bogate życie towarzyskie i rodzinne. Odwrotnie, u osób żyjących samotnie i mało aktywnych społecznie ryzyko zachorowania jest znacznie wyższe.
Wpływ na zachorowanie mają także czynniki genetyczne. Nie istnieje jeden określony gen choroby Alzheimera, ale kilka różnych mutacji, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo zachorowania. Zaobserwowano również, że na chorobę Alzheimera częściej zapadają osoby z zespołem Downa.
Zobacz też: Czy choroba Alzheimera jest dziedziczna?

Tajemniczy beta-amyloid, czyli jak powstają zmiany w mózgu

Objawy choroby Alzheimera, w tym główny jej objaw - demencja, są bezpośrednio związane ze zmianami zachodzącymi w komórkach mózgowych (neuronach). W chorobie Alzheimera dochodzi do odkładania w mózgu złogów pewnego białka, zwanego beta-amyloidem. Złogi beta-amyloidu gromadzą się wokół komórek mózgowych i w ścianach naczyń krwionośnych mózgu. Tworzą tam tzw. blaszki starcze.

Natomiast wewnątrz neuronów występuje tzw. zwyrodnienie włókienkowe, powstające na skutek odkładania się nieprawidłowego białka, nazywanego białkiem tau. Zarówno białko tau jak i złogi beta-amyloidu wywołują śmierć komórek mózgowych. Zanik tych komórek powoduje spadek neuroprzekaźników w mózgu. Obserwuje się niedobór acetylocholiny, a także, choć w mniejszym stopniu, serotoniny i noradrenaliny.
Dlaczego w mózgach chorych odkładają się te nieprawidłowe białka? Niestety, jak dotąd nie udało się wyjaśnić przyczyn tego zjawiska.