fot. Fotolia
Czym jest pantomogram i dlaczego się go wykonuje?
Pantomogram to badanie radiologiczne wykonywane pantomografem. Zdjęcie panoramiczne z pantomografu to pantomogram. Za pomocą promieni rentgenowskich urządzenie wykonuje zdjęcie panoramiczne, które przedstawia stan wszystkich zębów i przyległych struktur anatomicznych. Jest to podstawowe badanie diagnostyczne w praktyce stomatologicznej i bardzo ważny element w dokumentacji medycznej.
Co pozwala zdiagnozować pantomogram?
Pantomogram pozwala na szybką, ogólną orientację w stanie zębów, przyzębia, kości szczęki i żuchwy, zatok szczękowych i stawów skroniowych. Umożliwia zaplanowanie i przeprowadzenia leczenia w bezpieczny sposób. Czasem pozwala na przypadkowe wykrycie potencjalnych zagrożeń.
Na czym polega wykonanie pantomogramu?
Głowa pacjenta jest prześwietlana wiązką promieniowania RTG przebiegającą wzdłuż łuków zębowych. W nowoczesnych aparatach parametry tego promieniowania są automatycznie optymalizowane w czasie trwającego kilka sekund skanu, tak, aby jakość obrazu była możliwie najlepsza przy najniższej, niezbędnej dawce promieniowania.
Badanie wykonuje się w pracowni RTG, w oddzielnym pomieszczeniu z izolowanymi ścianami, tak, aby promieniowanie nie wydostawało się na zewnątrz. Pacjent zazwyczaj stoi lub siedzi, a jego głowę umieszcza się pod aparatem. Wskaźniki i uchwyt, który przytrzymuje się zębami (z jednorazową nakładką), umożliwiają precyzyjne ustawienie pacjenta. Aparat jest bardzo cichy, a wykonanie zdjęcia trwa kilka-kilkanaście sekund. Jest zupełnie bezbolesne i nieinwazyjne, jak zdjęcie zwykłym aparatem.
Czy do badania trzeba się przygotować?
Należy odłożyć wszystkie ruchome elementy z okolicy głowy, które mogą pozostawić swój ślad na kliszy. Są to np. : ruchome uzupełnienia protetyczne, aparaty słuchowe, okulary, metalową biżuterię (łańcuszki, kolczyki, spinki do włosów). Do badania nie jest wymagane specjalne przygotowanie, nie trzeba przychodzić na czczo, nie jest podawany kontrast, nie trzeba się rozbierać (ewentualnie zdejmuje się nakrycie głowy).
Zobacz też: Jak przebiega leczenie kanałowe? [video]
Jakie mogą być przeciwwskazania do wykonania pantomogramu?
Czasowe przeciwwskazanie to ciąża. Promieniowanie rentgenowskie może być niebezpieczne dla płodu, dlatego należy poinformować lekarza o ciąży nawet, jeżeli nie jest ona jeszcze widoczna.
Pacjenci często pytają, czy implanty stomatologiczne są przeciwwskazaniem do wykonania zdjęcia RTG i pantomograficznego. Nie, nie są. Są wykonane z tytanu, który uwidacznia się na zdjęciach RTG natomiast nie istnieje żadne ryzyko z nimi związane. Pacjenci z implantami mogą się poddawać również badaniu rezonansem magnetycznym.
Czy pantomogram jest bezpieczny dla zdrowia?
Nowoczesne urządzenia są niezwykle czułe i pracują przy bardzo małych dawkach promieniowania, bliskich promieniowaniu tła. Pacjent jest zawsze zabezpieczany fartuchem ołowianym. Wykonanie zdjęcia pantomograficznego nie niesie ze sobą praktycznie żadnego ryzyka. Wszystkie aparaty są regularnie sprawdzane przez inspektorów ochrony radiologicznej.
Zobacz też: Jakie choroby można zdiagnozować na podstawie stanu zębów?
Rozmawiała Marta Nowak.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
