Kto jest zagrożony?
Niewiele wiemy na temat alergii związanej z grzybami pleśniowymi. Ciężko jest także o wiarygodne badania epidemiologiczne, dotyczące tego typu narażenia zawodowego. Szacunkowe dane mówią o nadwrażliwości na alergeny grzybów wśród populacji od 5 do 80% pacjentów z alergią.
Do grona osób o podwyższonym ryzyku należą rolnicy, ogrodnicy, pracownicy elewatorów, pracownicy przemysłu spożywczego, pracownicy przemysłu piwowarskiego czy zakładów zielarskich. Należy także pamiętać o pracownikach muzeów praz mikrobiologach i innych osobach pracujących w laboratoriach.
Jakie objawy alergiczne wywołują pleśnie?
Kliniczna manifestacja choroby dotyczy kilku układów. Jako pierwsze pojawiają się objawy ze strony układu oddechowego, narządu wzroku, a następnie skóry i układu pokarmowego. Stwierdzenie choroby zawodowej związanej z grzybami pleśniowymi, które często są również pospolitymi alergenami znajdowanymi w środowisku pozazawodowym, jest trudne i stwarza wiele problemów.
Kwestia prawna
Istnieje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r., w sprawie szkodliwych dla zdrowia czynników biologicznych w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716). Określa m.in. klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych oraz wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych, w tym grzybów pleśniowych. Jednak kwestie orzecznictwa w każdym przypadku pozostają sporne.
Polecamy: Gdzie występują alergeny ukryte?
Jakie choroby są wywoływane przez pleśnie?
Do chorób zawodowych wywołanych przez pleśnie należą między innymi:
- alergiczny nieżyt błony śluzowej nosa, najczęściej spotykany wśród osób zatrudnionych w rolnictwie oraz wśród piekarzy;
- astma oskrzelowa, spowodowana przez gatunki Penicillium, Aspergillus i Alternaria, Cladosporium fulvum. Te ostatnie stanowią przede wszystkim zagrożenie dla rolników i ogrodników, ale także pracowników młynów i spichlerzy;
- alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, czyli śródmiąższowa choroba płuc, wywołana przez antygeny organizmów żywych (grzyby, bakterie). Przyjmuje ona 3 postaci: ostrą, podostrą i przewlekłą. Gatunki, które najczęściej powodują alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych to m.in.: Aspergillus fumigatus, Aspergillus clavatus występujące w ziarnach zbóż (charakterystyczne płuco pracowników browarni), Aerobasidium sp., które znaleźć możemy w skażonej wodzie z nawilżaczy (tzw. płuco osób narażonych na nawilżanie biur i fabryk), Cladosporium sp., którego źródłem są opary gorącej kąpieli (tzw. płuco osób biorących gorące kąpiele).
Ustalenie choroby zawodowej wywołanej grzybami pleśniowymi wymaga przeprowadzenia spirometrycznych prób prowokacyjnych i weryfikacji przez przeprowadzenie testów cytologicznych z popłuczyn. Jak w przypadku każdej innej choroby zawodowej, stwierdzenie związku przyczynowego z zaistniałą jednostką chorobową jest sporne.
Przeczytaj: Nadwrażliwość oskrzeli, czyli dlaczego nasze oskrzela się buntują?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!