Nerka od żywego dawcy
Najczęstszą przyczyną utraty nerki po przeszczepie jest nawrót choroby, która doprowadziła naszą starą nerkę do ruiny. Kiedy ta choroba powróci, istnieje ryzyko utraty nowej nerki, jeśli choroba ją zaatakuje.
Istnieją takie choroby nerek, przy których ryzyko nawrotu choroby i szybkiej utraty nerki jest bardzo duże. Wtedy należy natychmiast wykonać przeszczep od dawcy zmarłego.
Jeżeli po takim przeszczepie nerka będzie początkowo funkcjonowała prawidłowo, a po latach z jakiś względów konieczny będzie powtórny przeszczep, wtedy możliwe jest wykonanie przeszczepu od dawcy żywego. Zarówno dawca, jak i biorca przed zabiegiem są informowani o istniejącym ryzyku nawrotu choroby pierwotnej w przeszczepionej nerce.
Zalety przeszczepu nerki od żywego dawcy:
- krótki czas oczekiwania na przeszczep lub możliwość przeszczepu przez rozpoczęciem leczenia nerko zastępczego (wyprzedzającego przeszczepienie nerki),
- możliwość wyboru czasu poświęconego na operację (lepsze przygotowanie dawcy, biorcy i zespołu transplantacyjnego),
- krótki czas pobytu nerki poza organizmem człowieka, co ma wpływ na to, że nerka jest krócej niedokrwiona,
- funkcjonalność i żywotność nerki przeszczepionej w porównaniu do tych przeszczepionych od osób zmarłych.
Istnieje grupa pacjentów, dla których przeszczep od dawcy żywego ma szczególne znaczenie, ponieważ nie tylko skraca oczekiwanie na przeszczep, ale także wiąże się z wybraniem optymalnego czasu przeznaczonego na operację.
Przeszczep nerek u dzieci:
- możliwość prawidłowego wzrostu i rozwoju;
- poprawa jakości życia;
- możliwość kontynuowania nauki i prawidłowy rozwój społeczny.
Przeszczep u chorych na cukrzycę i ludzi starszych:
- dłuższe przeżycia pacjentów w porównaniu do pacjentów dializowanych;
- wieloletnie przeżycia przeszczepu (pomimo nawrotów choroby);
Trzeba jednak mieć na uwadze, że powikłania naczyniowe są tutaj przeszkodą dla przeszczepu nerki.
Zobacz też: Będę dawcą nerki - przygotowania do przeszczepu
Wyprzedzające przeszczepienie nerki
Wyprzedzające przeszczepienie nerki wiąże się ze zmniejszeniem zachorowalności i śmiertelności chorych i będących w ostatnim okresie przewlekłej choroby nerek.
Uniknięcie dializy zmniejsza ryzyko wystąpienie powikłań. Nerki, które zostały przeszczepione po kilku latach leczenia dializami, funkcjonują o wiele krócej niż te przeszczepione przed okresem dializ. Życie chorego, jak również jego jakość, zależą w dużej mierze od funkcjonowania przeszczepionej nerki. Po przeszczepie zmniejsza się ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego.
Przeszczep nerki u pacjenta przed leczeniem dializami zależy głównie od przeprowadzonej kwalifikacji. Jeżeli nie będzie żadnych przeciwwskazań, pacjent uzyska nerkę od żywego dawcy lub zostanie wpisany na listę oczekujących na transplantację. Zdarza się tak, że pacjenci przed zgłoszeniem się muszą usunąć własną nerkę. Tacy pacjenci w odpowiednim czasie rozpoczynają leczenie dializami i dopiero wtedy ich nerka zostaje usunięta. Dotyczy to pacjentów ze zwyrodnieniami nerek.
Różnica między nerką od żywego i zmarłego dawcy
Po obserwacji sporej grupy pacjentów stwierdzono, że nerki pochodzące od żywych dawców funkcjonują lepiej i dłużej w porównaniu do tych od dawców zmarłych.
Jeżeli chodzi o sam zabieg, to nie ma tutaj istotnej różnicy. W obu przypadkach naczynia nerkowe są wszywane do naczyń biodrowych biorcy, natomiast moczowód do pęcherza moczowego. Różnią się tylko sposobem zespolenia ze ścianą naczyń krwionośnych.
W jednym i w drugim przypadku nikt nie daje 100% gwarancji, że zabieg się powiedzie. Biorca w obu przypadkach jest narażony na ryzyko w równym stopniu. Może wystąpić ostre odrzucenie przeszczepu, które może się zakończyć nawet usunięciem przeszczepu. Może również dojść do zakrzepu naczyń nerkowych, co również kończy się usunięciem nerki. Inne powikłania, jakie mogą wystąpić, to: krwawienia, zakażenia dróg moczowych, problemy z prawidłowym odpływem moczu, w niektórych przypadkach może nawet dojść do zgonu biorcy.
Zobacz też: Kto może być dawcą nerki?
Artykuł powstał na podstawie informatora „Transplantacja – nowe życie. Informacje dla rodzin pacjentów z niewydolnością nerek” w opracowaniu prof. dr hab. med. Alicji Dębskiej-Ślizień, Gdańsk 2011 r.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!