Działania profilaktyczne w stomatologii można podzielić na trzy sfery:
- walkę z płytką bakteryjną nazębno-dziąsłową,
- eliminowanie czynników miejscowych, np. urazowych,
- eliminowanie czynników ogólnoustrojowych.
Do zadań zespołu stomatologicznego należy badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta, instruktaż pacjenta co do diety, nawyków, sposobów oczyszczania zębów, okresowe usuwanie złogów nazębnych nad- i poddziąsłowych oraz kontrola stanu klinicznego jamy ustnej.
Do zadań pacjenta należy dbałość o odpowiedni skład i konsystencję pożywienia, wizyty kontrolne u stomatologa oraz dbałość o higienę jamy ustnej.
Sposoby utrzymania higieny uzębienia dotyczą sposobu szczotkowania, doboru odpowiedniej szczoteczki, pasty i środków uzupełniających. Temat szczotkowania zębów i wyboru najlepszej szczotki zaprząta głowę wielu pacjentów. Przez lata narosło wiele faktów i mitów wokół tego zagadnienia.
O czym warto pamiętać wybierając szczoteczkę do zębów?
Dobór szczotki do zębów i sposobu szczotkowania zębów należy uzależnić od warunków anatomicznych w jamie ustnej pacjenta. Należy wziąć pod uwagę:
- stan tkanek otaczających zęby (dziąseł),
- zręczność manualną pacjenta,
- dokładność i poziom wiedzy,
- stopień trudności nauczenia się, jak również osobiste preferencje pacjenta.
Ze względu na możliwość wywoływania powikłań nieprawidłowym szczotkowaniem (zbyt mocna i nieprawidłowa technika) najczęściej proponowane i preferowane metody oczyszczania zębów to:
- dla dzieci – technika okrężna Fonesa
- dla dorosłych – technika obrotowo-wymiatająca (roll) oraz wibracyjno-wymiatająca.
Techniki wibracyjne oprócz dokładnego oczyszczania zębów spełniają ważną rolę masażu dziąseł, co jest szczególnie ważne dla osób z cienkim biotypem dziąsła, obnażeniami szyjek czy już współistniejącą chorobą przyzębia. Masaż, poza pobudzeniem ukrwienia oraz przemiany materii w tkankach przyzębia, wpływa na rogowacenie nabłonka dziąsła uodparniając go w ten sposób na urazy czy zapalenia.
Warto wiedzieć: Jak nauczyć dziecko regularnego mycia zębów?
Czym powinna się charakteryzować dobra szczoteczka do zębów?
Dobre klinicznie szczotki do zębów powinny charakteryzować się następującymi cechami:
- równą długością pęczków oraz przestrzeniami pomiędzy pęczkami (swobodny przepływ wody oczyszczający szczotkę),
- długą częścią pracującą (obejmującą trzy przyległe do siebie zęby),
- długą rękojeścią ustawioną w tej samej płaszczyźnie, co część pracująca, aby zapewnić najlepszą kontrolę nad ruchami przy oczyszczaniu zębów,
- wielopęczkowością części pracującej (3-4 rzędy pęczków na szerokość i ok. 10-12 na długość),
- powinny być wielopęczkowe średniotwarde lub miękkie (by nie promować recesji dziąseł czy traumatyzacji tkanek zęba),
- obecnością włosia wykonanego z dobrze oszlifowanego nylonu, a nie włosia naturalnego,
- w przypadku szczotek elektrycznych najbardziej skuteczne są szczotki o ruchach drgająco-obrotowych.
Szczoteczki do zębów – ręczna czy elektryczna?
Optymalne oczyszczanie szczoteczką elektryczną często jest skuteczniejsze w usuwaniu złogów od szczotki ręcznej. Daje także mniejszy wskaźnik starcia zębów (współczynnik RDA). Niestety używając szczoteczki elektrycznej mamy mniejszą kontrolę strefy dziąsła brzeżnego – może to powodować urazy dziąsła oraz odsłanianie szyjek. Osobom z recesjami poleca się więc stosowanie techniki wymiatającej za pomocą szczotki ręcznej. Szczotki elektryczne są też polecane osobom niepełnosprawnym lub mniej sprawnym manualnie.
Stymuluje i uprzyjemnia mycie zębów stosowanie past do zębów zawierających środki oczyszczająco-polerujące. Należy pamiętać, że szczotka do zębów, nawet najlepsza, jest niewystarczająca do oczyszczania przestrzeni międzyzębowych. Należy zawsze dodatkowo stosować nitkę dentystyczną, wykałaczki, szczoteczki międzyzębowe oraz stymulatory dziąsłowe. Ważne, by pamiętać także o oczyszczaniu powierzchni języka.
Właściwe używanie szczoteczki to pierwszy i najważniejszy krok do zapobiegania występowania problemów w jamie ustnej.
Polecamy: Elektryczna szczoteczka do zębów – wady i zalety
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!