Kiedy mamy do czynienia z chorobą wrzodową?
Choroba wrzodowa to stan, kiedy błona śluzowa żołądka jest uszkadzana z powodu albo braku czynników ją chroniących, albo z nadmiaru czynników, które ją atakują. W żołądku stale jest produkowany sok żołądkowy składający się z kwasu solnego (HCl, substancja silnie żrąca) oraz enzymów niezbędnych do trawienia różnych substancji zawartych w pożywieniu. Najważniejszym z tych enzymów jest pepsyna, która trawi białko. To właśnie narażenie śluzówki na kwas solny i pepsynę jest przyczyną powstawania wrzodów.
Kwas solny jest produkowany stale, jednak w czasie jedzenia produkowany jest w większej ilości razem z pepsyną. Dzieje się to dzięki temu, że gdy tylko pomyślimy o jedzeniu, zaczniemy przeżuwać to wydzielane są do krwi substancje, które stymulują żołądek (a dokładnie jego komórki okładzinowe) do zwiększonej produkcji kwasu solnego i enzymów trawiennych. W ten sposób żołądek jest przygotowany na przyjecie pierwszego kęsa. Jedną z substancji zwiększających produkcję i wydzielanie do światła żołądka soku żołądkowego jest gastryna. Hormon ten jest produkowany w trzustce, ścianie jelita przez specjalne komórki. Czasami zdarza się jednak ,że z komórek tych powstaje nowotwór – który w nadmiarze produkuje gastrynę i wydziela ją stale bez względu na to czy jemy czy nie. Powoduje to stałą zwiększoną produkcję pepsyny i HCl. To z kolei prowadzi to zaburzenia równowagi między czynnikami chroniącymi błonę śluzową żołądka a czynnikami agresywnymi. I tak oto powstają liczne, nawracające wrzody.
Najczęściej guz z komórek produkujących gastrynę (gastrinoma) zlokalizowany jest w ścianie dwunastnicy, w trzustce, w okolicznych węzłach chłonnych; dużo rzadziej w wątrobie. Niestety często jest to więcej niż jedne guz, a w około 2/3 przypadków są to nowotwory złośliwe czyli dające przerzuty. Objawom bardzo nasilonej choroby wrzodowej mogą towarzyszyć biegunka, utrata masy ciała, objawy krwawienia z przewodu pokarmowego.
Zobacz też: Jak walczyć z wrzodami?
Jak wykryć i leczyć zespół Zollingera-Ellisona?
Diagnostyka zespołu Zollingera-Ellisona jest trudna i możliwa tylko w nielicznych ośrodkach. Polega na stwierdzeniu podwyższonego stężenia gastryny we krwi, czasami udaje się zobrazować zmianę w badaniu ultrasonograficznym (USG) jamy brzusznej lub w tomografii komputerowej.
Leczenie
Poza leczeniem farmakologicznym czyli stosowaniem leków skutecznych w chorobie wrzodowej, wykonuje się operację polegającą na usunięciu guzów wytwarzających gastrynę. Operacja jest tylko możliwa wtedy gdy udało się zlokalizować guza.
Zespół Zollingera-Ellisona na szczęście występuje rzadko i jest przyczyną około 1% wrzodów.
Zobacz też: Jak wykryć chorobę wrzodową?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!