Zwichnięcie stawu skokowego to dość rzadki uraz. Najczęściej dochodzi do niego np. w w momencie ustawienia stopy w zgięciu podeszwowym, co wynika z trapezoidalnego kształtu kości skokowej. Dzieje się tak np. w trakcie zeskoku z dużej wysokości.
Czy to na pewno zwichnięcie stawu skokowego?
Rozpoznanie zwichnięcia stawu skokowego i odróżnienie go od innych urazów, trudne nie jest. W jego trakcie dochodzi bowiem do wielotkankowego uszkodzenia części stawu (np. torebki stawowej) oraz uszkodzenia okolicznych struktur (m.in.więzadła, ścięgna mięśni strzałkowych, ścięgna mięśni piszczelowych). Może dojść również do uszkodzenia tkanek miękkich, otaczających staw skokowy (tkanki podskórnej i skóry).
Podczas zwichnięcia stawu skokowego dochodzi więc do takiego przemieszczenia się powierzchni stawowych, że tracą one ze sobą kontakt.
Sprawdź, na czym polegają inne urazy kończyn
Objawy nieco przypominają skręcenie, bo i przy zwichnięciu stawu skokowego występuje ból , obrzęk i trudności z poruszaniem stawem. W przypadku zwichnięcia dochodzi także do deformacji stawu. Wykonanie jakiegokolwiek ruchu jest niemożliwe.
Jak radzić sobie przy zwichnięciu stawu skokowego?
Jak wygląda pierwsza pomoc przy zwichnięciu stawu skokowego? W ciągu 48-72 godzin od urazu można zastosować tzw. PRICEM. To zestaw czynności, które minimalizują skutki urazu, jak ból czy obrzęk i przyspieszają powrót do zdrowia. W skład PRICEM od pierwszych liter angielskich słów opisujących każdy moduł, wchodzi:
PROTECTION, czyli ochrona
Uszkodzone miejsce trzeba unieruchomić. Nie obciążaj kontuzjowanej kończyny. Takie działanie zapobiega dalszym uszkodzeniom tkanek, w tym naczyń krwionośnych i nerwów. Możesz to zrobić dowolnym sposobem, ważne, by chronić staw.
REST, czyli odpoczynek
Poruszanie kontuzjowaną kończyną należy ograniczyć do minimum. Gdy nawet najmniejszy ruch powoduje ból, najlepiej po prostu unieruchomić ją całkowicie. Odpoczynek ułatwia gojenie się uszkodzeń.
ICE, czyli lód
Schładzanie zmniejsza obrzęki i ból, ogranicza stan zapalny. Zimny okład należy zastosować jak najszybciej po urazie i kontynuować chłodzenie przez kilka dni. Okład trzymaj 15-20 minut, z dwu-, trzygodzinną przerwą.
COMPRESSION, czyli ucisk
Po zimnym okładzie dobrze jest w miarę ciasno zabandażować nadwerężony staw lub mięsień, nawijając bandaż w kierunku serca, by zapobiec obrzękowi.
ELEVATION, czyli uniesienie
Zaraz po urazie powinno się unieść kontuzjowaną kończynę powyżej poziomu serca, żeby zmniejszyć opuchliznę.
MEDICATIONS, czyli leki
Silny ból sprawia, że mimowolnie przyjmujesz najmniej niekomfortową pozycję, co obciąża zdrowe stawy czy mięśnie. Środki przeciwbólowe i przeciwzapalne uśmierzą dolegliwości i zahamują procesy zapalne.
Jak leczyć zwichnięcie stawu skokowego, gdy PRICEM to za mało?
Ważne, by działać według ustalonej kolejności. Ułatwia to zapamiętanie nazwy PRICEM.
Gdy jednak 2-3 dni po zwichnięciu stawu skokowego ból oraz inne objawy nie ustępują, a wręcz nasilają się, koniecznie idź do lekarza.
W ciężkich przypadkach zwichnięcia stawu skokowego lekarz zastosuje opatrunki gipsowe lub specjalistyczne stabilizatory (tzw. ortezy). Czasem niezbędna jest nawet interwencja chirurgiczna.
Najprawdopodobniej potrzebna też wtedy będzie rehabilitacja, ponieważ długie unieruchomienie stawów powoduje osłabienie mięśni i struktury chrząstki, zaburzenia czucia i przykurcze, które ograniczają ruchomość. Skierowanie na nie dostaniesz od lekarza.
Zazwyczaj dochodzenie do zdrowia trwa kilka tygodni.
Czy dieta pomaga w leczeniu zwichnięcia stawu skokowego?
Jeśli uraz dotyczył stawów, przez 2-3 tygodnie stosuj dietę bogatą w:
Kolagen, czyli najważniejszy składnik tkanki łącznej.
By wesprzeć jego produkcję, konieczne jedz produkty, które dostarczą aminokwasów mających największy udział w budowie białek kolagenowych. Do nich należą buraki i inne czerwone warzywa (krzem), cebula, por (siarka), kasza gryczana, figi, morele.
Duże ilości witaminy C, niezbędne do tworzenia się kolagenu.
Dobrym jej źródłem są np. cytrusy, natka pietruszki, czerwona papryka. Warto też kupować wyłącznie wędliny robione tradycyjnie (bez sztucznych dodatków, które mogą działać prozapalnie, a duża ilość sodu sprawia, że obrzęki się utrzymują).
Zobacz, jakie są najnowocześniejsze metody leczenia w ortopediiSprawdź, jak wygląda rehabilitacja po urazie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
