Nietolerancja glukozy, inaczej stan przedcukrzycowy to stan wysokiego ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2. Charakteryzuje się obniżoną zdolnością organizmu do metabolizowania glukozy.
Cukrzyca to poważna i uciążliwa, przewlekła choroba, a nawet zespół chorób, których przyczyną są zaburzenia wydzielania insuliny przez trzustkę. Jej skutkiem są m.in. problemy z nerkami i wzrokiem, choroby naczyń krwionośnych, uszkodzenie włókien nerwowych. Nieleczony stan przedcukrzycowy może przekształcić się w cukrzycę i mieć jeszcze poważniejsze konsekwencje. Dlatego lepiej jej zapobiegać, np. w porę wychwytując stan przedcukrzycowy (inaczej: nietolerancja glukozy albo nieprawidłowa glikemia).
Czym jest nietolerancja glukozy
Problem z nadmiarem cukru we krwi pojawia się wtedy, gdy po dwukrotnym badaniu na czczo (czyli co nie wcześniej niż 8 godzin po ostatnim posiłku) poziom cukru wynosi 100-125 mg%. 100 mg% to maksymalna wartość prawidłowego stężenia cukru we krwi. To właśnie objawy nietolerancji glukozy. Konieczne trzeba zrobić wtedy test tolerancji glukozy: najpierw na czczo pobiera się krew i oznacza poziom cukru, a następnie w ciągu 5 minut trzeba wypić roztworu 75 g glukozy rozpuszczonej w ok. 300 ml wody. Jeżeli po 2 godzinach stężenie glukozy będzie zbyt wysokie, czyli na poziomie 140-190 mg%, to znak, że organizm nie radzi sobie z metabolizmem cukrów.
Kiedy warto zrobić test obciążenia glukozą?
Nietolerancja glukozy – takie są objawy
Często niestety nie występują żadne objawy nietolerancji glukozy. Dlatego tak łatwo zachorować na cukrzycę, jeśli regularnie nie sprawdza się poziomu cukru we krwi. Takie badanie warto wykonać co 2 lata, a w po czterdziestym roku życia, raz w roku.
Typowe oznaki nietolerancji glukozy:
- ciemniejsza skóra w określonych miejscach na ciele – takich jak pachy, kark, kolana, łokcie (rogowacenie ciemne).
- wzmożone pragnienie,
- wzmożony apetyt,
- zwiększona ilość oddawanego moczu,
- senność,
- zmęczenie,
- zaburzenia wzroku.
Nietolerancja glukozy – dieta, która pomoże
Odpowiednia dieta to najskuteczniejsze leczenie nietolerancji glukozy. Wskazana jest tzw. dieta cukrzycowa, czyli taka, jaką zaleca lekarz przy rozpoznaniu cukrzycy typu 2. Około 55% energii powinno pochodzić z węglowodanów, 25–30% z tłuszczów, a 15–20% z białek.
Główne zasady:
- Jedz regularnie: 3 posiłki główne i 2 dodatkowe (drugie śniadanie, podwieczorek).
- Wybieraj węglowodany złożone (produkty pełnoziarniste, kasze, warzywa). Cukry proste (cukier, słodycze, bardzo słodkie owoce, miód) ogranicz do minimum lub z nich zrezygnuj.
- Kasze, ryż, makaron jedz al dente, bo organizm dłużej rozkłada zawarte w nich węglowodany.
- Unikaj smażenia, bo tłuszcze nasycone zaburzają pracę trzustki, która produkuje insulinę. Zamiast tego piecz, grilluj, gotuj na parze, duś z małą ilością tłuszczu.
- Ogranicz ilość soli i tłuszczów pochodzenia zwierzęcego.
- Stosuj niskokaloryczne zamienniki, np. zamiast śmietany – jogurt, zamiast.
- Wybieraj owoce i warzywa, które mają mniej cukrów: brokuły, cykorię, rzodkiewkę, szczypiorek, szparagi, ogórki, pomidory. Zamiast bananów, winogron, owoców suszonych, jedz grejpfruty, jagody i jabłka.
- Jeśli lubisz soki, pij świeżo wyciskane i rozcieńczaj je wodą. Polecamy grejpfruta - obniża poziom cukru we krwi!
Czy glukoza pomaga na kaca? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!
Nietolerancja glukozy w ciąży
Zbyt wysoki poziom cukru w ciąży jest sygnałem, że rozwija się cukrzyca ciążowa. Wartości graniczne są tylko sygnałem, żeby przestrzegać diety cukrzycowej i dbać o codzienną porcje ruchu. Nietolerancja glukozy w ciąży ma swoje przyczyny. Zmiany zachodzące w ciąży, powodują inne wydzielanie hormonów także tych, nazywanych łożyskowymi. A one mogą powodować oporność tkanek na insulinę. Jeśli poziom cukru jest zbyt wysoki, krąży on także we krwi dziecka, które od 10 tygodnia ciąży produkuje także swoją. Regularne badania pozwolą w porę wykryć zagrożenie.
Jak nietolerancja glukozy wpływa na wielkość płodu?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!