Spis treści:
ASPAT i ALAT - co to jest?
ASPAT (aminotransferaza asparaginowa) i ALAT (aminotransferaza alaninowa) to aminotransferazy, które wchodzą w skład tzw. prób wątrobowych. To podstawowe badanie wątroby, które jest konieczne do określenia prawidłowego działania wątroby.
Wzrost ASPAT i ALAT zaobserwować można w przypadku wielu chorób wątroby to m.in.:
- ostre i przewlekłe zapalenie wątroby,
- marskość wątroby,
- choroba Wilsona,
- hemochromatoza.
Zdarza się również, że parametry te podwyższone są także w przypadku innych chorób, często niezwiązanych z wątrobą, to m.in. choroby mięśni, hemoliza i choroby tarczycy.
ASPAT i ALAT - badanie
Określanie poziomu ASPAT i ALAT to bardzo proste badanie, które wykonać można w każdym laboratorium. Badanie jest darmowe w ramach umowy NFZ. Konieczne jest jedynie skierowanie. Może je wystawić np. lekarz rodzinny.
Próby wątrobowe wykonać można również wykonać prywatnie. Zwykle kosztuje 25-50 zł. Pacjent powinien przyjść na badanie na czczo. Dzień wcześniej powinien unikać tłustych i ciężkostrawnych posiłków, a także intensywnego wysiłku fizycznego.
Najczęstsze wskazania do badania ASPAT i ALAT to m.in.:
- długotrwałe przyjmowanie leków,
- nadwaga,
- choroba alkoholowa,
- żółtaczka,
- zatrucia,
- ból po prawej stronie brzucha.
ASPAT i ALAT - normy
Normy ASPAT i ALAT:
- ALAT: 0-40 IU/l (międzynarodowych jednostek/litr)
- ASPAT: 0-40 IU/l (międzynarodowych jednostek/litr)
Należy pamiętać jednak, że niewielkie przekroczenie normy nie zawsze musi oznaczać chorobę. Może wynikać ono m.in. z nieprawidłowego przygotowania się do badania - spożywania dzień wcześniej ciężkostrawnych posiłków lub dużego wysiłku fizycznego. W takim wypadku najlepiej powtórzyć badanie po około 2-3 tygodniach.
Przyczyny podwyższenia ASPAT i ALAT
Jeżeli w powtórzonym badaniu próby wątrobowe znów okażą się podwyższone, lekarz kieruje zwykle pacjenta na dodatkowe badania. Zazwyczaj jest to USG lub fibroskan. Warto wykonać również inne badania laboratoryjne, np. GGT.
Podwyższone wyniki ASPAT i ALAT wystąpić mogą w przypadku przewlekłego lub ostrego zapalenia wątroby, żółtaczki i marskości wątroby. To również jeden z objawów:
-
mononukleozy,
-
niedrożności dróg żółciowych,
-
zapalenie dróg żółciowych,
-
zapalenie mięśnia sercowego,
-
anemii,
-
chorób nowotworowych,
-
gruźlicy,
-
niewydolności nerek,
-
niewydolności serca,
-
stłuszczenia wątroby,
-
cholestazy.
Więcej na temat wątroby:
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
