Badanie na HIV sprawdza obecność przeciwciał anty-HIV. Polega na pobraniu niewielkiej próbki krwi i poddaniu jej testom przesiewowym metodą ELISA. To jedyna metoda pozwalająca sprawdzić, czy jesteś zarażona wirusem. Badanie można wykonać bezpłatne i anonimowo, najlepiej po 12 tygodniach (3 miesiącach) od momentu potencjalnego zarażenia. Poznaj 12 wskazań do zrobienia testu na HIV, według Krajowego Centrum ds. AIDS, sprawdź ile kosztuje oraz gdzie i po jakim czasie zrobić to badanie.
Czy powinnaś zrobić badanie na obecność wirusa HIV?
Zgodnie z informacjami podanymi na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS, wystarczy spełnić 1 z 12 kryteriów, by mieć powody do zrobienia testu na HIV. O wskazaniach do zrobienia badania możesz przeczytać poniżej, lub rozwiązać krótki quiz:
Czy powinnaś zdecydować się na testy na HIV? [quiz]
Powinnaś zdecydować się na badanie w kierunku obecności HIV, jeżeli kiedykolwiek:
- uprawiałaś seks (lub miałaś inne kontakty seksualne) z osobą, o której niewiele wiedziałaś,
- uprawiałaś seks (lub miałaś inne kontakty seksualne) z osobą, o której nie wiedziałaś, czy jest zarażona HIV, czy nie,
- uprawiałaś seks (lub miałaś inne kontakty seksualne) z osobą, o której wiedziałaś, że jest zarażona HIV,
- uprawiałaś seks (lub miałaś inne kontakty seksualne) z osobą, która miała wcześniej wielu partnerów seksualnych,
- sama miałaś wielu partnerów seksualnych,
- choćby raz zdarzyło ci się uprawiać seks (lub mieć inne kontakty seksualne) bez zabezpieczenia w postaci prezerwatywy,
- przechodziłaś chorobę przenoszoną drogą płciową (np. rzeżączkę, chlamydiozę, opryszczkę narządów płciowych itp.),
- uprawiałaś seks (lub miałaś inne kontakty seksualne) z osobą, która używała narkotyków za pomocą sprzętu do wstrzykiwania,
- sama używałaś narkotyków metodą iniekcyjną (zastrzyki),
- używałaś narkotyków/sterydów metodą iniekcyjną, dzieląc wspólny sprzęt do ich wstrzykiwania z inną osobą,
- byłaś w sytuacji, w której mogłaś mieć styczność z krwią zakażonej osoby (np. w nieprofesjonalnym studiu tatuażu, podczas udzielania pierwszej pomocy itp.),
- straciłaś kontrolę nad swoim zachowaniem (np. będąc pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych substancji odurzających).
Jak można zarazić się wirusem HIV?
Badanie na HIV - po jakim czasie?
Pamiętaj, że czas wytwarzania przeciwciał anty-HIV przez organizm może wynosić nawet 12 tygodni. Jeżeli chcesz uzyskać wiarygodne wyniki, musisz poczekać minimum 3 miesiące od momentu potencjalnego zarażenia (np. od ryzykownego kontaktu seksualnego, kontaktu z krwią osoby, która może być zarażona itp.). Jeżeli badanie zostanie wykonane zbyt wcześnie, organizm może "nie zdążyć" wytworzyć odpowiedniej ilości przeciwciał, by zostały one wykryte w testach przesiewowych. W takiej sytuacji wynik badania może być fałszywie ujemny.
Jeżeli po upływie 12 tygodni wynik testu jest ujemny, oznacza to, że nie doszło do zakażenia wirusem HIV.
Gdzie zrobić i ile kosztuje badanie na HIV?
Jak pisze Krajowe Centrum ds. AIDS:
W żadnym z krajów rozwiniętych tak zwanego testu na HIV nie można kupić w aptece i zrobić sobie po cichu w domu.
Agenda Ministra Zdrowia rekomenduje, by testy wykonywać w wyspecjalizowanych w tego typu badaniach Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych. W takim miejscu test na HIV możesz wykonać anonimowo i bezpłatnie, a pracownicy punktu zapewnią ci fachową pomoc i radę zarówno przed, jak i po teście, niezależnie od jego wyników. Na stronie Centrum znajdziesz listę takich Punktów wraz z adresami.
Testy możesz wykonać również w każdym laboratorium mającym w swojej ofercie tego typu badania (odpłatnie), wykonuje się je również np. jako jedno z badań kwalifikujących do oddania krwi czy szpiku kostnego.
Czy można samemu rozpoznać objawy zarażenia wirusem HIV?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
