Czym jest ból głowy?
Ból głowy to bardzo obszerny termin medyczny. Ból głowy może stanowić odrębną jednostkę chorobową lub być objawem innych chorób czy schorzeń. Aby poznać charakter bólu głowy, a w konsekwencji zalecić odpowiednie leczenie, lekarz przeprowadza dokładny wywiad z pacjentem. Na tym etapie może stwierdzić, czy ma do czynienia z bólem głowy pierwotnym czy też wtórnym. Odpowiedz na pytania i dowiedz się, który rodzaj bólu głowy ci dolega i jak możesz temu zaradzić!
Odpowiedz na pytania:
OBJAWY | DIAGNOZA | CO ROBIĆ? | |
1. Czy ból głowy o podobnym charakterze pojawiał się już wcześniej lub trwa od dłuższego czasu? | Przejdź do pytania numer 10. | ||
2. Czy ból głowy ma pulsujący charakter, jest zlokalizowany po jednej stronie głowy i towarzyszą mu: światłowstręt, nudności lub nadwrażliwość na dźwięki? | Przejdź do pytania numer 4. | ||
|
|||
3.Czy bólowi głowy towarzyszą mroczki przed oczami, inne wrażenia wzrokowe (błyski światła, migoczące plamy przypominające tęczę), zaburzenia czucia lub inne objawy neurologiczne. |
Możesz cierpieć na migrenę z aurą. |
Skontaktuj się z lekarzem, który może zdiagnozować problem. Migrenę zazwyczaj wywołują określone czynniki, np. dieta. Obserwuj swój tryb życia i jego powiązanie z występowaniem bólów głowy. Unikanie tych czynników zmniejsza częstość napadów. |
|
Możesz mieć migrenę bez objawów poprzedzających, czyli bez aury. | |||
|
|||
4. Czy jesteś mężczyzną, a ból jest wyjątkowo silny, uniemożliwiający sen, pracę i normalne życie? Czy bólowi towarzyszą: łzawienie, wyciek z nosa lub zwężenie źrenicy? | Możesz cierpieć na klasterowy ból głowy. | Udaj się do lekarza. | |
|
|||
5. Czy ból jest łagodny lub umiarkowany, zlokalizowany obustronnie w okolicach skroni? Czy pojawienie się bólu związane jest z sytuacją stresową lub wzrostem napięcia? |
Możesz mieć napięciowy ból głowy. Pojawia się podczas fizycznego lub psychicznego przemęczenia organizmu. Jest sygnałem dla naszego ciała, żebyśmy zwolnili nieco obroty i pomyśleli o odpoczynku. |
Możesz przyjąć lek przeciwbólowy dostępny bez recepty (ibuprofen, paracetamol, ketoprofen, naproksen). Postaraj się odpocząć, zrelaksować się. Może to być chwila spokoju na kanapie lub gorący prysznic. Możesz również zastosować okłady z lodu lub delikatny masaż skroni. Pomóc może także 1-2 godzinny sen w cichym, ciemnym pomieszczeniu. | |
|
|||
6. Czy odczuwasz ból podczas żucia? Czy podczas przeżywania słyszysz czasem trzask lub czujesz przeskakiwanie w stawie skroniowo-żuchwowym? | Ból głowy może wynikać z choroby lub patologii stawu skroniowo-żuchwowego. | Udaj się do lekarza. | |
|
|||
7. Czy zdarza ci się odczuwać ból lub nieprzyjemne drętwienie szyi, ramion lub rąk? |
Możesz mieć bóle głowy pochodzenia szyjnego. Dyskopatie i inne patologie kręgosłupa szyjnego mogą powodować „ćmiący”, przewlekły i nawracający ból głowy. |
Udaj się do lekarza. Konieczne jest wykonanie prześwietlenia szyjnego odcinka kręgosłupa. |
|
|
|||
8. Czy cierpisz na jakąś chorobę oczu? Czy masz wadę wzroku? Czy bólowi głowy towarzyszy ból oka lub oczu? | Ból głowy może być u Ciebie spowodowany chorobą oczu. | Udaj się do okulisty. Prawdopodobne, że masz źle skorygowaną wadę wzroku i trzeba zmienić wielkość szkieł w okularach. Jeżeli leczysz się z powodu chorób oczu, konieczne może być zmodyfikowanie terapii. | |
|
|||
9. Czy ból głowy pojawił się nagle lub pierwszy raz w życiu masz do czynienia z bólem głowy o takim charakterze? |
Przejdź do pytania numer 15. | ||
|
|||
10. Czy bólowi głowy towarzyszą: zawroty głowy, drgawki, zmiana stanu psychicznego, utrata wzroku, drętwienie, mrowienie lub słabość w rękach i nogach? | |||
|
|||
11. Czy przed wystąpieniem bólu doszło do urazu głowy? |
Możesz mieć krwotok śródczaszkowy, krwawienie do mózgu, wstrząs mózgu z obrzękiem mózgu lub krwiak podtwardówkowy. |
Pilne! Każda z tych chorób jest stanem zagrożenia życia. Wezwij karetkę lub zgłoś się na pogotowie. |
|
|
|||
12.Czy chorujesz na nadciśnienie tętnicze lub miażdżycę? |
Mogło dojść do udaru mózgu. Udar może być krwotoczny lub niedokrwienny. |
Pilnie wezwij karetkę lub zgłoś się na pogotowie. W przypadku udaru mózgu najważniejszy jest czas. Wczesne rozpoznanie choroby, to wczesne podjęcie właściwego leczenia, a przez to szansa na całkowite wyjście z choroby. |
|
Możesz mieć guz wewnątrzczaszkowy. | Zgłoś się do lekarza. | ||
|
|||
13. Czy na skroni widoczna jest pogrubiała tętnica, wyraźnie pogrubiona o krętym przebiegu, bolesna w dotyku? | Możesz cierpieć na olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic. Najczęściej dochodzi do zapalenia tętnicy skroniowej, która wywołuj silne bóle głowy. | Zgłoś się do lekarza. | |
|
|||
14. Czy bólowi głowy towarzyszy ból gałki ocznej, pogorszenie widzenia w tym oku oraz nudności lub wymioty? |
Możesz mieć ostry napad jaskry. Dochodzi do niego w wyniku nagłego zamknięcia kąta przesączania w gałce ocznej i wzrostu ciśnienia śródgałkowego. | Udaj się szybko do lekarza, najlepiej na ostry dyżur okulistyczny. Ciśnienie w gałce ocznej trzeba szybko zmniejszyć, ponieważ może dojść co całkowitej i trwałej utraty wzroku. | |
|
|||
15. Czy masz gorączkę? |
|
Przejdź do pytania numer 20. | |
|
|||
16. Czy czujesz się osłabiony, boli cię gardło lub bolą cię mięśnie i stawy? |
Możesz mieć wirusową chorobę ogólnoustrojową, taką jak przeziębienie, czy grypa. Charakterystyczny jest szybki początek i duże nasilenie objawów. |
Na taki ból głowy najlepiej działają niesteroidowe leki przeciwzapalne dostępne bez recepty (np. ibuprofen) oraz paracetamol. Pozwalają zwalczyć gorączkę – główną przyczynę bólu głowy, a także przyspieszają wyleczenie infekcji. Pamiętaj! Choroby wirusowe leczy się jedynie objawowo! Antybiotyki nie działają na wirusy, dlatego możesz jedynie położyć się do łóżka, dużo odpoczywać i dużo pić – w ten sposób pomożesz organizmowi walczyć z infekcją. Powinieneś przyjmować minimum 2 litry płynów dziennie. |
|
|
|||
17. Czy masz biegunkę? | Bezpośrednią przyczyną bólów głowy może być odwodnienie i gorączka towarzyszące zatruciom pokarmowym. Najczęściej mamy do czynienia z wirusowym zapaleniem żołądka i jelit. | Pij dużo płynów. Możesz przyjąć lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwzapalny dostępny bez recepty (ibuprofen, paracetamol, ketoprofen, naproksen). Nie powinieneś brać leków zapierających, ponieważ spowoduje to zatrzymanie wirusów i toksyn w jelitach. | |
|
|||
18. Czy odczuwasz ucisk wokół oczu, na czole nad brwiami lub na policzkach, a przy tym z nosa wydobywa się żółto-zielona wydzielina? | Możesz mieć zapalenie zatok przynosowych. Zielono-żółta wydzielina świadczy o przewlekłym zapaleniu zatok o bakteryjnej etiologii. |
Możesz przyjąć lek przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwzapalny dostępny bez recepty (ibuprofen, paracetamol, ketoprofen, naproksen). Przewlekłe zapalenie zatok musi potwierdzić lekarz. Źle leczone przewlekłe zapalenie zatok będzie nawracać. Konieczna jest odpowiednia antybiotykoterapia. |
|
|
|||
19. Czy odczuwasz silny ból głowy, któremu towarzyszy sztywność karku (niemożność przygięcia głowy do mostka i dotknięcia go brodą) oraz wymioty? Czy razi Cię normalne światło? Czy w ostatnim czasie chorowałeś? | Ból głowy może być u Ciebie spowodowany zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. | Natychmiast udaj się do szpitala lub wezwij karetkę. | |
|
|||
20. Czy przyjmujesz jakieś leki na stałe lub przyjąłeś nowy lek w przeciągu ostatnich kilku dni? |
Twój ból głowy może być skutkiem ubocznym działania leku. Leki, które mogą wywoływać bóle głowy to: doustne środki antykoncepcyjne, leki przeciwbólowe (paradoksalnie), leki przeciwdepresyjne i wiele innych. Praktycznie każdy lek może wywołać ból głowy – jest to bardzo indywidualna cecha. |
Udaj się do lekarza. Sam nie odstawiaj żadnych leków, chyba że poza bólem głowy pojawią się inne objawy. takie jak: zaburzenia świadomości, duszność czy przyspieszenie rytmu serca. | |
|
|||
21. Czy rzuciłeś lub starasz się ograniczać kofeinę, nikotynę, alkohol lub inne używki? |
Bóle głowy są częstym objawem zespołu odstawiennego, podczas ograniczania substancji psychoaktywnych.Najczęściej mamy do czynienia z bólem głowy jako objawem odstawienia kofeiny, nikotyny i alkoholu. |
Możesz użyć środków przeciwbólowych dostępnych bez recepty, tj.: paracetamolu lub ibuprofenu. Objawy powinny minąć po kilku-kilkunastu dniach abstynencji. |
|
|
|||
22. Czy ból głowy zlokalizowany jest z tyłu głowy, pojawia się szczególnie nad ranem? Czy masz wysokie ciśnienie tętnicze (powyżej 120/90)? |
Ból głowy może sygnalizować tzw. przełom nadciśnieniowy. Jest to postać złośliwego nadciśnienia tętniczego, cechującego się bardzo wysokimi wartościami ciśnienia i zmianami chorobowymi w wielu narządach. |
Koniecznie zmierz ciśnienie. Jeżeli wartości skurczowego ciśnienia przekraczają 180 mmHg, a rozkurczowego 110 mmHg udaj się natychmiast do szpitala. | |
|
|||
23. Czy bólowi głowy towarzyszy uczucie osłabienia i nie możesz się skupić? Czy chorujesz na cukrzycę? Czy uprawiałeś dzisiaj sport lub zdarzyło ci się pominąć jakiś posiłek? | Możesz mieć hipoglikemię, czyli za niski poziom cukru we krwi. Dojść do niej może u osób chorych na cukrzycę, które przyjmą za dużo leków (najczęściej przy przedawkowaniu insuliny) lub w trakcie na zbyt intensywnej diety. |
Jeżeli chorujesz na cukrzycę natychmiast skontaktuj się z lekarzem w celu zweryfikowania dotychczasowego leczenia. Spróbuj jeść sześć małych posiłków dziennie zamiast trzech dużych. To może Ci pomóc uregulować poziom cukru we krwi. |
|
|
|||
24. Czy ból głowy pojawia się po czytaniu, oglądaniu telewizji albo korzystaniu z komputera? | Możesz cierpieć na ból głowy spowodowany problemami z widzeniem. Nieprawidłowa higiena oczu i źle skorygowana wada wzroku, nadwyręża nasze oczy. Tak zwane „nadwyrężanie” oczu, zwiększa ogólne napięcie organizmu i obciąża nasz umysł. | Zgłoś się do optyka lub okulisty w celu wykonania badania wzroku i skorygowania wady wzroku. Jeżeli nie używasz jeszcze żadnych okularów ani soczewek, możliwe, że będziesz ich potrzebować. | |
|
|||
25. Czy bóle głowy pojawiają się w trakcie lub po stosunku płciowym? | Możesz mieć bóle głowy związane ze stosunkiem płciowym. Najczęściej związane są z przemęczeniem lub stresem, a seks jest jedynie czynnikiem ujawniającym napięciowe bóle głowy. | Udaj się do lekarza. | |
|
|||
Aby uzyskać więcej informacji, skontaktuj się z lekarzem. Jeśli uważasz, że jest to poważny problem, nie czekaj, ale udaj się do szpitala na pilną konsultację. | Co dalej? | Możesz mieć idiopatyczny ból głowy, czyli ból o nieznanej przyczynie. | W bólach, w których nie udaje się znaleźć przyczyny, najważniejsza jest samoobserwacja. Przyglądaj się okolicznościom, w jakich pojawia się ból głowy – temu co jadłeś, co robiłeś, czy brałeś jakieś leki tego dnia, piłeś kawę lub alkohol i czy paliłeś papierosy. |
Zobacz także: Co zrobić, gdy ból głowy pojawia się codziennie?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!