Nabłonki
Drogi moczowe każdego człowieka wysłane są tkanką nabłonkową, która w normalnych warunkach ulega stopniowemu złuszczaniu i wymianie. Dlatego też obecność pojedynczych komórek nabłonkowych w osadzie moczu nie świadczy o żadnej patologii. Kiedy jednak ilość ta określana jest mianem „obfitej” sugerować może patologiczne zmiany w drogach moczowych. Nadmierne złuszczanie się poprzez niszczenie nabłonka występuje w stanach zapalnych dróg moczowych wynikających z podrażnienia przez bakterie, wirusy lub pasożyty albo po zabiegach dokonywanych w świetle cewki czy pęcherza moczowego. Dodatkową cechą, oprócz liczby nabłonków, jest określenie ich kształtu. Dzięki temu lekarz wie, z którego odcinka dróg moczowych one pochodzą, gdyż kształt dla każdego z nich jest odmienny. Zupełnie atypowe nabłonki mogą sugerować proces nowotworowy.
nabłonki płaskie, wielokątne – wyścielają dolne drogi moczowe – świadczą o ich uszkodzeniu
nabłonki okrągłe – wyścielają kanaliki nerkowe – świadczą o ich uszkodzeniu
Zobacz też: Czy obecność białka w moczu powinna nas niepokoić?
Leukocyty (białe krwinki)
Leukocyty to krwinki zaangażowane w walkę z drobnoustrojami w naszym ciele. Pojawiają się wszędzie tam, gdzie dochodzi do stanu zapalnego wywołanego bakteriami, wirusami, grzybami lub pasożytami. W prawidłowym osadzie ich liczba nie powinna przekraczać 3-5 sztuk (w tzw. polu widzenia). Kiedy ilość leukocytów w moczu jest zawyżona świadczy to o ropomoczu, czyli ropnym zakażeniu dróg moczowych. Bardzo często stan ten dotyczy kobiet z racji odmiennej od męskiej budowy anatomicznej cewki moczowej.
Erytrocyty (czerwone krwinki)
Obecność krwinek czerwonych powyżej fizjologicznej normy 1-2 w polu widzenia świadczy o krwinkomoczu lub krwiomoczu. Pierwszy termin oznacza pojedyncze erytrocyty w moczu, zaś jawna krew to krwiomocz. Oba te stany świadczą o uszkodzeniu układu moczowego – nerek lub dróg moczowych- w sposób doprowadzający do krwawienia. Najczęstszą przyczyną jest kamica nerkowa, podczas której ostry kamień drażni cienką i delikatną ścianę miedniczki nerkowej lub moczowodu, wywołując krwawienie. Pozostałe przyczyny są rzadsze, jednak bardzo różnorodne, a do ich zdiagnozowania często niezbędne są dodatkowe badania obrazowe (USG, tomografia).
Wałeczki
Wałeczki są podłużnymi tworami będącymi formami odlewowymi cienkich kanalików nerkowych. Kiedy przepływ przez te drobne elementy budujące nerki ulega zaburzeniu, w ich świetle dochodzi do wytrącania się pewnych substancji, które w moczu uwidoczniają się właśnie w postaci wałeczków. Wyróżniamy m.in. wałeczki szkliste, komórkowe, ziarniste czy tłuszczowe. Tylko wałeczki szkliste mogą występować w warunkach fizjologicznych, inne typy zawsze świadczą o patologii nerek lub dróg moczowych.
- wałeczki szkliste – mogą pojawić się w warunkach prawidłowych
- wałeczki komórkowe – leukocytarne – odmiedniczkowe zapalenie nerek
- wałeczki komórkowe – erytrocytarne – kłębuszkowe zapalenie nerek
- wałeczki ziarniste – miąższowe uszkodzenie nerek
- wałeczki tłuszczowe – w zespole nerczycowym
- wałeczki bakteryjne lub grzybicze – zakażenia dróg moczowych
Kryształy
Wiele soli mineralnych ulega wytrącaniu w postaci kryształów. Najczęściej są nimi fosforany wapnia i magnezu, szczawiany i sole kwasu moczowego. Różnią się one kształtem oraz barwą. Ich obecność sugeruje kamicę nerkową, jednak pojawiać się mogą w związki z dietą bogatą w owe związki (np. szczaw, rabarbar).
Polecamy: Badania moczu u dziecka
Śluz
Obfite pasma śluzu w moczu świadczą o jego nadmiernej produkcji w przebiegu zakażeń dróg moczowych.
Drobnoustroje
Pod mikroskopem zaobserwować możemy bakterie, strzępki grzybów oraz mikroskopijne pasożyty. Obecność bakterii świadczy o zakażeniu dróg moczowych tymi mikroorganizmami – najczęściej pęcherza i cewki moczowej. Najczęstszymi grzybami izolowanymi z moczu są drożdżaki o nazwie Candida. Szczególnie często występują u kobiet, a zakażenie dróg moczowych często wiąże się z grzybicą pochwy. W drogach moczowych pasożytować może rzęsistek pochwowy który wywołuje stan zapalny.
Należy pamiętać, że nie stosowanie odpowiednich zasad podczas pobierania moczu może dać fałszywie dodatnie wyniki bakteriologiczne moczu.
Dowiedz się więcej o badaniach moczu z naszego forum medycznego.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
