Kontrast w diagnostyce – do czego służy?

rezonans fot. Fotolia
Podaje się go pacjentom przed wieloma badaniami obrazowymi.
Marta Słupska / 27.11.2017 13:23
rezonans fot. Fotolia

Pacjenci, którzy mają wykonywane badanie diagnostyczne takie jak rezonans magnetyczny lub koronarografia, muszą wcześniej podpisać ankietę dotyczącą uczulenia na kontrast. Wielu z nich nie wie jednak, czym taki kontrast jest ani czym grozi alergia na niego. Wyjaśniamy więc, co to jest kontrast i dlaczego się go podaje!

Kontrast, czyli co?

Kontrast to środek cieniujący stosowany w diagnostyce obrazowej. Dzięki niemu lekarze widzą naczynia wieńcowe pacjenta na monitorach (kontrast to środek, który jest dobrze widoczny w promieniach rentgena).

Część metod obrazowania wymaga kontrastu. Głównie będzie to tomografia komputerowa, która z użyciem kontrastu daje dobre obrazowanie struktur serca i naczyń. W rezonansie magnetycznym używany jest inny rodzaj kontrastu, który nie jest obciążający dla nerek. Natomiast w badaniach echokardiograficznych wszystkie badania w zasadzie robione są bez kontrastu. Z kolei optyczna koherentna tomografia wymaga małej ilości kontrastu ze względu, że musimy wypłukać naczynie z krwi i w momencie obrazowania musi tam być tylko płyn
– tłumaczy prof. Dariusz Dudek, dyrektor warsztatów New Frontiers in Interventional Cardiology (NFIC) w Krakowie.

Zamiast tabletki: oto 6 produktów do jedzenia, które działają przeciwbólowo

Kontrast – skutki uboczne

Kontrast to substancja obca, którą wprowadzamy do organizmu. Jako taka może więc uczulać i powodować skutki uboczne. Najgorszym z nich jest wstrząs anafilaktyczny, który, na szczęście, pojawia się bardzo rzadko. To dlatego pacjenci, przed jego podaniem, muszą wypełniać specjalną ankietę.

Przede wszystkim pacjent musi szczegółowo zapoznać się ze zgodą na diagnostykę i leczenie z wykorzystaniem kontrastu. Musi mieć świadomość ryzyka uczulenia na kontrast, zaostrzenia przewlekłej choroby nerek, być może z koniecznością dializoterapii. Dotyczy to niewielkiej grupy pacjentów, niemniej jednak pacjent powinien się zapoznać z ryzykiem stosowanego leczenia. Kontrast nie jest substancją obojętną
– wylicza dr Szczupak, ordynator Centrum Kardiologii Inwazyjnej, Elekroterapii i Angiologii w Krośnie.

Lekarze podkreślają, że nie powinno się bezkrytycznie podawać kontrastu – z tego powodu istnieją pewne normy jego podawania. Im więcej kontrastu, tym ryzyko uszkodzenia nerek jest większe. Największy problem stanowią pacjenci z upośledzoną czynnością nerek, tzw. niskim GFRem (glomerular filtration rate), czyli poniżej 30-40. U nich dawka kontrastu powinna być niewielka.

Pacjent, który wie, że będzie miał podawany kontrast, powinien na badanie udać się z aktualnym wynikiem poziomu kreatyniny. Jest to ważne dlatego, że kontrast jest wydalany z organizmu z pomocą nerek, które muszą być sprawne. W skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności nerek, co skutkuje koniecznością dializowania takiego pacjenta.

Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA