Aż 95% wszystkich tłuszczów jakie spożywamy to trójglicerydy (triacyloglicerole). Są one niezbędne w naszej diecie i powinny dostarczać ok. 30% dziennego zapotrzebowania na energię.
Los trójglicerydów w ustroju
Po wchłonięciu z jelita do krwi transportowane są przez chylomikrony – specyficzną frakcję lipoprotein – do tkanki tłuszczowej, gdzie mogą być przechowywane oraz do mięśni, gdzie stanowią źródło energii. Wątroba także produkuje własne trójglicerydy na potrzeby organizmu. Pod postacią lipoprotein o bardzo małej gęstości (VLDL) wraz z cząsteczkami cholesterolu trafiają do krążenia.
Poziom bezpieczny TG
Lekarze uznają za pożądane wartości poziom trójglicerydów (TG) poniżej 150 mg/dl. Dla każdej płci określono jednak precyzyjniej stężenia TG:
- u mężczyzn – 40-160 mg/dl,
- u kobiet – 35-135 mg/dl.
Zobacz też: Cholesterol całkowity – jaki poziom jest bezpieczny?
Dlaczego takie groźne?
Odkryto bowiem, że przekroczenie wartości prawidłowych wiąże się z rozwojem miażdżycy i wystąpieniem choroby niedokrwiennej serca ze zgonem włącznie w równym , a nawet w większym stopniu niż ma to miejsce przy zwiększonym poziomie cholesterolu całkowitego. Stąd też trójglicerydy uważane są za niebezpieczne tłuszcze, które należy za wszelką cenę obniżać.
Przyczyny wzrostu TG
Wśród przyczyn hipertrójglicerydemii (poziom TG powyżej wartości prawidłowych) najwięcej jest idiopatycznych, czyli nieustalonych przez naukowców czynników. Prawdopodobnie uwarunkowane są one genetycznie i dziedziczą się w rodzinie. Zaraz za nimi plasują się:
- nadmierna masa ciała – nadwaga (BMI>25 i otyłość BMI>30),
- nadużywanie alkoholu,
- cukrzyca,
- niedoczynność tarczycy,
- zespół nerczycowy,
- niewydolność nerek,
- zapalenie trzustki,
- dna moczanowa,
- ciąża,
- stosowane leki:
o doustna antykoncepcja
o beta blok ery
o leki moczopędne (tiazydy)
Jak zmniejszyć poziom TG?
Zwiększonej ilości trójglicerydów we krwi sprzyja spożywanie słodyczy oraz alkoholu. Stąd też, w celu ich obniżenia do wartości prawidłowych, należy wykluczyć z diety słodkie produkty, a alkohol zupełnie wyeliminować. Aby pozbyć się nadmiaru TG stosować można naturalne tłuszcze rybie zawierające kwasy omega-3 (ryby morskie – makrela, tuńczyk, łosoś). Istnieją także leki, które sprawnie obniżają ilość tych lipidów lecz o ich włączeniu decyduje lekarz.
Chylomikronemia
Bardzo wysokiemu stężeniu trójglicerydów (>500 mg/dl) we krwi mogą towarzyszyć objawy pod postacią napadowych bólów brzucha. Stan ten predysponuje do rozwinięcia się ostrego zapalenia trzustki, który jest chorobą zagrażającą życiu. Patologia ta nosi nazwę chylomikronemii. Nadmierna ilość chylomikronów w surowicy sprawia, że krew chorej osoby staje się mleczna (tak jak limfa). U zdrowej osoby chylomikrony w ciągu godziny po posiłku powinny być rozłożone, a ich obecności we krwi nie stwierdza się.
Polecamy: Hipercholesterolemia rodzinna, czyli wrodzony nadmiar cholesterolu
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!