Jeżeli często czujesz się zniecierpliwiony, regularnie o czymś zapominasz i masz problem z dokończeniem zadań, być może masz ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Test na ADHD jest skutecznym i miarodajnym narzędziem, które pozwala rozpoznać to zaburzenie zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Dzięki wynikowi testu na ADHD osoba dorosła może lepiej zrozumieć zależności, które w jej życiu występują, swoje mocne i słabe strony oraz uzyskać fachową pomoc. W rezultacie może poprawić swoje funkcjonowanie i samopoczucie. Test na ADHD nie powinien być wykonywany samodzielnie, lecz pod okiem specjalisty.
Spis treści:
- Czym jest ADHD i jak wygląda diagnostyka ADHD u dorosłych?
- Kiedy warto zrobić test na ADHD?
- Test na ADHD: DIVA-5, MOXO
- 3-minutowy test na ADHD
- Czy warto robić testy na ADHD z internetu samodzielnie?
Czym jest ADHD i jak rozpoznaje się ADHD u dorosłych?
ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder), czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, jest to neurobiologiczne zaburzenie rozwojowe, które powoduje trudności w różnych obszarach funkcjonowania. ADHD pojawia się zazwyczaj we wczesnym dzieciństwie i może utrzymywać się w dorosłym życiu.
Istnieją trzy główne postaci ADHD:
- ADHD z przewagą zaburzeń koncentracji: charakteryzuje się zwłaszcza trudnościami w utrzymaniu uwagi,
- ADHD z przewagą nadpobudliwości i impulsywności: cechuje się nadmierną aktywnością fizyczną, niecierpliwością, słabą kontrolą impulsów,
- ADHD mieszane: łączy cechy zaburzenia uwagi oraz nadpobudliwości i impulsywności.
Diagnoza ADHD jest to proces przeprowadzany przez psychologa i psychiatrę (to on na postawie badań psychologicznych stawia ostateczną diagnozę), który polega na ocenie objawów charakterystycznych dla tego zaburzenia, wpływających na indywidualne funkcjonowanie. W celu wykonania testów na ADHD należy udać się do placówki specjalizującej się w diagnostyce tego zaburzenia, gdzie psycholog korzysta z najnowszych i najbardziej wiarygodnych narzędzi.
Kiedy warto zrobić test na ADHD?
Każda osoba, która podejrzewa u siebie to zaburzenie, powinna zwrócić się do psychologa wykonującego testy na ADHD. Udaj się po pomoc, zwłaszcza gdy obserwujesz u siebie:
- częstą potrzebę ruchu i trudność w usiedzeniu długo w jednym miejscu,
- zaczynanie różnych zadań, ale trudność w ich kończeniu,
- gadatliwość i przerywanie innym w trakcie rozmowy,
- niecierpliwość podczas czekania na swoją kolej,
- działanie pod wpływem impulsu, w emocjach, wybuchy złości,
- łatwą utratę koncentracji np. w trakcie rozmowy,
- częste zapominalstwo, gubienie rzeczy (zapominanie, gdzie są),
- nerwowe nawyki, np. klikanie długopisem, obgryzanie paznokci,
- trudności w organizacji zadań.
Otrzymanie diagnozy ADHD pozwala lepiej zrozumieć samego siebie i uzyskać dostęp do fachowego wsparcia, a także w razie potrzeby – bezpiecznej farmakoterapii.
Test na ADHD dla dorosłych. Jakie narzędzia polecają psycholodzy?
Pełna diagnostyka ADHD składa się z wywiadu klinicznego, testu DIVA-5 i/lub MOXO, ale diagnosta może wykonać również inne badania oceniające funkcje poznawcze, a także test osobowości, np. MMPI-2.
Wywiad psychologiczny
Pierwszym etapem diagnostyki ADHD osób dorosłych jest wywiad kliniczny z psychologiem diagnostą. Najlepiej, gdy będzie to osoba specjalizująca się w diagnostyce ADHD. Rozmowa dotyczy nie tylko aktualnych trudności, ale szczególnie znaczących wydarzeń z okresu dzieciństwa i młodości. Po rozmowie wykonywane są standaryzowane testy. Ekspert powinien objaśnić cały proces diagnostyczny na tym etapie.
Test na ADHD: DIVA-5
Po wywiadzie diagnosta może wykonać jeden z najczęściej stosowanych i najbardziej wiarygodnych testów diagnostycznych w kierunku ADHD – test przesiewowy DIVA-5. Jest to test opracowany przez holenderską fundację DIVA. Ma formę kwestionariusza składającego się z 3 części, a każda z tych części dotyczy okresu dzieciństwa i dorosłości. Test bada obecność cech związanych z nadpobudliwością psychoruchową, impulsywnością oraz zaburzeniem koncentracji i pamięci. Mogą one wskazywać na ADHD. Ważne jest, aby był przeprowadzany spokojnie, bez pośpiechu, a pacjent miał czas na zastanowienie się i udzielenie rzeczowych odpowiedzi.
Przed zgłoszeniem się na konsultację warto przypomnieć sobie ważne doświadczenia z czasów dzieciństwa i młodości, które mogą mieć znaczenie dla diagnozy. Czasami test na ADHD jest przeprowadzany w obecności osób bliskich, najczęściej rodziców, którzy mogą udzielić cennych informacji na temat objawów pojawiających się w okresie dzieciństwa lub dojrzewania, a których pacjent może nie pamiętać.
Zadaniem psychologa wykonującego test na ADHD jest oszacowanie, czy trudności wpływają na funkcjonowanie, powodują cierpienie u pacjenta, kryzysy w relacjach itp.
Test na ADHD online: MOXO
Test MOXO jest to jeden z popularniejszych testów diagnostycznych w kierunku ADHD. Wykonywany jest zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Odpowiedź na pytania w przypadku osób dorosłych zajmuje około 20 minut. Ten test można wykonać pod kontrolą specjalisty online na komputerze domowym. Badanie ocenia zwłaszcza kontrolę impulsów, czas reakcji, koncentrację i nadpobudliwość. Imituje codzienne sytuacje, dzięki czemu możliwa jest ocena reakcji i oszacowanie trudności, które mogą wynikać z ADHD. Wynik testu MOXO jest przedstawiony w formie wykresów i tabel.
3-minutowy test na ADHD
3-minutowy test na ADHD dostępny w internecie nie jest narzędziem diagnostycznym i nie powinien stanowić podstawy do rozpoznania tego zaburzenia. Wyniki takiego testu mogą być jednak pewnym drogowskazem i skłonić do dalszej diagnostyki, przede wszystkim konsultacji psychologicznej. Ostateczną diagnozę ADHD stawia lekarz psychiatra w oparciu o wyniki testów psychologicznych. Rzetelna ocena może wymagać spotkania się ze specjalistami kilka razy.
Czy warto robić testy na ADHD z internetu samodzielnie?
W internecie są dostępne testy na ADHD, które można wykonać samodzielnie, jednak specjaliści nie polecają takiego rozwiązania.
Zdecydowanie odradzam stawianie sobie samodzielnie diagnozy. Rozpoznanie ADHD musi się opierać nie tylko o wyniki kwestionariusza, ale też rozmowy z pacjentem. Wykonanie nawet najlepszego testu na ADHD dostępnego w internecie to za mało, aby postawić wiarygodną diagnozę. Pamiętajmy, że proces diagnostyczny może objąć nie tylko samą zainteresowaną osobę, ale również członków rodziny, co pozwala uzyskać wiarygodne wyniki
– mówi Joanna Maciejewska, psycholog, psychotraumatolog, która specjalizuje się w diagnostyce ADHD u dorosłych.
Oczywiście istnieją pewne „haczyki” związane z wykonywaniem testu na ADHD, które mogą utrudniać postawienie wiarygodnej diagnozy nawet pod kontrolą specjalisty. Objawy mogą być kamuflowane przez dorosłych, mogą być różnie interpretowane albo bagatelizowane. Mogą też świadczyć o innych zaburzeniach, dlatego bardzo ważne jest, aby diagnosta posiadał szeroką wiedzę na temat zaburzeń i chorób psychicznych, które mogą dawać podobne objawy jak ADHD. Przeczyta jeż: „Kobiece ADHD” - jak rozpoznać i okiełznać?
Czytaj także:
ADHD - objawy u dzieci i dorosłych i metody leczenia
9 popularnych suplementów na ADHD. Które naprawdę działają, a które to strata pieniędzy?
„Instrukcja obsługi” ADHD-owca. Psycholog radzi, jak postępować z dzieckiem i dorosłym z ADHD
Czy ADHD jest dziedziczne? Jakie jest ryzyko, że u dziecka rozwinie się ADHD?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
